Η SAP έχασε πάνω από 12 δισ. δολάρια σε αξία μέσα σε δύο μέρες, η Salesforce σχεδόν 10 δισ. και η Monday.com 4,6 δισ., την ώρα που ο τεχνολογικός Nasdaq και άλλοι χρηματιστηριακοί δείκτες άγγιζαν νέα υψηλά. Πίσω από αυτή τη διχοτόμηση κρύβεται μια μεγάλη ανησυχία των επενδυτών: η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να υπονομεύσει το επιχειρηματικό μοντέλο ορισμένων παρόχων λογισμικού. Είναι αυτό που ο Μάθιου Χέντμπεργκ, αναλυτής της επενδυτικής τράπεζας RBC, ονομάζει σε μελέτη του «θάνατο του λογισμικού».
Όπως σημειώνει σε δημοσίευμα η Handelsblatt, ο φόβος αυτός υπάρχει εδώ και καιρό. Ωστόσο έφτασε σε νέο αποκορύφωμα την Τρίτη, μετά τη δημοσίευση των τριμηνιαίων αποτελεσμάτων της Monday.com. Ο πάροχος λογισμικού ροής εργασιών, με το οποίο οι εταιρείες μπορούν να ψηφιοποιούν διαδικασίες και έργα, βυθίστηκε περίπου 30% παρόλο που δημοσίευσε καλά αποτελέσματα.
Μια ελαφρώς προς τα κάτω αναθεωρημένη πρόβλεψη για το σύνολο του 2025 προκάλεσε πανικό στους μετόχους. Όλες οι εταιρείες λογισμικού που επηρεάζονται είναι πάροχοι «Software as a Service», προσφέρουν δηλαδή λογισμικό ως υπηρεσία. Είναι το λεγόμενο SaaS που μέχρι τώρα αποτελούσε ένα είδος «σφραγίδας ποιότητας» για τους μετόχους: Οι πελάτες SaaS πληρώνουν ένα συνεχές τέλος για λογισμικό που προσφέρουν οι πάροχοι μέσω του cloud. Οι πελάτες δεν χρειάζεται έτσι να εγκαταστήσουν τις εφαρμογές με πολύ κόπο σε δικές τους συσκευές και δεν χρειάζεται να φροντίζουν για τη συντήρηση. Αυτό προσφέρει στις εταιρείες λογισμικού, όπως η SAP ή η Salesforce, επαναλαμβανόμενα και επομένως προβλέψιμα έσοδα με συνήθως υψηλά περιθώρια κέρδους.
Αυτό το επιχειρηματικό μοντέλο ενδέχεται τώρα να πληγεί, σύμφωνα με τον Σαμ Άλτμαν. Πριν από λίγες μέρες, ο CEO της OpenAI προειδοποίησε ότι το SaaS «πολύ σύντομα μπορεί να έρθει αντιμέτωπο με μια εποχή “fast fashion”». Ουσιαστικά εννοεί πως η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να δημιουργεί προσαρμοσμένο λογισμικό φθηνά και γρήγορα, θυμίζοντας τα brands μαζικού design ένδυσης όπως η H&M ή η Zalando που άλλαξαν ριζικά τον κλάδο της μόδας.
Ο Άλτμαν είναι γνωστός για τις τολμηρές του προβλέψεις στο τομέα του AI. Ωστόσο την ίδια ώρα αποτυπώνει και τη διάθεση στην αγορά. Έτσι, η Salesforce, με το λογισμικό της για πωλήσεις ή μάρκετινγκ, έχασε 30% της αξίας της στο χρηματιστήριο από την αρχή του έτους και η Adobe, με λογισμικό για γραφικά, σχεδιασμό και διαχείριση εγγράφων, υποχώρησε 24%.
Πάντως, ειδικοί όπως ο David Giroux, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην T. Rowe Price, βλέπουν αυτή την εξέλιξη κάπως. Πράγματι, οι Big Tech και οι νέες εταιρείες AI θα μπορούσαν να γίνουν ανταγωνιστές των εταιρειών λογισμικού. Όμως ο Giroux βλέπει και ευκαιρίες: η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να κάνει τον προγραμματισμό πιο φθηνό και οι λειτουργίες που σχετίζονται με την ΤΝ θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη αύξηση των εσόδων. «Ορισμένες εταιρείες θα βγουν πιο ισχυρές από αυτή την εξέλιξη, ενώ άλλες θα μπορούσαν να είναι πιο ευάλωτες σε διαταραχές που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη», εξηγεί ο ίδιος. Οι ανησυχίες των μετόχων είναι «υπερβολικές» εκτιμά και ο Brent Thill, αναλυτής της Jefferies, υπογραμμίζοντας ότι πολλές εταιρείες λογισμικού μπαίνουν στο ίδιο καζάνι.
Η SAP ήταν ένας από τους ωφελημένους της φρενίτιδας με την τεχνητή νοημοσύνη τους τελευταίους μήνες. Ο κατασκευαστής λογισμικού έχει επενδύσει μαζικά στην τεχνολογία. Για παράδειγμα, ο ψηφιακός βοηθός «Joule» έχει σκοπό να διευκολύνει την εργασία των πωλητών και των ελεγκτών. Αυτό ήδη γίνεται αισθητό στην επιχείρηση, δήλωσε πρόσφατα ο CEO Christian Klein: Περισσότερα από τα μισά συμβόλαια περιέχουν στοιχεία AI, είπε ενθουσιασμένος, χωρίς ωστόσο να δώσει οικονομικές λεπτομέρειες.
Η SAP, με τις εφαρμογές της, καλύπτει επιχειρηματικές διαδικασίες για πολλές εργασίες, ενώ ο κατασκευαστής λογισμικού μπορεί να αξιολογήσει ανώνυμα τα δεδομένα χιλιάδων πελατών. Χάρη σε αυτόν τον συνδυασμό, ο Joule και άλλες εφαρμογές θα μπορούν να υποστηρίζουν την εργασία με αξιοπιστία.
Όμως αυτό πρέπει να αποτυπωθεί και στον ισολογισμό και ο ανταγωνισμός της SAP είναι σκληρός. Σχεδόν καμία εταιρεία δεν λειτουργεί προς το παρόν χωρίς λογισμικό σε θέματα λογιστικά, εφοδιασμού και διαχείρισης προσωπικού. Κι όμως, πολλοί πελάτες της SAP πραγματοποιούν την ανάλυση δεδομένων σε πλατφόρμες άλλων παρόχων. Το παράδειγμα αυτό δείχνει ότι οι παράγοντες είναι πολλοί και δεν είναι ακόμα σαφές ποιες εταιρείες μπορεί να πάνε καλά και ποιες όχι.
Από την πλευρά του ο Thill της Jefferies επισημαίνει ότι είναι ακόμα πολύ νωρίς για εφησυχασμό, καθώς ο φόβος που επικρατεί «δεν θα εξαφανιστεί τόσο γρήγορα».
