Η επιβολή των εξοντωτικών δασμών από τις ΗΠΑ, που ανακοινώθηκαν χθες το βράδυ διά στόματος του Ντόναλντ Τραμπ, αναμένεται να επιφέρει σημαντικό πλήγμα στις ελληνικές εξαγωγές, σε μια χρονική συγκυρία, μάλιστα, που τα ελληνικά προϊόντα έχουν κατακτήσει δεσπόζουσα θέση στην αμερικανική αγορά.
Την τετραετία 2020 έως το 2024, η αξία των ελληνικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ κατέγραψε μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 20,4% και το μερίδιό τους στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών ανέβηκε από 3,75% το 2020 σε 4,89% το 2024. Ταυτόχρονα, το εμπορικό ισοζύγιο Ελλάδας – ΗΠΑ παραμένει πλεονασματικό υπέρ της Ελλάδας, με το πλεόνασμα να διαμορφώνεται στα 268,19 εκατ. ευρώ το περασμένο έτος, αν και μειώθηκε σε σχέση με τα 617,71 εκατ. ευρώ το 2023.
Οι νέοι δασμοί, λοιπόν, θα καταστήσουν τα ελληνικά προϊόντα ακριβότερα και λιγότερο ανταγωνιστικά για τους καταναλωτές στις ΗΠΑ, σε μια περίοδο που ούτως ή άλλως το αμερικανικό διαθέσιμο εισόδημα δέχεται πίεση. Αν και αναμένεται οι ελληνικές επιχειρήσεις και οι τοπικοί διανομείς να απορροφήσουν μέρος της δασμολογικής επιβάρυνσης, η επίδραση θα είναι αισθητή.
Τα ελληνικά προϊόντα που κινδυνεύουν από τους δασμούς
Τα στοιχεία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων δείχνουν ότι η αξία των ελληνικών εξαγωγών στην Αμερική ανήλθε σε 2,411 δισ. ευρώ το προηγούμενο έτος, καθιστώντας τις ΗΠΑ τον 5ο σημαντικότερο εξαγωγικό προορισμό. Η φέτα, το ελαιόλαδο, οι ελιές, το αλουμίνιο, οι κομπόστες, είναι μεταξύ των προϊόντων που εκτιμάται ότι θα πληγούν περισσότερο από τους νέους δασμούς.
Αγωνία υπάρχει και για το ελληνικό κρασί, όπου οι πωλήσεις το 2024 έφτασαν τα 19 εκατ. ευρω προς τις ΗΠΑ. Όπως είπε ο πρόεδρος του ΠΣΕ, Αλκιβιάδης Καλαμπόκης, μιλώντας την Τετάρτη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ, «το 31% των εξαγωγών μας, δηλαδή 600 -700 εκατ είναι από αγροδιατροφικό τομέα, δηλαδή, ελιες, ελαιόλαδο, antipasti, γαλακτοκομικά, με το κρασί να είναι κάτω από το 25 εκατ. ευρώ. Δεν σημαίνει ότι είναι μια αμελητέα ποσότητα», τόνισε, «καθώς πίσω από τους αριθμούς κρύβονται παραγωγοί και περιοχές».
«Πρωταρχικός στόχος είναι να δούμε εάν η επιβολή δασμών θα έχει εξαιρέσεις», συμπλήρωσε και προσέθεσε ότι «υπάρχουν ήδη δασμοί 17% σε κάποιες κατηγορίες προϊόντων. Στη συνέχεια, κατά την πρώτη του προεδρία (του Τραμπ), μπήκε ένα επιπλέον ποσοστό 25%, αλλά εξαιρέθηκαν προϊόντα, όπως οι ελιές και το ελαιόλαδο. Στη συνέχεια έφυγε το 25% επί προεδρίας Μπάιντεν», τόνισε ο κ. Καλαμπόκης, τονίζοντας ότι το νέο ποσοστό δασμών θα «μπει καπέλο» στο 17%, που υπάρχει. «Καθίσταται πολύ πιο ακριβό ένα προϊόν που μπαίνει στις ΗΠΑ», ανέφερε και σημείωσε ότι μπορεί η Ελλάδα να μην είναι τόσο μεγάλη εξαγωγός χώρα, όπως η Γερμανία, στην αγορά των ΗΠΑ, ωστόσο έχει ένα σημαντικό εμπορικό πλεόνασμα με την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Πιθανό ανάχωμα στις επιπτώσεις των δασμών η… Ομογένεια
Ο κ. Καλαμπόκης πρόσθεσε ότι είναι «θετικό όσον αφορά τον αγροδιατροφικό τομέα το ότι οι εξαγωγές στις ΗΠΑ αφορούν την Ομογένεια, που είναι εθισμένη στην αγορά των προϊόντων, καθώς για τους Έλληνες εκεί τα προϊόντα αυτά είναι ένα ταξίδι μνήμης και άρα θα συνεχίσουν να τα αγοράζουν. Παράλληλα, με αιχμή και το ελληνικό γιαούρτι», όπως τόνισε, «τα προϊόντα μας έχουν κατακτήσει εχέγγυα ποιότητας και άρα δικαιολογούν υψηλές τιμές.
Επίσης, το μέχρι πρότινος αρνητικό στοιχείο, ότι τα ελληνικά προϊόντα δεν έχουν διασπορά σε μεγάλες αλυσίδες, που απευθύνονται σε μεγάλα ακροατήρια, κάπως ευνοεί, μια και πλέον το εισόδημα αυτών των μεγάλων ακροατηρίων, με την άνοδο των τιμών των εισαγομένων, θα πρεπει να διοχετευτεί για την αγορά προϊόντων πρώτης ανάγκης και άρα δεν μας επηρεάζει τόσο».
