Η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να έχει αναγνωρίσει ένα από τα μεγαλύτερα «λάθη» της στη ρύθμιση του διαδικτύου: τη νομοθεσία για τα cookies.
Παρά τις καλές προθέσεις για προστασία της ιδιωτικότητας των χρηστών, οι κανόνες που εισήχθησαν για την υποχρεωτική συγκατάθεση για τη χρήση cookies από τους ιστότοπους, έχουν προκαλέσει μια σειρά από ανεπιθύμητα αποτελέσματα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τώρα ετοιμάζεται να «διορθώσει» τη νομοθεσία, προσπαθώντας να βρει τη χρυσή τομή ανάμεσα στην προστασία των χρηστών και την εύρυθμη λειτουργία του διαδικτύου.
Το πρόβλημα με τα Cookies
Η Οδηγία για την Προστασία της Ιδιωτικότητας στις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες, γνωστή και ως Ευρωπαϊκή Νομοθεσία για τα Cookies, που θεσπίστηκε το 2018, απαιτεί από τις ιστοσελίδες να ζητούν τη ρητή συναίνεση των χρηστών πριν την αποθήκευση οποιουδήποτε cookie στον υπολογιστή τους. Ενώ η πρόθεση ήταν να ενισχυθεί η προστασία της ιδιωτικότητας, στην πράξη οι κανόνες αυτοί δημιούργησαν ένα χάος.
Οι χρήστες του διαδικτύου, αν και προστατεύονται από την παρακολούθηση και την αποθήκευση των προσωπικών τους δεδομένων χωρίς τη συναίνεση τους, καλούνται καθημερινά να αποδέχονται σωρηδόν ενοχλητικά pop-up παράθυρα που ζητούν άδεια για cookies. Αυτό έχει οδηγήσει σε υπερφόρτωση της εμπειρίας χρήστη, κάνοντάς την πιο κουραστική και λιγότερο φιλική.
Η αντίδραση των ιστοσελίδων
Πολλοί ιστότοποι έχουν στραφεί σε πλαστές επιλογές συγκατάθεσης ή έχουν κάνει τη διαδικασία απόρριψης των cookies εξαιρετικά δύσκολη. Αυτή η «παράκαμψη» των κανόνων έχει δημιουργήσει ένα δίπολο: από τη μια πλευρά οι χρήστες δέχονται τα cookies χωρίς να τους δίνονται εύκολες επιλογές για να τα απορρίψουν, και από την άλλη οι ιστότοποι είναι γεμάτοι με αναδυόμενα παράθυρα που καταστρέφουν την εμπειρία του χρήστη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από την άλλη, είχε αρχικά υποστηρίξει ότι η νομοθεσία ήταν απαραίτητη για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης του κοινού στο διαδίκτυο. Ωστόσο, οι ανεπιθύμητες συνέπειες για τους χρήστες και τη λειτουργία των ιστοσελίδων έχουν πλέον οδηγήσει σε έντονες επικρίσεις.
Η ευρωπαϊκή προσπάθεια για διόρθωση
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει πλέον ότι η νομοθεσία αυτή έχει «μπλοκάρει» το διαδίκτυο και έχει επιβαρύνει τόσο τις εταιρείες όσο και τους χρήστες. Η πρόθεση της ΕΕ είναι να κάνει το σύστημα πιο ευέλικτο και εύχρηστο χωρίς να θυσιάσει την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Μερικές από τις προτάσεις για την αναθεώρηση περιλαμβάνουν:
- Απλοποίηση των διαδικασιών συγκατάθεσης: Οι χρήστες δεν θα χρειάζεται να αποδέχονται ή να απορρίπτουν cookies για κάθε ιστότοπο ξεχωριστά, αλλά θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν γενικές ρυθμίσεις προστασίας για την περιήγησή τους.
- Αυτόματη επιλογή προστασίας ιδιωτικότητας: Ενδεχομένως, να υπάρξουν προεπιλεγμένες ρυθμίσεις που να προστατεύουν τα δεδομένα των χρηστών από την αρχή, χωρίς να χρειάζεται να κάνουν συνεχώς επιλογές.
- Αναγνώριση πιο ξεκάθαρων πολιτικών για τα cookies από τους ιστότοπους, χωρίς «παγίδες» ή δυσνόητους όρους.
Η ΕΕ προγραμματίζει τις πρώτες αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο μέσα στο επόμενο εξάμηνο, ελπίζοντας να δημιουργήσει ένα πιο διαφανές και ευχάριστο διαδικτυακό περιβάλλον.
Η στρατηγική για το μέλλον
Η μεγαλύτερη πρόκληση για την Ευρώπη παραμένει η εξισορρόπηση της προστασίας της ιδιωτικότητας με την ευχρηστία του διαδικτύου. Οι αλλαγές που προτείνει η Επιτροπή θα μπορούσαν να ανοίξουν το δρόμο για μια πιο λειτουργική, φιλική προς τον χρήστη και ταυτόχρονα ασφαλή διαδικτυακή εμπειρία.
Εν αναμονή της αναθεώρησης, είναι σαφές ότι οι νομοθέτες στις Βρυξέλλες αντιμετωπίζουν μία νέα πρόκληση: πώς να επιβάλουν αυστηρούς κανόνες χωρίς να καταλήξουν σε δυσλειτουργικές και άχρηστες διαδικασίες που «μπλοκάρουν» το διαδίκτυο.
