Η προσφορά της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ για την Αττική Οδό, ανέβασε κατά πολύ τον πήχη των εσόδων του Ελληνικού Δημόσιου από τις αποκρατικοποιήσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία του κρατικού προϋπολογισμού για το 2023, η νέα αποκρατικοποίηση φέρνει τον πήχη των εσόδων στα 14,78 δισ. ευρώ, από 11,50 δισ. ευρώ που ήταν πριν το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών για την Αττική Οδό.
Η αποκάλυψη των προσφερομένων τιμημάτων, καθιστά την νέα 25ετή παραχώρηση της Αττικής Οδού, τη σημαντικότερη αποκρατικοποίηση που έχει γίνει ιστορικά από το ΤΑΙΠΕΔ. Το τίμημα, όπως έγραψε χθες το powergame.gr, είναι υπερδιπλάσιο από εκείνο τόσο της παραχώρησης της Εγνατίας Οδού όσο και των 14 περιφερειακών αεροδρομίων. Πρόκειται πλέον για τις Νο 2 και Νο 3 σε ύψος αποκρατικοποιήσεις του ΤΑΙΠΕΔ.
Αλλά και ιστορικά, προ δηλαδή της δημιουργίας του ΤΑΙΠΕΔ, η παραχώρηση της Αττικής Οδού συνιστά την μεγαλύτερη αποκρατικοποίηση. Η μόνη συγκρίσιμη σε μέγεθος αποκρατικοποίηση είναι εκείνη του ΟΤΕ, η οποία απέφερε μεν περισσότερα έσοδα στο Ελληνικό Δημόσιο, πάνω από 8 δισ. ευρώ, αλλά σε μια μακροχρόνια περίοδο 20ετίας. Πρόκειται για τη διαδικασία των μετοχοποιήσεων που εγκαινιάσθηκε το 1997 και έφτασε μέχρι και το 2018, όταν και δόθηκε το τελευταίο 5% από το ΤΑΙΠΕΔ. Σήμερα η συμμετοχή του ελληνικού δημοσίου ανέρχεται σε 1% και αν συμπεριληφθεί και η συμμετοχή του ΕΦΚΑ, (4%), φτάνει στο 5%.
Από το σύνολο των συμφωνιών που έχει συνάψει το ΤΑΙΠΕΔ, στα ταμεία του Δημοσίου έχουν εισρεύσει περί τα 8,5 δισ. ευρώ. Μέχρι το τέλος του 2022 είχαν εισρεύσει 8,15 δισ. ευρώ, ενώ φέτος τον Ιούνιο καταβλήθηκε η β’ δόση για το Ελληνικό (165 εκατ. ευρώ) ενώ είναι θέμα ημερών η καταβολή από τον όμιλο Grimaldi του τιμήματος (84 εκατ. ευρώ) για την πώληση του 67% του ΟΛΗΓ. Αν συμπεριληφθούν και τα έσοδα από άλλες μικρότερες αποκρατικοποιήσεις (π.χ. Γούρνες Ηρακλείου, ΟΠΑΠ, Περ. Αεροδρόμια κ.λπ.), τότε εύκολα φτάνουμε στα 8,5 δισ. ευρώ.
Η μεγάλη διαφορά στις εισπράξεις από αποκρατικοποιήσεις, θα φανεί όταν κλείσει η συμφωνία παραχώρησης της Εγνατίας Οδού. Η συμφωνία δεν έχει ολοκληρωθεί, ενώ πρόσφατα τα συμβατικά κείμενα παραδόθηκαν στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο. Όλα δείχνουν ότι είναι εφικτό το κλείσιμο της σύμβασης παραχώρησης μέχρι τέλος του έτους. Αν συμβεί αυτό, τότε οι εισπράξεις από τις αξιοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων στη Ελλάδα, μετά από σχεδόν 12 χρόνια θα αγγίξουν τα 10 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι αρχικά το ΤΑΙΠΕΔ είχε ξεκινήσει με στόχο να υλοποιήσεις αποκρατικοποιήσεις ύψους 50 δισ. ευρώ μέσα σε τέσσερα χρόνια. Η προσγείωση ήρθε απότομα, αφού τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων, με το ζόρι βρίσκονταν ένας αγοραστής για τα διαθέσιμα περιουσιακά στοιχεία. Ενδεικτικό είναι πως ακόμη και ο «χρυσοτόκος όρνιθα» που λέγεται ΟΠΑΠ, προσέλκυσε μια μόνη προσφορά το 2013, για την πώληση του 33%, ύψους 622 εκατ. ευρώ. Στη συνέχεια οι Τσέχοι μοναδικοί ενδιαφερόμενοι επενδυτές, αύξησαν το τίμημα κατά 30 εκατ. ευρώ, ποσό που εξοφλήθηκε φέτος και σε περίοδο 10 ετών.
Από το 2017 και μετά η κατάσταση άρχισε να αλλάζει. Ειδικά για τα «σκληρά» περιουσιακά στοιχεία, όπως είναι τα λιμάνια (ΟΛΘ) και τα αεροδρόμια (14 περιφερειακά), άρχισε να καταγράφεται υψηλότερο ενδιαφέρον. Οι αποκρατικοποιήσεις δεν γίνονταν πλέον με ένα ενδιαφερόμενο επενδυτή, αλλά με δύο ή τρείς. Από το 2019 και μετά, καθώς τα επιτόκια μειώθηκαν δραστικά μέχρι και το 2022,το επενδυτικό ενδιαφέρον πολλαπλασιάστηκε φέρνοντας περισσότερους, καλύτερους και αποφασισμένους να βάλουν πιο βαθιά το χέρι στη τσέπη επενδυτές.
Το ενδιαφέρον της επενδυτικής κοινότητας για τα περιουσιακά στοιχεία του Ελληνικού Δημοσίου, αναμφίβολα κορυφώθηκε στην Αττική Οδό, όπου το ΤΑΙΠΕΔ έλαβε έξι δεσμευτικές προσφορές από εγχώριους και ξένους επενδυτές. Ποτέ άλλοτε σε μια αποκρατικοποίηση του ΤΑΙΠΕΔ δεν υπήρξαν τόσες προσφορές.
