Στο επίκεντρο των προτεραιοτήτων του Υπουργείου Υποδομών βρίσκονται μια σειρά κρίσιμων παρεμβάσεων σε κομβικά σημεία του οδικού δικτύου, με στόχο την αποσυμφόρηση του οξυμένου κυκλοφοριακού προβλήματος που ταλανίζει καθημερινά το Λεκανοπέδιο Αττικής. Πρώτες στη λίστα των άμεσων έργων είναι οι επεμβάσεις στον κόμβο της Μεταμόρφωσης στην Αττική Οδό, που αναμένεται να υλοποιηθούν το προσεχές διάστημα. Tην ίδια στιγμή, η περιορισμένη διαθεσιμότητα πόρων φρενάρει την πρόοδο αρκετών άλλων σχεδιαζόμενων έργων.
Όπως ανέφερε, στο πλαίσιο της ημερίδα με θέμα: «Μια πρωτοβουλία για τα έργα ΣΔΙΤ και τις πρότυπες προτάσεις», ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος η κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση στον κόμβο της Μεταμόρφωσης, θα πραγματοποιηθεί μέσω κατασκευής δύο διαφορετικών εξόδων σε απόσταση περίπου 150 μέτρων. Στόχος είναι ο διαχωρισμός της κυκλοφορίας ανάλογα με την κατεύθυνση των οχημάτων προς την Εθνική Οδό Αθηνών – Λαμίας.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό, οι τελικές μελέτες αναμένονται το αμέσως προσεχές διάστημα, με στόχο το έργο να ξεκινήσει εντός του έτους, μόλις οριστικοποιηθούν τα σχέδια. Ο ίδιος εκτίμησε ότι η διάρκεια των κατασκευαστικών εργασιών θα ανέλθει σε περίπου τέσσερις μήνες, ενώ κατά την υλοποίηση θα απαιτηθούν προσωρινές κυκλοφοριακές ρυθμίσεις προς την κατεύθυνση της Ελευσίνας. Την ευθύνη της κατασκευής θα αναλάβει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, στο πλαίσιο της υφιστάμενης σύμβασης παραχώρησης του οδικού άξονα.
Πρόκειται για τη μόνη ρεαλιστική λύση για την αποσυμφόρηση του κόμβου στις ώρες αιχμής, κυρίως λόγω του μεγάλου αριθμού φορτηγών που τον διασχίζουν. Σήμερα, οι οδηγοί που έρχονται από Ελευσίνα και επιθυμούν να κατευθυνθούν βόρεια μέσω της ΠΑΘΕ, αλλά και όσοι έρχονται από το αεροδρόμιο με προορισμό τη Λαμία, χρησιμοποιούν την ίδια έξοδο, με αποτέλεσμα να προκαλείται κυκλοφοριακό χάος και σημαντικές καθυστερήσεις.
Ωστόσο, για την ουσιαστική αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού προβλήματος στην Αττική, τα βλέμματα στρέφονται στην πολυαναμενόμενη επέκταση της Λεωφόρου Κύμης. Όπως επεσήμανε ο κ. Ταχιάος, το έργο εξακολουθεί να βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του Υπουργείου Υποδομών, ωστόσο παραμένει «παγωμένο», λόγω της προσφυγής που έχει καταθέσει ο Δήμος Ηρακλείου στο Συμβούλιο της Επικρατείας, η οποία έχει αναστείλει τις διαδικασίες. Βέβαια, όπως ξεκαθάρισε, ακόμη κι αν ξεπεραστούν τα νομικά εμπόδια, η έλλειψη διαθέσιμων πόρων αποτελεί σήμερα τον βασικό ανασταλτικό παράγοντα για την έναρξη του έργου. Για την κατασκευή του έχει ήδη αναδειχθεί προσωρινός μειοδότης η κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ – AKTOR (πρώην Intrakat).
Αντιθέτως, άμεσα μπορεί να προχωρήσει η δημοπράτηση του τριπλού κόμβου στον Σκαραμαγκά, καθώς το υπουργείο έχει εξασφαλίσει την απαραίτητη χρηματοδότηση. Ο χρονικός ορίζοντας της σύμβασης κατασκευής, χωρίς να υπολογίζονται τυχόν καθυστερήσεις είναι 36 μήνες. Το κόστος του έργου σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις αγγίζει τα 65 εκατ. ευρώ. Με τη λειτουργία του θα αποσυμφορηθεί ο κόμβος Λεωφόρου Αθηνών και Λεωφόρου Σχιστού που σήμερα λειτουργεί κατά το ήμισυ, ενώ θα υπάρχει επιλογή και προς την Περιφερειακή Αιγάλεω η οποία σήμερα είναι προσβάσιμη μέσω ενός δύσκολου οδικού δικτύου μέσα από τον Ασπρόπυργο.
Παρά τις καθυστερήσεις που έχουν σημειωθεί, η κυβέρνηση διατηρεί το έντονο ενδιαφέρον της και για την κατασκευή του νέου αυτοκινητόδρομου Ελευσίνα – Οινόφυτα, γνωστού και ως «Παράκαμψη Αττικής». Το έργο αποτελεί σήμερα πρότυπη πρόταση που έχει καταθέσει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ από τον Μάιο του 2023, ωστόσο σύμφωνα με τον κ. Ταχιάo η κυβέρνηση δεν είναι έτοιμη ακόμη να ανοίξει το κεφάλαιο «Πρότυπες Προτάσεις», αν και η ίδια νομοθέτησε για την υιοθέτηση αυτού του μοντέλου υλοποίησης έργων. Η οδική σύνδεση Ελευσίνας – Οινοφύτων θεωρείται κρίσιμη, καθώς εφόσον προχωρήσει, θα δημιουργηθεί ένας νέος κλειστός αυτοκινητόδρομος, με δυνατότητα να απορροφήσει μέρος της κυκλοφορίας της κορεσμένης Λεωφόρου Κηφισού, κυρίως εκείνων των οχημάτων που δεν έχουν τελικό προορισμό περιοχές εντός της Αττικής, αλλά κατευθύνονται βορειότερα.
Τα σενάρια για σήραγγα Ηλιούπολης και η επέκταση του μετρό
Ψηλά στη λίστα του Υπουργείου είναι και η κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση της περιοχής του Ελληνικού, με τον υφυπουργό να τονίζει ότι είναι αναγκαία η συνεργασία με τη Lamda Development, ώστε να αναζητηθούν άμεσες και αποτελεσματικές λύσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, παραμένει στο τραπέζι η πρόταση για τη “Σήραγγα Ηλιούπολης”, έργο το οποίο περιλαμβάνεται ήδη σε μελέτη που έχει εκπονήσει η Lamda Development εδώ και περίπου δύο χρόνια. Όπως ξεκαθάρισε ωστόσο ο υφυπουργός, το Υπουργείο δεν έχει εξετάσει ακόμη επισήμως την πρόταση, λόγω του πολύ υψηλού κόστους κατασκευής και χρηματοδότησης.
Ωστόσο, στην πρόσφατη συνάντηση μεταξύ στελεχών της Lamda και του Υπουργείου, συζητήθηκε η πρόταση για ανισοπεδοποίηση της Λεωφόρου Βουλιαγμένης, στο τμήμα από τον Άλιμο έως το Ελληνικό. Την ίδια ώρα, βασικό εργαλείο για τη διευθέτηση της κυκλοφορίας στην περιοχή θεωρείται και η υπογειοποίηση της Λεωφόρου Ποσειδώνος, έργο που κατασκευάζει η ΑΒΑΞ και προβλέπεται να ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2026. Ωστόσο, η πλήρης λειτουργία της σήραγγας μετατίθεται για το 2028, καθώς απομένουν κρίσιμα τεχνικά και θεσμικά ζητήματα προς επίλυση. Ανάμεσά τους, η σύνδεση με την υφιστάμενη Ποσειδώνος, η μετακίνηση των γραμμών Τραμ, αλλά και η επιλογή φορέα λειτουργίας (operator), όπως απαιτεί η νομοθεσία για τέτοιου είδους έργα.
Παράλληλα, στο πεδίο των δημόσιων συγκοινωνιών, το Υπουργείο εξετάζει το ενδεχόμενο επέκτασης του μετρό προς τη Γλυφάδα, σενάριο για το οποίο υπάρχει ενδιαφέρον συνδρομής από τη Lamda Development. Ωστόσο, όπως παραδέχτηκε ο υφυπουργός, παραμένει ασαφές το πώς θα χρηματοδοτηθούν οι σχετικές μελέτες, γεγονός που καθυστερεί την ωρίμανση του έργου.
Υπενθυμίζεται ότι ο διευθύνων σύμβουλος της Lamda Development, Οδυσσέας Αθανασίου, έχει επανειλημμένα αναφερθεί στην ανάγκη δημιουργίας σταθμού Μετρό στην καρδιά του Ελληνικού, στην περιοχή του IRC (ολοκληρωμένο συγκρότημα με καζίνο, ξενοδοχείο και συνεδριακό κέντρο). Όπως τόνισε, η λειτουργία των νέων αναπτύξεων θα επιφέρει έντονη κυκλοφοριακή πίεση στην ευρύτερη περιοχή, και ως εκ τούτου είναι απαραίτητο, στο πλαίσιο της επέκτασης της γραμμής προς Γλυφάδα, να δημιουργηθεί ένας ενδιάμεσος σταθμός στο Ελληνικό πριν η γραμμή καταλήξει στην εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου στη Γλυφάδα.
Αναφερόμενος στη χρηματοδότηση νέων γραμμών μετρό, ο κ. Ταχιάος επισήμανε ότι στο τρέχον ΕΣΠΑ υπάρχουν προβλέψεις για περιορισμένα έργα. Ανάμεσά τους περιλαμβάνεται και η επέκταση της Γραμμής 2 προς το Ίλιον, για την οποία -όπως σημείωσε- έχει ήδη εξασφαλιστεί μια πρώτη, περιορισμένη πρόβλεψη χρηματοδότησης.
Η νέα επέκταση προς το Ίλιον προβλέπει τη συνέχιση της γραμμής από την Ανθούπολη μέσω της Λεωφόρου Θηβών, με κατάληξη στις περιοχές Ίλιον και Άγιος Νικόλαος, στα όρια με το Καματερό. Όπως ξεκαθάρισε ο κ. Ταχιάος πρόκειται για ένα έργο που θα προσφέρει σημαντική κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση στα δυτικά προάστια, ωστόσο η ολοκλήρωσή του θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη διαθεσιμότητα πόρων στην επόμενη προγραμματική περίοδο. Με την ολοκλήρωσή της, η επέκταση εκτιμάται ότι θα μειώσει θεαματικά τους χρόνους μετακίνησης. Η διαδρομή Ίλιον – Ομόνοια θα διαρκεί περίπου 15 λεπτά, ενώ ένας επιβάτης θα χρειάζεται περίπου 30-35 λεπτά για να διανύσει ολόκληρη τη Γραμμή 2, από το Ίλιον έως το Ελληνικό, με μία μετεπιβίβαση στην Ομόνοια.