Την ώρα που αντιπροσωπείες των ΗΠΑ, Αιγύπτου, Κατάρ και Τουρκίας συναντιούνται στο Μαϊάμι για να εξετάσουν τα επόμενα βήματα στο ειρηνευτικό σχέδιο για της Λωρίδα της Γάζας, στην Ιερουσαλήμ αναβιώνει με νέα δυναμική το τριμερές σχήμα συνεργασίας Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ.
«Η Ελλάδα, έντιμος συνομιλητής των χωρών της περιοχής, είναι έτοιμη να συμβάλει στην επόμενη μέρα του ειρηνευτικού σχεδίου για τη Γάζα τόσο ανθρωπιστικά και μέσω της συμμετοχής της στην ανοικοδόμηση όσο και μέσω εξέτασης της συμμετοχής της στη Διεθνή Δύναμη Σταθεροποίησης», τονίζουν χαρακτηριστικά κυβερνητικές πηγές.
Υπενθυμίζουν επίσης ότι ο πρωθυπουργός είχε επισκεφθεί το Ισραήλ και είχε συναντήσει τον κ. Νετανιάχου, καθώς και τον πρόεδρο της χώρας, Ισαάκ Χέρτζογκ, τον περασμένο Μάρτιο, ενώ ήταν από τους πρώτους ηγέτες που επισκέφθηκαν το Ισραήλ λίγες μέρες μετά την 7η Οκτωβρίου του 2023, κίνηση με μεγάλη συμβολική σημασία.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μεταβαίνει στην Ιερουσαλήμ, όπου θα πραγματοποιήσει συνάντηση με τον ομόλογό του, Μπέντζαμιν Νετανιάχου (στις 14:30), και θα ακολουθήσει Τριμερής Σύνοδος Κορυφής (στις 17:45), η πρώτη μετά τον Σεπτέμβριο του 2023 στη Λευκωσία.
Ενίσχυση της συνεργασίας
Εκεί αναμένεται να επιβεβαιωθεί και να ενισχυθεί η συνεργασία των τριών κρατών στους τομείς της άμυνας, της ασφάλειας, της ενέργειας, της καινοτομίας, της συνδεσιμότητας και της πολιτικής προστασίας.
Νωρίτερα (στις 12:30) ο πρωθυπουργός θα μεταβεί στη Δυτική Όχθη και συγκεκριμένα στη Ραμάλα -το de facto διοικητικό κέντρο της Παλαιστίνης- όπου θα συναντηθεί με τον Παλαιστίνιο πρόεδρο, Μαχμούντ Αμπάς, δείχνοντας στην πράξη τη βούληση της Ελλάδας να συνεχίσει να είναι σταθερός και ειλικρινής συνομιλητής και των Ισραηλινών και των Παλαιστίνιων.
Η Ελλάδα, εξάλλου, τονίζει με κάθε ευκαιρία την ανάγκη διατήρησης της εκεχειρίας στη Γάζα και της παροχής μαζικής ανθρωπιστικής βοήθειας στους άμαχους Παλαιστίνιους.
Όπως σημείωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, «είναι στρατηγική επιλογή μας να έχουμε ενεργό ρόλο στις προσπάθειες ειρήνευσης στη Γάζα, στον ανθρωπιστικό τομέα και την ανοικοδόμηση της περιοχής», ενώ επισήμανε ότι η κυβέρνηση στηρίζει «τη μεταρρύθμιση της Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία θεωρούμε ότι είναι αναγκαία προϋπόθεση για την εκκίνηση της πολιτικής διαδικασίας με στόχο την υλοποίηση της λύσης των δύο κρατών».
Κρίσιμη συγκυρία
Η επίσκεψη έρχεται σε μία κρίσιμη συγκυρία για την περιοχή, με μια εύθραυστη συμφωνία ειρήνης που υπεγράφη έπειτα από πρωτοβουλία του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Έρχεται επίσης σε μία περίοδο όπου το Ισραήλ, μετά το φαινομενικό πέρας του διετούς πολέμου, μοιάζει να δείχνει ανανεωμένο ενδιαφέρον για τα σχήματα συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, στα οποία κομβικό ρόλο παίζει η Ελλάδα, αλλά και για την εμβάθυνση της σχέσης του με τη χώρα μας.
H συνεργασία Ελλάδας – Ισραήλ – Κυπριακής Δημοκρατίας δεν συνιστά απειλή για την Τουρκία, δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, Γιασάρ Γκιουλέρ, υποστηρίζοντας ότι και η Άγκυρα υπογράφει αμυντικές συμφωνίες, χωρίς να στρέφονται κατά τρίτων. Παράλληλα, ανέφερε ότι η Τουρκία προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες σε περίπτωση που εγκατασταθεί σύστημα αεράμυνας από το Ισραήλ σε νησιά του Αιγαίου.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η ελληνική κυβέρνηση ενδιαφέρεται ιδιαίτερα και για την υλοποίηση του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, που αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα υποθαλάσσια έργα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο και το οποίο έχει συναντήσει τους τελευταίους μήνες αρκετά εμπόδια στο να προχωρήσει.
«Μία είναι η θέση της κυβέρνησης, θέλω να το ξεκαθαρίσω, ξεκάθαρα υπέρ της ηλεκτρικής διασύνδεσης ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Είναι ένας από τους τρεις βασικούς πυλώνες της ενεργειακής μας στρατηγικής», δήλωσε ο Νίκος Χριστοδουλίδης, μετά τη νέα διαμάχη που ξέσπασε στους κόλπους της κυπριακής κυβέρνησης για το καλώδιο.
Υλοποίηση του IMEC
Η ελληνική κυβέρνηση ενδιαφέρεται επίσης και για την υλοποίηση του IMEC και για τη συμπερίληψη της χώρας μας στον φιλόδοξο αυτόν σχεδιασμό. Ο Πειραιάς, η Ελευσίνα, αλλά και το Θριάσιο μπορούν να αποτελέσουν ένα μικρό, αλλά καίριο και ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι αυτού του ευρύτερου και πολυσύνθετου γεωπολιτικού παζλ.
Το παζλ αυτό ακούει στο όνομα «Οικονομικός Διάδρομος Ινδία-Μέση Ανατολή-Ευρώπη» (India-Middle East-Europe Corridor) και είναι ένα μεγάλο σχέδιο για έναν τεράστιο εμπορικό και οικονομικό δρόμο, στον οποίο η Ελλάδα επιθυμεί διακαώς να ενταχθεί και να αποτελέσει έναν κρίσιμο κρίκο σε αυτήν την αλυσίδα.
Ένα κομμάτι αυτού του σχεδιασμού είναι το βόρειο θαλάσσιο τμήμα, που συνδέει το λιμάνι της Χάιφα στο Ισραήλ με σημαντικά ευρωπαϊκά λιμάνια, ένα από τα οποία είναι ο Πειραιάς. Εδώ ο όλος σχεδιασμός είχε ουσιαστικά παγώσει την περασμένη διετία, λόγω του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, ωστόσο η ειρηνευτική συμφωνία αναζωογονεί και το ενδιαφέρον του Ισραήλ για τον IMEC.
Πυλώνες σταθερότητας
«Η Ελλάδα είναι μία χώρα που παραδοσιακά διατηρεί στρατηγική σχέση με το Ισραήλ αλλά και εξαιρετικές σχέσεις με την Παλαιστινιακή Αρχή, οπότε θα μας δοθεί η ευκαιρία να συζητήσουμε τον τρόπο με τον οποίο θα περάσουμε από τη φάση της πρώτης, πολυπόθητης, ανακωχής στα επόμενα στάδια του σχεδίου, όπως αυτό τουλάχιστον έχει συμφωνηθεί από όλους τους εμπλεκόμενους, και να διερευνήσουμε και τον ρόλο τον οποίο μπορεί η Ελλάδα να παίξει σε αυτήν την κατεύθυνση», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στις δηλώσεις του στους δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες, αμέσως μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Σε κάθε περίπτωση», συνέχισε ο πρωθυπουργός, «θέλω να επαναλάβω ότι το τριμερές σχήμα Ελλάδος, Κύπρου και Ισραήλ φέρνει κοντά χώρες που αποτελούν, θα έλεγα, παράγοντες και πυλώνες σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και εκτιμώ ότι οι συζητήσεις οι οποίες θα γίνουν σε αυτήν τη συγκυρία, λαμβάνοντας υπόψη και το τι έχει διαμειφθεί στη Γάζα τα τελευταία χρόνια, θα είναι εξαιρετικά σημαντικές».