Την αθέατη πλευρά του ελληνικού success story όσον αφορά την προσέλκυση διεθνών κινηματογραφικών παραγωγών στην Ελλάδα φωτίζει το Variety. Ειδικότερα, πρόκειται για το χρόνιο πρόβλημα του cash rebate, θέμα για το οποίο είχε γράψει σχετικά και το powergame.gr σε πρόσφατο ρεπορτάζ του.
Το περιοδικό αναφέρει ότι η Ελλάδα συνεχίζει να προσελκύει διεθνείς κινηματογραφικές παραγωγές, όπως η «Οδύσσεια» του Κρίστοφερ Νόλαν, ωστόσο η εγχώρια βιομηχανία ανησυχεί για τις καθυστερήσεις στις πληρωμές του κρατικού προγράμματος επιστροφής μετρητών. Παρά τις υποσχέσεις για εκσυγχρονισμό μέσω του νέου οργανισμού Δημιουργική Ελλάδα (ΕΚΚΟΜΕΔ), η γραφειοκρατία και οι οφειλές προκαλούν ανησυχία και επιφυλάξεις από ξένες παραγωγές. Ορισμένοι παραγωγοί, όπως στην ταινία «Maria», διαμαρτύρονται για μεγάλα ανεξόφλητα ποσά, την ώρα που η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι πληρωμές θα επανεκκινήσουν σύντομα.
«Έναν χρόνο αφότου η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε την αναμόρφωση του κινηματογραφικού της τομέα με την έναρξη ενός νέου βιομηχανικού οργανισμού, της Δημιουργικής Ελλάδας, πηγές λένε ότι το σύστημα εξακολουθεί να βρίσκεται σε αταξία, με καθυστερημένες πληρωμές, που οφείλονται σε δεκάδες παραγωγές συνολικού ύψους άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ (112 εκατομμύρια δολάρια)», γράφει το Variety, παρουσιάζοντας μάλιστα και επώνυμες μαρτυρίες για την κατάσταση που διαμορφώνεται με τον «βραχνά» του cash rebate.
«Υπάρχουν πελάτες που έχουν δάνεια. Οι τράπεζες περιμένουν τα χρήματά τους», αναφέρει ο Κώστας Κεφάλας, επικεφαλής παραγωγής της εταιρείας Faliro House, η οποία εξυπηρέτησε τα γυρίσματα της «Οδύσσειας» στην Ελλάδα. Και προσθέτει: «Οι ξένοι παραγωγοί γίνονται επιφυλακτικοί. Τίθενται περισσότερα ερωτήματα». Από τη μεριά του ο Γιώργος Καρνάβας (εταιρεία Heretic), απαντώντας σε ερώτηση για τα γραφειοκρατικά εμπόδια και την έλλειψη σαφήνειας σχετικά με το πότε θα πληρωθούν τόσο οι ίδιοι, όσο και οι διεθνείς συνεργάτες τους, τονίζει: «Ξέραμε ότι θα ήταν πολύ περίπλοκο το πράγμα, αλλά τα πράγματα πάνε από το κακό στο χειρότερο». Η εταιρεία παραγωγής Heretic ήταν συμπαραγωγός του επερχόμενου δράματος «The Birthday Party», με πρωταγωνιστή τον Γουίλεμ Νταφόε.
Ο κ. Καρνάβας δίνει έμφαση και στο «κεφάλαιο εμπιστοσύνη» με τους ξένους παραγωγούς, το οποίο μπορεί εύκολα να χαθεί λόγω αυτής της κατάστασης. «Αυτό που χρειάζεται πολύ χρόνο για να χτιστεί, μπορεί εύκολα να χαθεί, και τώρα αντιμετωπίζουμε τις συνέπειες μιας κακώς διαχειριζόμενης μετάβασης από τη διοίκηση και τα υπουργεία», προειδοποιεί.
Οι καθυστερήσεις στις πληρωμές για την ταινία «Maria»
Ενδεικτική είναι η περίπτωση με την ταινία «Maria», για τη ζωή της Μαρίας Κάλλας, την οποία υποδύεται η Αντζελίνα Τζολί. Σύμφωνα με το Variety, οι παραγωγοί της «Μαρίας» έγραψαν μια καυστική επιστολή προς το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών και το ΕΚΚΟΜΕΔ, ζητώντας απαντήσεις για περίπου 350.000 ευρώ (392.000 δολάρια) σε απλήρωτες απαιτήσεις εκπτώσεων που χρονολογούνται από τα γυρίσματα της ταινίας το φθινόπωρο του 2023 στην Ελλάδα. «Από τις τέσσερις χώρες που φιλοξένησαν και παρείχαν κίνητρα στην παραγωγή, η μεσογειακή χώρα είναι η μόνη που δεν έχει ακόμη εξοφλήσει την πληρωμή των εκπτώσεων», αναφέρει το περιοδικό.
Τι απαντά το ΕΚΚΟΜΕΔ
Σημειώνεται ότι ο Λεωνίδας Χριστόπουλος, CEO του Creative Greece, είχε παραδεχτεί σε δηλώσεις του στο Φεστιβάλ των Καννών ότι υπήρξαν γραφειοκρατικές προκλήσεις από την έναρξη λειτουργίας του οργανισμού και ότι τα χρήματα που καταβλήθηκαν από την ΕΚΚΟΜΕΔ τον περασμένο χρόνο ήταν «λιγότερα απ’ όσα περιμέναμε». Ωστόσο, σημείωσε ότι «ο οργανισμός βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επανέναρξη των πληρωμών μέχρι τις αρχές Ιουνίου», προσθέτοντας πως «το μεγαλύτερο μέρος των εκκρεμοτήτων θα εξυπηρετηθεί μέχρι το τέλος του έτους».
Το Variety υπογραμμίζει ακόμη στο ρεπορτάζ του ότι η επιστροφή μετρητών 40% της Ελλάδας ήταν μια μεγάλη επιτυχία. Από την έναρξή του το 2018, το σύστημα κινήτρων έχει βάλει τη χώρα στον παραγωγικό χάρτη, βοηθώντας την να προσελκύσει δεκάδες διεθνείς παραγωγές υψηλού προφίλ, όπως η «Οδύσσεια» του Νόλαν, η μεγάλου προϋπολογισμού βιβλική δραματική σειρά «House of David» του Amazon Prime Video και το εμπνευσμένο από τον Όμηρο δράμα «Η επιστροφή», του Ουμπέρτο Παζολίνι, με πρωταγωνιστές τους Ζιλιέτ Μπινός και Ραλφ Φάινς.
«Προς τιμήν της, η ελληνική κυβέρνηση έχει επιδείξει ευελιξία, καθώς προσπαθεί να ξεπεράσει το γραφειοκρατικό αδιέξοδο -τον περασμένο Μάιο πίεσε την παύση του προγράμματος κινήτρων μέχρι την 1η Οκτωβρίου, καθώς προσπαθούσε να ξεκαθαρίσει ένα σωρό απλήρωτες αιτήσεις και αιτήσεις που περίμεναν έγκριση. Νωρίτερα φέτος, αφού απέτυχε να τηρήσει τη δική της προθεσμία του Οκτωβρίου για την επανεκκίνηση της έκπτωσης, η κυβέρνηση ψήφισε ένα μέτρο που επέτρεψε στους παραγωγούς να διεκδικήσουν τις δαπάνες που προέκυψαν κατά τους τελευταίους μήνες του 2024 και τις αρχές του 2025», συνεχίζει. Και προσθέτει: «Αυτό επέτρεψε στην “Οδύσσεια” και στο αγγλόφωνο ντεμπούτο του Romain Gavras, “Sacrifice” -με πρωταγωνιστές τους Chris Evans, Anya Taylor-Joy και Salma Hayek- να ανακτήσουν αναδρομικά εκατομμύρια σε έξοδα παραγωγής και προπαραγωγής».
Πάντως, οι Έλληνες παραγωγοί παραμένουν αισιόδοξοι ότι το σύστημα θα επανέλθει σύντομα, με τον κ. Κεφάλα της Faliro House να ξεκαθαρίζει ότι παραμένει «αισιόδοξος ακριβώς επειδή υπάρχει η (πολιτική) βούληση». Συγκεκριμένα, τόνισε: «Πρέπει να τακτοποιήσουμε τις δυσκολίες, γιατί ο κόσμος θέλει να γυρίσει στην Ελλάδα».
