Τη Δευτέρα 18 Οκτωβρίου, συνεδρίασε η Ένωση Λιμένων Ελλάδος (ΕΛΙΜΕ) σχετικά με το χάος – όπως χαρακτήρισαν εκπρόσωποι και επαγγελματίες του κλάδου – που προκλήθηκε σε πολλούς λιμένες τελευταία, εξαιτίας της αδύναμης διαχείρισης έλευσης μεγάλων κρουαζιερόπλοιων.
Οι μεγάλες ροές τουριστών που κατέφθασαν το καλοκαίρι (και τον Σεπτέμβριο) στους νησιωτικούς προορισμούς ξεπέρασαν κατά πολύ τις αντοχές της εκάστοτε τοποθεσίας, με αποτέλεσμα οι επιβαίνοντες να μην μπορούν να περιηγηθούν, να εξυπηρετηθούν αλλά και να αφήσουν χρήματα σε εμπορικά καταστήματα, τουριστικούς και πολιτιστικούς χώρους.
Τα πιο πρόσφατα παραδείγματα αποτελούν το λιμάνι της Πάτμου, και το λιμάνι της Ίου ωστόσο, δεν είναι η πρώτη φορά που η κρουαζιέρα αντιμετωπίζει το συγκεκριμένο πρόβλημα.
Την ίδια ώρα τα πλοία κρουαζιέρας καταναλώνουν άσκοπα πετρέλαιο, ενώ θα μπορούσαν να ταξιδέψουν σε κάποιο άλλο προορισμό και να επιστρέψουν στο λιμάνι.
Μέχρι σήμερα, οι εταιρείες κρουαζιέρας λειτουργούσαν για την άφιξη και αναχώρηση των πλοίων σε συνεννόηση με τους ταξιδιωτικούς πράκτορες για αυτό, τη μία ημέρα μπορεί ένα λιμάνι να ήταν «άδειο» και την επόμενη να ασφυκτιούσε από χιλιάδες τουρίστες που προέρχονταν από δύο ή και τρία κρουαζιερόπλοια.
Αυτά, ισχυρίζονται οι εκπρόσωποι φορέων του θαλάσσιου τουρισμού, και κρίνουν άμεσα αναγκαίο να τεθεί σε ισορροπία το θέμα.
Στο τραπέζι των συζητήσεων έχει τεθεί το σύστημα berth allocation και reservation. Μιας ελεγχόμενης έλευσης δηλαδή, υπό τη μορφή κράτησης για συμφωνημένη ώρα και ημέρα που θα καταφτάνει στο λιμάνι το κάθε κρουαζιερόπλοιο.
Κοινώς, αν ένα πλοίο έχει κάνει κράτηση, δεν θα μπορεί να ελλιμενιστεί άλλο.
Τι προτείνουν οι φορείς κρουαζιέρας και ναυτιλίας – Αναμένονται συναντήσεις με τρία υπουργεία
Εκείνο που προτείνουν οι φορείς κρουαζιέρας και ναυτιλίας για να λυθεί οριστικά το πρόβλημα είναι να επιβληθεί σε κάθε λιμάνι έλεγχος στα δρομολόγια, όπως για παράδειγμα το πλαφόν που μπήκε στο λιμάνι της Σαντορίνης για το όριο των οκτώ χιλιάδων τουριστών ανά εικοσιτετράωρο.
Ζητούν αυστηρή καταγραφή του αριθμού επιβατών που εξυπηρετεί ένα κρουαζιερόπλοιο και ο οποίος θα είναι απόλυτα συνυφασμένος με τον αριθμό τουριστών που μπορεί να εξυπηρετήσει ο εκάστοτε προορισμός.
Σημειωτέον ότι σε αρκετά λιμάνια (π.χ. Σαντορίνη) οι τουρίστες μεταφέρονται με λάντζες.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του powergame.gr ο στόχος είναι να υπάρξει αυστηρή διαχείριση και ένας σωστός συντονισμός με την τοπική αυτοδιοίκηση.
Παράλληλα, προγραμματίζεται το Νοέμβριο μια σειρά συναντήσεων από τους φορείς της κρουαζιέρας και ναυτιλίας αλλά και την CLIA με το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με το υπουργείο Τουρισμού και με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Ήδη από το καλοκαίρι, η ελληνική κυβέρνηση εργάζεται πάνω σε ένα νέο νομοσχέδιο για τον θαλάσσιο τουρισμό – κυρίως για το επαγγελματικό yachting. Ωστόσο δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμα, κατά πόσο τα νέα μέτρα που θα αφορούν τον έλεγχο της κρουαζιέρας θα συμπεριλαμβάνονται στο νέο νομοσχέδιο ή αν θα κοινοποιηθούν σε δεύτερο χρόνο υπό κάποια άλλη νομική μορφή.
ΟΧΙ στην στοχοποίηση της κρουαζιέρας λέει η CLIA
Την ίδια ώρα, η Διεθνής Ένωση Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA) που κινείται ανεξάρτητα από τους ελληνικούς φορείς καθώς εκπροσωπεί το 95% της αγοράς κρουαζιέρας δεν συμμετείχε στην προαναφερθείσα συνεδρίαση της ΕΛΙΜΕ.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες του powergame.gr η Kelly Craighead σε σχετική επιστολή που έστειλε προς την ελληνική κυβέρνηση εξέφρασε την άποψη πως απαιτείται μια ολιστική προσέγγιση για τη λύση στο φαινόμενο υπερτουρισμού.
Επί της ουσίας, η CLIA ζητά να αξιολογηθούν όλες οι ροές υπερτουρισμού και να μην στοχοποιείται μόνο η κρουαζιέρα.
Το 2019 που η Ελλάδα δέχτηκε 33 εκατομμύρια τουρίστες τα 5 με 5,5 εκατομμύρια τουριστών προήλθαν από την κρουαζιέρα.
Βασιζόμενη λοιπόν στο ότι η κρουαζιέρα αποτελεί ένα μόνο μέρος του ελληνικού τουρισμού, η Craighead προσφέρθηκε να δώσει όλα τα στατιστικά στοιχεία πριν από το χτύπημα της πανδημίας στην ελληνική κυβέρνηση, ώστε να αξιολογηθεί σωστά η όλη κατάσταση.
Το ερώτημα τώρα που προκύπτει είναι αν το σύστημα προκαθορισμένων θέσεων ελλιμενισμού μειώνει την ευελιξία στη δραστηριότητα των εταιρειών κρουαζιέρας. Πόσω μάλλον όταν χρειάζονται μέχρι και δύο έτη για να κλείσει ένα κρουαζιερόπλοιο θέση στο λιμένα.
Θα λειτουργεί περιοριστικά για τις εταιρείες που, βάσει του νέου συστήματος θα πρέπει να «λογοδοτούν» για τον αριθμό των επιβατών τους;
Το berth allocation, για την ώρα πάντως εφαρμόζεται σε προορισμούς που είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς τουριστικά όπως στην Κροατία (Ντουμπρόβνικ), στην Τουρκία, στο Ισραήλ και στην Κύπρο.
Χωρίς καλά – καλά λοιπόν, να έχει ξεπεράσει τα προβλήματα επανεκκίνησης από το χτύπημα της πανδημίας COVID-19, αντιλαμβάνεται κανείς πως ο κλάδος της κρουαζιέρας βρίσκεται αντιμέτωπος με νέα ζητήματα, στοιχειωμένος ακόμα από το αιώνιο θέμα της έλλειψης υποδομών των λιμένων.
Και όλα αυτά μαζί συντελούν σε ένα και μόνο πράγμα: στην καθυστέρηση της χώρας από το να γίνει, επιτέλους, ο κορυφαίος παίκτης στη διεθνή αγορά του θαλάσσιου Τουρισμού.
