Με στόχο την αποφυγή δασμών στις εξαγωγές ελληνικών αγαθών προς τις ΗΠΑ ολοκληρώθηκε η επίσκεψη του προέδρου του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), Συμεών Διαμαντίδη, στη βορειοαμερικανική χώρα. Η επίσκεψη έλαβε χώρα αμέσως μετά το Πάσχα και επαφές έγιναν με την ελληνοαμερικανική κοινότητα, αλλά και την Αμερικανίδα πρέσβειρα στην Αθήνα.
Βασικός στόχος της επίσκεψης, όπως αναφέρει ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ, είναι η αποφυγή δασμών στη χώρα, σε αγαθά αξίας 700 εκατ. ευρώ που κάθε χρόνο εξάγονται από την Ελλάδα στις ΗΠΑ. Πρόκειται κυρίως για αγαθά του αγροτοδιατροφικού τομέα, τα οποία δεν παράγονται στη χώρα-προορισμό. Τέτοια προϊόντα είναι οι ελιές, το λάδι, η φέτα, φρούτα κ.λπ. Οι ελληνικές εξαγωγές αυτών των προϊόντων προς τις ΗΠΑ το 2024 πλησίασαν τα 750 εκατ. ευρώ, σε σύνολο 2,4 δισ. ευρώ, που ήταν η αξία όλων των αγαθών που εξήγε η χώρα προς τις ΗΠΑ.
Από τις επαφές που έγιναν ξεχώρισαν αυτές με τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ελπιδοφόρο, τον ομογενή επιχειρηματία και δισεκατομμυριούχο Τζον Κατσιματίδης, τον επιχειρηματία και σύμβουλο του προέδρου Trump κ. Χρήστο Μαραφάτσο και την Αμερικανίδα πρέσβειρα στη Αθήνα Κίμπερλι Γκιλφόιλ. Επίσης, συναντήσεις έγιναν με τους Παύλο Κοτρώτσιο (Hellenic News of America), Κωνσταντίνο Μάστορα (Titan Foods), Σωτήρη Κωνσταντακόπουλο, Άγγελο Μητσοτάκη (o Έλληνας Σεφ του Λευκού Οίκου) και άλλους σημαντικούς εκπροσώπους της ομογένειας και της επιχειρηματικής κοινότητας.
Επιστρέφοντας από τις ΗΠΑ, ο κ. Διαμαντίδης εξέφρασε συγκρατημένη αισιοδοξία για το αποτέλεσμα των επαφών που έγιναν. Η αισιοδοξία αυτή προέρχεται αφενός μεν από ό,τι έχει συμβεί στο παρελθόν, αλλά κι επιπλέον από το ότι το ελληνο-αμερικανικό εμπόριο δεν επιβαρύνει ουσιαστικά το έλλειμμα των ΗΠΑ.
Όσον αφορά το τελευταίο, το έλλειμμα των ΗΠΑ στο εξωτερικό εμπόριο αγαθών με την Ελλάδα είναι της τάξης των 250 εκατ. ευρώ. Το ποσό θεωρείται σταγόνα στον ωκεανό του ελλείμματος των ΗΠΑ στο εξωτερικό εμπόριο αγαθών, που πλησιάζει το 1 τρισ. ευρώ. «Λίγο παραπάνω LNG να αγοράσει η Ελλάδα από τις ΗΠΑ, αμέσως το μικρό αυτό έλλειμμα μπορεί να εξανεμισθεί», λέει ο κ. Διαμαντίδης.
Αυτό συνέβη το 2022, όταν το έλλειμμα των ΗΠΑ μετασχηματίστηκε σε ένα μεγάλο πλεόνασμα υπέρ της αμερικανικής χώρας, ύψους 1,2 δισ. ευρώ, λόγω των αυξημένων εξαγωγών LNG προς τη χώρα μας. Επιπροσθέτως, ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ θεωρεί αδικία να «τιμωρηθούν» όλες οι χώρες της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, για ένα έλλειμμα των ΗΠΑ με την Ενωμένη Ευρώπη, το οποίο προκαλείται κατά βάση από τρεις χώρες: τη Γερμανία, την Ιρλανδία και την Ιταλία. Oι τρεις αυτές χώρες προκαλούν πάνω από το 90% των ελλείμματος των ΗΠΑ έναντι της Ε.Ε. (215 δισ. ευρώ σε σύνολο 234 δισ. ευρώ) στο εμπόριο αγαθών.
Μια τέτοια θέση, βέβαια, δεν μπορεί να στηρίξει η ελληνική κυβέρνηση. Η τελευταία ορθώς ακολουθεί τη θεσμική στάση, συντασσόμενη πίσω από τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό επιτάσσει η ενωσιακή αλληλεγγύη, αλλά και το συμφέρον της χώρας, όπως και των άλλων χωρών της Ε.Ε. Για τον ΣΕΒΕ, ωστόσο, ή άλλους ιδιωτικούς φορείς, δεν υπάρχει κανένας ενδοιασμός να ζητηθεί από τις ΗΠΑ η ύπαρξη μιας διαφορετικής στάσης για τα ελληνικά προϊόντα (ή ένα μέρος αυτών) που εξάγονται στις ΗΠΑ.
Η μεγαλύτερη αισιοδοξία για ευμενέστερη στάση των ΗΠΑ στα ελληνικά προϊόντα πηγάζει από το γεγονός ότι έχει συμβεί στο παρελθόν. Το 2019 με απόφαση του ίδιου προέδρου των ΗΠΑ είχαν εξαιρεθεί ορισμένα αγροτοδιατροφικά προϊόντα της χώρας που εξάγονταν στις ΗΠΑ. Και αυτό μάλιστα συνέβη χωρίς να εξαιρεθούν από τους δασμούς τα αντίστοιχα προϊόντα της ευρωπαϊκής Μεσογείου, όπως π.χ. της Ιταλίας, Ισπανίας, Τουρκίας.
Το παραπάνω δίνει σε Έλληνες εξαγωγείς και παραγωγούς αρκετές ελπίδες για μια διαφορετική αντιμετώπιση της χώρας από τις ΗΠΑ στα ελληνικά προϊόντα. Ειδικά στο ν’ αποφύγουμε ένα ενδεχόμενο να λάβουν τα ελληνικά προϊόντα μια δυσμενέστερη αντιμετώπιση από γείτονές μας, όπως είναι π.χ. η Τουρκία. Κάτι τέτοιο θα συνέβαινε ήδη, αν ίσχυε η αρχική απόφαση Τραμπ, που έκανε λόγο για οριζόντιους δασμούς στην Ελλάδα (και Ε.Ε.) 20% και για την Τουρκία 10%.
Για τον πρόεδρο του ΣΕΒΕ, ωστόσο, πέρα από τον πόλεμο των δασμών, έχει μεγάλη σημασία τη συγκεκριμένη περίοδο να μη διαταραχθούν σημαντικά οι σχέσεις Ελλήνων εξαγωγέων και Αμερικανών εισαγωγέων. Μάλιστα, όπως αναφέρει, τους δασμούς 10% που ισχύουν από αρχές Απριλίου καταβάλεται προσπάθεια να τους απορροφήσουν οι ίδιες οι επιχειρήσεις, ελληνικές και αμερικανικές, και να μη μετακυλιστούν στους καταναλωτές.
Το τελευταίο έχει μεγάλη σημασία, καθώς, όπως αναφέρει ο κ. Διαμαντίδης, πήρε χρόνια στις ελληνικές επιχειρήσεις να αποκτήσουν πελάτες στην αμερικανική αγορά και τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά, ειδικά την τελευταία πενταετία. Ο συνολικός όγκος του εμπορίου των δύο χωρών τα τελευταία πέντε χρόνια υπερδιπλασιάστηκε και από 2 δισ. ευρώ που ήταν το 2020, πέρυσι ξεπέρασε τα 4,5 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα, οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών πέρυσι στις ΗΠΑ ανήλθαν σε 2,4 δισ. ευρώ, μέγεθος που συνιστά ιστορικό υψηλό. Και μπορεί ακόμη και σήμερα να μην είναι πολύ μεγάλο και ν’ αντιστοιχεί στο 5% των ελληνικών εξαγωγών (50 δισ. ευρώ), ωστόσο τίποτε δεν το εμποδίζει να πάει στα 5 δισ. ευρώ ή και περισσότερο, καθιστώντας την αμερικανική αγορά μια πιο σημαντική αγορά για τα ελληνικά προϊόντα απ’ ό,τι είναι σήμερα. Εξάλλου, τα ελληνικά προϊόντα πλέον έχουν αποκτήσει πολύ καλή φήμη και θα ήταν κρίμα να χαθεί ένα τέτοιο παράθυρο ευκαιρίας.