Την αγορά τρένων ακόμα και από Κινέζους κατασκευαστές αντιπροτείνουν κάποιοι στην κυβέρνηση ως απάντηση στο επιχείρημα των Ιταλών της FS Group πως δεν υπάρχουν διαθέσιμες «χρονοθυρίδες» στα ευρωπαϊκά εργοστάσια παραγωγής για να κατασκευαστούν τα 23 τρένα που συμφωνήθηκε να αποκτήσει η Hellenic Train.
Δεν είναι τυχαίο πως στη χθεσινή ανακοίνωση μετά τη συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με την Ιταλίδα ομόλογό του, Τζόρτζια Μελόνι, δεν αναφέρεται χρονοδιάγραμμα για την προμήθεια των νέων τρένων. Όμως οι συνθήκες πιέζουν, αφού στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών γνωρίζουν πως τα δρομολόγια του Προαστιακού της Αθήνας κινδυνεύουν με πλήρη διακοπή αν εντός διετίας δεν ολοκληρωθεί η προμήθεια των 15 συρμών προαστιακού τύπου που προβλέπει η χθεσινή συμφωνία. Σήμερα τα δρομολόγια του Προαστιακού εκτελούνται με περίπου δέκα συρμούς, που είναι σε άθλια κατάσταση. Γι’ αυτό και χθες το βράδυ ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κων/νος Κυρανάκης, δήλωσε σε τηλεοπτική συνέντευξη πως στόχος της κυβέρνησης είναι να έχουν δρομολογηθεί οι νέοι συρμοί μέχρι το 2027. Ωστόσο, πρόσθεσε, αναλυτικά χρονοδιαγράμματα θα έχουμε μετά την υποβολή της παραγγελίας από την Hellenic Train.
Η συμφωνία με την FS Group, που ελέγχει την Hellenic Train, προβλέπει πως η τελευταία θα επενδύσει 360 εκατ. ευρώ για να αγοράσει 15 συρμούς για τον Προαστιακό και οκτώ υπεραστικές αμαξοστοιχίες ταχείας κυκλοφορίας, καθώς και για την αναβάθμιση των αμαξοστασίων. Όπως έγραψε το Σάββατο το powergame.gr, οι Ιταλοί απαντούν πως δεν υπάρχει δυνατότητα άμεσης παραγγελίας και πως τα ευρωπαϊκά εργοστάσια δύσκολα θα παραδώσουν εντός διετίας τα νέα τρένα. Από το κυβερνητικό στρατόπεδο ζητήθηκε να γίνει έρευνα και σε άλλα εργοστάσια, όπως της Κίνας, πρόταση που δεν άρεσε στην ιταλική πλευρά, σύμφωνα με πληροφορίες.
Μέχρι να φτάσουμε στην παραγγελία των νέων τρένων, πάντως, πρέπει να αναθεωρηθεί η περίφημη σύμβαση για τις «άγονες γραμμές» που είχε υπογραφεί με την Hellenic Train επί θητείας Κώστα Καραμανλή στο Υποδομών και Μεταφορών. Η σύμβαση προέβλεπε πως τα νέα τρένα (μέχρι και υδρογόνου!) θα αγοράζονταν από τη ΓΑΙΑΟΣΕ και αποδείχτηκε ανεφάρμοστη. Στην κυβέρνηση λένε τώρα πως η νέα σύμβαση θα περιλαμβάνει «ρήτρες και χρονοδιαγράμματα». Χρονοδιαγράμματα περιείχε και η προηγούμενη πάντως. Παράλληλα, με τις συζητήσεις για τη νέα σύμβαση θα πρέπει να γίνουν και οι διευθετήσεις οφειλών μεταξύ Δημοσίου (κυρίως ΟΣΕ) και Hellenic Train.
Τα νέα τρένα είναι το πρώτο εμπόδιο για την υλοποίηση των εξαγγελιών του ίδιου του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, σύμφωνα με τις οποίες μέχρι το 2027 θα έχει αλλάξει το επίπεδο υπηρεσιών που απολαμβάνουν οι επιβάτες της γραμμής Αθήνας – Θεσσαλονίκη. Το δεύτερο και σημαντικότερο εμπόδιο είναι η έγκαιρη ολοκλήρωση των έργων αποκατάστασης των ζημιών στο σιδηροδρομικό δίκτυο Αθήνας – Θεσσαλονίκης από τις θεομηνίες. Όπως εξηγούν οι μηχανικοί του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ, «πριν δούμε βελτίωση στις υπηρεσίες, θα υπάρξει μεγάλη ταλαιπωρία των επιβατών κατά τη διάρκεια υλοποίησης των έργων». Όσοι ταξιδεύουν από Αθήνα και Θεσσαλονίκη για πολλούς μήνες θα βλέπουν να αλλάζουν οι μηχανές από ηλεκτροκίνητες σε ντιζελοκίνητες και στη συνέχεια πάλι σε ηλεκτροκίνητες, θα αντιμετωπίζουν πρόσθετες καθυστερήσεις κ.λπ. Η δυσάρεστη εμπειρία από τα σιδηροδρομικά έργα δείχνει πως τα αρχικά χρονοδιαγράμματα δεν τηρούνται σχεδόν ποτέ, ενώ οι τελικοί χρόνοι παράδοσης μπορεί να είναι και υπερδιπλάσιοι!
Δεν είναι τυχαίο πως η συμφωνία με τους Ιταλούς προβλέπει και την τήρηση συγκεκριμένων δεσμεύσεων από πλευράς ελληνικού Δημοσίου για τα έργα, εκτός από την αποκατάσταση των ζημιών από τις θεομηνίες. Στις δεσμεύσεις περιλαμβάνονται η υπογειοποίηση των Σεπολίων (έργο που έπρεπε να παραδοθεί από το 2023-24, αλλά τελικά θα ολοκληρωθεί το 2028), η εγκατάσταση του ETCS (που επιτρέπει, μεταξύ άλλων, το αυτόματο φρενάρισμα τρένων όταν διαπιστώνεται πως κινούνται προς μετωπική σύγκρουση, όπως συνέβη στα Τέμπη) κ.λπ. Με την ολοκλήρωση των έργων, εκτός από το επίπεδο ασφάλειας και ταχύτητας, θα αυξηθεί και η χωρητικότητα του δικτύου, ώστε να αυξηθεί η συχνότητα των δρομολογίων.
Ειδικά για τα έργα αποκατάστασης στο σιδηροδρομικό δίκτυο των Περιφερειών Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας, από τις εκτεταμένες ζημιές που προκλήθηκαν από τις θεομηνίες «Daniel» και «Elias» τον Σεπτέμβριο του 2023, οι συμβάσεις υπεγράφησαν πριν από λίγες ημέρες. Ο προϋπολογισμός των έργων ανέρχεται σε 450,12 εκατ. ευρώ, ενώ η διάρκεια των συμβάσεων έχει οριστεί σε 15 μήνες από σήμερα.
Περιλαμβάνονται η αποκατάσταση της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών – Θεσσαλονίκης, από την έξοδο του Σιδηροδρομικού Σταθμού (Σ.Σ.) Δομοκού έως την είσοδο του Σ.Σ. Κραννώνα, η αποκατάσταση της μονής σιδηροδρομικής γραμμής Παλαιοφάρσαλου – Καλαμπάκας, η αποκατάσταση της μονής σιδηροδρομικής γραμμής Λάρισας – Βόλου, στα τμήματα i) Έξοδος Σ.Σ. Λάρισας – Σ.Σ. Λατομείου ii) Σ.Σ. Λατομείου – Είσοδος Σ.Σ. Βόλου iii) δύο θέσεων στον Σ.Σ. Βόλου και η αποκατάσταση των συστημάτων Σηματοδότησης, ETCS L1, Τηλεδιοίκησης και Ηλεκτροκίνησης στο τμήμα της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής από το Σ.Σ. Παλαιοφάρσαλο έως τον Σ.Σ. Κραννώνα.
