Η Νορβηγία παραμένει η πιο δημοκρατική χώρα, μια θέση που κατέχει εδώ και 14 χρόνια, αναφέρει σε άρθρο του το βρετανικό περιοδικό για τα στοιχεία του Economist Democracy Index για το 2023. Αξίζει να σημειωθεί ότι και οι πέντε από τις σκανδιναβικές χώρες είναι μεταξύ των δέκα κορυφαίων, ενώ το Αφγανιστάν βρίσκεται για τρίτη συνεχόμενη χρονιά τελευταίο στην κατάταξη. Οι Ταλιμπάν, χωρίς έκπληξη, σκοράρουν κοντά στο μηδέν στα περισσότερα μέτρα της EIU για τη δημοκρατική «υγεία».
Καμία χώρα δεν βελτιώθηκε περισσότερο από μισή μονάδα. Ωστόσο, η EIU προώθησε την Ελλάδα, τη χώρα της χρονιάς του Economist, το 2023, στην κατηγορία της πλήρους δημοκρατίας έπειτα από επιτυχείς κοινοβουλευτικές, περιφερειακές και πολιτικοκομματικές εκλογές πέρυσι. Τη μεγαλύτερη πτώση σημείωσαν η Γκαμπόν και ο Νίγηρας, που και στις δύο χώρες σημειώθηκαν πραξικοπήματα το 2023.
Η Δυτική Ευρώπη παραμένει το πιο δημοκρατικό μέρος στον πλανήτη, αφού το 71% των δυτικοευρωπαϊκών χωρών που περιλαμβάνονται στον δείκτη είναι πλήρεις δημοκρατίες. Μόνο η Τουρκία χαρακτηρίζεται ως υβριδικό καθεστώς.
Οι βαθμολογίες για κάθε άλλη περιοχή του πλανήτη μειώθηκαν. Ο μέσος όρος βαθμολογίας για την υποσαχάρια Αφρική έπεσε στο χαμηλότερο από την έναρξη του δείκτη το 2006. Η Λατινική Αμερική μειώθηκε περισσότερο και κατέγραψε την όγδοη συνεχόμενη πτώση της. Το Ελ Σαλβαδόρ, όπου ο Ναγίμπ Μπουκέλε έθεσε υποψηφιότητα για επανεκλογή ως πρόεδρος αψηφώντας το Σύνταγμα (και κέρδισε εύκολα νωρίτερα αυτόν τον μήνα) είχε τη χειρότερη επίδοση στην περιοχή.
Κάθε χρόνο η EIU βαθμολογεί 167 χώρες και εδάφη σε μια κλίμακα από το 0 έως το 10 ανάλογα με την ισχύ των δημοκρατικών πρακτικών τους, συμπεριλαμβανομένου του πόσο δίκαια διεξάγουν τις εκλογές και πόσο καλά προστατεύουν τις πολιτικές ελευθερίες. Στη συνέχεια, τις ομαδοποιεί σε τέσσερις κατηγορίες: πλήρεις δημοκρατίες, ελαττωματικές δημοκρατίες, υβριδικά καθεστώτα και αυταρχικά καθεστώτα. Η τελευταία έκθεση, που δημοσιεύθηκε στις 15 Φεβρουαρίου, δείχνει ότι λιγότερο από το 8% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε πλήρεις δημοκρατίες και ότι το 39,4% βρίσκεται υπό αυταρχική διακυβέρνηση -από 36,9% το 2022.
Η ελληνική περίπτωση
Ειδικά η Ελλάδα, βαθμολογήθηκε με 8,14 στα 10, καταλαμβάνοντας την 20ή θέση ανάμεσα στις συνολικά 167 χώρες και περιοχές που εξετάζει ο βραχίονας «Intelligence Unit» του «Economist». «Η γενέτειρα της δημοκρατίας έχει λόγο να πανηγυρίζει», αναφέρεται στην έκθεση.
Η χώρα μας ήταν μία από τις ελάχιστες δημοκρατίες που βελτίωσαν τον βαθμό τους σε σχέση με το 2022, κατά 0,17 μονάδες. Πέτυχε μάλιστα απόλυτο 10 στην υποκατηγορία για τη διεξαγωγή εκλογών και τον πλουραλισμό, επίτευγμα που μοιράζονται μόνο δώδεκα άλλες χώρες, και 8,82 στην υποκατηγορία των πολιτικών ελευθεριών.
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται σε μία ιδιαίτερα μικρή κατηγορία χωρών που έχουν τις καλύτερες δημοκρατικές επιδόσεις, καθώς λιγότερο από το 8% των κατοίκων των χωρών που αξιολογούνται ζουν σε μία «πλήρη δημοκρατία». Αντίθετα, σχεδόν το 40% κατοικεί σε χώρες που έχουν αυταρχικά καθεστώτα.
Η επίδοση της Ελλάδας για το 2023 είναι η καλύτερη από τότε που άρχισε να δημοσιεύεται το «Democracy Index», πριν από 18 χρόνια. Οι χειρότερες βαθμολογίες της χώρας μας, μεταξύ 7,23 και 7,29, καταγράφηκαν επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, την τριετία μεταξύ του 2016 και του 2018.
Ο βρετανικός Economist κάνει ειδική αναφορά στην καθιέρωση της επιστολικής ψήφου, αναδεικνύοντας ιδιαίτερα ότι οι Έλληνες της διασποράς διευκολύνονται να ψηφίσουν στον τόπο διαμονής, ενώ προηγουμένως θα έπρεπε να ταξιδέψουν στην Ελλάδα την ημέρα των εκλογών για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.
Αναλυτικά η ολόκληρη η έκθεση Economist Democracy Index για το 2023 ΕΔΩ
