Πληγωμένη από τα υψηλά επιτόκια, την ακρίβεια και την επακόλουθη πτώση της ζήτησης εντός και εκτός συνόρων, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης βλέπει τις βιομηχανίες της να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Η Γερμανία σπρώχνει ολόκληρη την οικονομία της Ευρωζώνης τεχνικά σε ύφεση και ουσιαστικά σε οικονομική στασιμότητα, μια κατάσταση που αναμένεται να διαρκέσει για αρκετά τρίμηνα.
Βλέποντας σύννεφα πάνω από την οικονομία, πολλές γερμανικές επιχειρήσεις ετοιμάζονται να μεταφέρουν τις γραμμές παραγωγής τους στο εξωτερικό, σε μια προσπάθεια να μειώσουν το κόστος. Έρευνα της ομοσπονδίας γερμανικών επιχειρήσεων BDI έδειξε ότι 1 στις 6 μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχει ήδη ξεκινήσει τις διαδικασίες μετεγκατάστασης και ένα ακόμη 30% σκέφτεται να ακολουθήσει. Δύο στις τρεις επιχειρήσεις σκέφτονται το ενεργειακό κόστος και φοβούνται ότι οι γερμανικές εταιρείες χάνουν σε ανταγωνιστικότητα και, αν συνεχιστεί αυτό, η κατάσταση θα γίνει μη αναστρέψιμη.
Τα επίσημα στοιχεία για την Ευρωζώνη έδειξαν δύο συνεχόμενα τρίμηνα αρνητικής ανάπτυξης του ΑΕΠ, που είναι ο ορισμός της τεχνικής ύφεσης. Στο α’ τρίμηνο, το ΑΕΠ της Ευρωζώνης υποχώρησε κατά 0,1% σε σύγκριση με το δ’ τρίμηνο του 2022, αντί για επέκταση που έκαναν λόγο οι αρχικές εκτιμήσεις.
Προχθές ήταν η γερμανική οικονομία που είδε το ΑΕΠ της να συρρικνώνεται κατά δύο συνεχόμενα τρίμηνα και χθες ακολούθησε η οικονομία της Ευρωζώνης. Τα υψηλά επιτόκια, ο πληθωρισμός και οι ευρύτερες συνθήκες οδηγούν σε οικονομικό τέλμα.
Η ύφεση στην Ευρωζώνη δεν έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία. Γερμανία και Ιρλανδία είχαν προλάβει να προχωρήσουν σε πτωτική αναθεώρηση των εκτιμήσεων για την ανάπτυξη. Η Γερμανία σε -0,3% από 0% και η Ιρλανδία σε -4,6% από -2,7%. Ήταν στοιχεία που υποδείκνυαν ότι η οικονομία της Ευρωζώνης θα εμφανίσει μηδενική ανάπτυξη.
Οι δείκτες όμως δεν λένε όλη την αλήθεια. Η ιδιαίτερη περίπτωση της Ιρλανδίας με τις τεχνολογικές πολυεθνικές, όπως η Google και η Microsoft, που έχουν την έδρα τους στη χώρα, στρεβλώνει την εικόνα. Αν εξαιρεθεί η Ιρλανδία, η οικονομία της Ευρωζώνης γλίτωσε την ύφεση και εμφάνισε οριακή ανάπτυξη 0,1% στο α’ τρίμηνο, που σημαίνει ότι η μεγάλη πτώση του ιρλανδικού ΑΕΠ, μαζί με την ύφεση στη Γερμανία, ευθύνονται για τη συρρίκνωση του ευρωπαϊκού ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, το ΑΕΠ της Ευρωζώνης διαμορφώθηκε στο α’ τρίμηνο 2,2% υψηλότερα από τα προ πανδημίας επίπεδα, ενώ χωρίς την Ιρλανδία είναι μόλις 1,4% υψηλότερα από πριν από την πανδημία.
Η μεγάλη πτωτική αναθεώρηση των στοιχείων από τις στατιστικές αρχές οφείλεται στα πολύ αρνητικά δεδομένα του Μαρτίου, που ενσωματώθηκαν στους σχετικούς δείκτες, κάτι που δείχνει ότι και το δεύτερο τρίμηνο δεν ξεκίνησε καλά. Το κλίμα επιβαρύνεται και από τους δείκτες Μαΐου που έχουν δει μέχρι στιγμής το φως της δημοσιότητας, που δεν προμηνύουν γρήγορη ανάκαμψη αλλά μια συνθήκη στασιμοπληθωρισμού.
Ο δείκτης οικονομικού κλίματος για τον μήνα Μάιο υποχώρησε αναπάντεχα στο 96,5 από 99, στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο. Η απαισιοδοξία για την τρέχουσα κατάσταση και τους επόμενους μήνες προέρχεται τόσο από τη βιομηχανία όσο και από τον κλάδο των υπηρεσιών. Τη μεγαλύτερη πτώση εμφάνισε το κλίμα στο λιανικό εμπόριο, αντικατοπτρίζοντας την πτώση της κατανάλωσης των νοικοκυριών. Ένα περίεργο στοιχείο είναι ότι το κλίμα στις τάξεις των καταναλωτών δεν επιδεινώθηκε τον Μάιο, αν και βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Συμπερασματικά, η οικονομία της Ευρωζώνης υποκύπτει στις πληθωριστικές πιέσεις και στο κλίμα που φτιάχνουν τα υψηλά επιτόκια, όσο η συσσωρευμένη μετά την πανδημία κατανάλωση εξασθενεί.
