Οι επενδυτές είναι ενθουσιασμένοι: Η χρηματιστηριακή αξία της Nvidia αυξήθηκε κατά περισσότερα από 100 δισεκατομμύρια δολάρια από τότε που ο μεγαλύτερος παγκοσμίως προμηθευτής τσιπ ανακοίνωσε τη συμμετοχή του στην OpenAI.
Δεν είναι λίγο ο πολυτιμότερος όμιλος παγκοσμίως να επενδύει 100 δισεκατομμύρια δολάρια στον πρωτοπόρο της Τεχνητής Νοημοσύνης, την OpenAI, δημιουργό του ChatGPT και πολλών άλλων εργαλείων στον κλάδο.
Την ευφορία στο χρηματιστήριο, ωστόσο, δεν τη συμμερίζονται όλοι. Πολλοί παρατηρητές προειδοποιούν για τις αρνητικές συνέπειες της συμφωνίας και παρόμοιων συμφωνιών, που ο διευθύνων σύμβουλος της Nvidia, Τζένσεν Χουάνγκ, έχει συνάψει με γρήγορους ρυθμούς τις τελευταίες εβδομάδες.
«Οι συμμετοχές έχουν τον χαρακτήρα δανείων από τον πωλητή. Με αυτόν τον τρόπο, η μετοχή συντηρείται από μόνη της», λέει ο Martin Geißler, ειδικός σε θέματα τσιπ της συμβουλευτικής εταιρείας Advyce. Και δεν είναι μόνο αυτό. Ο Geißler προσθέτει: «Οι αρχές ανταγωνισμού στις ΗΠΑ θα έπρεπε να είχαν παρέμβει εδώ και καιρό».
Μήπως η ημέρα της συμφωνίας με την OpenAI, η 22α Σεπτεμβρίου, θα μείνει μια μέρα στην ιστορία – ως η στιγμή που ξεκίνησε η παρακμή της Nvidia;
H Νvidia γίνεται ο μεγαλύτερος επενδυτής της OpenAI
Οι λεπτομέρειες της συμφωνίας είναι αποκαλυπτικές. Ο προμηθευτής τσιπ γίνεται ο σημαντικότερος επενδυτής της μεγαλύτερης start-up ΑΙ στον κόσμο. Οι εταιρείες σχεδιάζουν να κατασκευάσουν κέντρα δεδομένων ΑΙ με κατανάλωση ενέργειας δέκα gigawatt, για να «εκπαιδεύσουν την επόμενη γενιά μοντέλων στον δρόμο προς την υπερ-νοημοσύνη.
Είναι η σύμπραξη των δύο βασικών κινητήριων δυνάμεων της παγκόσμιας άνθησης της ΑΙ, ένα στοίχημα μοναδικό στις διαστάσεις του, το οποίο, κατά την άποψη της Deutsche Bank, είναι ο μόνος λόγος για τον οποίο οι ΗΠΑ δεν αντιμετωπίζουν ήδη ύφεση. «Η Nvidia και η OpenAI προωθούν η μία την άλλη εδώ και μια δεκαετία», δήλωσε ο Χουάνγκ της Nvidia.
Η νέα «συνεργασία υποδομών σηματοδοτεί το επόμενο άλμα προς τα εμπρός». Ο διευθύνων σύμβουλος της OpenAI, Σαμ Άλτμαν, υποσχέθηκε να επιτύχουν από κοινού «νέες καινοτομίες στην ΑΙ».

Tζένσεν Χουάνγκ με τσιπ της Νvidia © Χ.com
Το πρόβλημα: Η OpenAI είναι ένας από τους σημαντικότερους πελάτες της Nvidia. Έτσι, η επένδυση πιθανότατα θα επιστρέψει σύντομα στην Nvidia. Οι ειδικοί του κλάδου είναι προβληματισμένοι. Η Bank of America προειδοποίησε ότι «η εικόνα μιας τόσο μεγάλης επένδυσης σε έναν πελάτη εγείρει ερωτήματα», μέχρι η Nvidia να διευκρινίσει την κατάλληλη λογιστική αντιμετώπιση. Η συμφωνία θα μπορούσε τελικά να αποφέρει στην Nvidia, με την πάροδο του χρόνου, έσοδα περίπου 300 έως 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Μέχρι τώρα, η επιτυχία της εταιρείας βασιζόταν σε τεχνικά ανώτερους επεξεργαστές γραφικών, τους οποίους οι ειδικοί ονομάζουν GPUs. Αυτά τα εξαρτήματα είναι απαραίτητα για προηγμένες εφαρμογές AI. Στο τελευταίο τρίμηνο, ο κατασκευαστής τσιπ πέτυχε έσοδα 46,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, 56 τοις εκατό περισσότερα από το προηγούμενο έτος. Το κέρδος εκτοξεύθηκε κατά 59 τοις εκατό στα 26,4 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Nvidia παράγει έτσι περίπου το ένα τρίτο όλων των εσόδων της βιομηχανίας ημιαγωγών.
Εν τω μεταξύ, οι επενδυτές απαιτούν όλο και περισσότερα: κάθε τρίμηνο στο οποίο ο Χουάνγκ δεν ξεπερνά τη δική του πρόβλεψη ανάπτυξης, απειλεί με κατάρρευση τη μετοχή – και συνεπώς ολόκληρο τον τεχνολογικό τομέα. Τα τελευταία πέντε χρόνια, η τιμή της μετοχής αυξήθηκε κατά σχεδόν 1300 τοις εκατό.
Η Nvidia και το δίκτυο συμμετοχών της
Η συμφωνία με την OpenAI δεν είναι η μόνη που εγείρει ερωτήματα. Ο Xoυάνγκ έχει δημιουργήσει γύρω από την εταιρεία του ένα δίκτυο από εν μέρει αλληλένδετες συμμετοχές και συνεργασίες. Ο σχεδόν απροκάλυπτος στόχος τους: η διατήρηση της ροής της ζήτησης.
Έτσι, μια ανακοίνωση του γίγαντα του cloud, Oracle, από τις αρχές Σεπτεμβρίου, εμφανίζεται τώρα υπό διαφορετικό πρίσμα, υπό το φως της συμμετοχής στην OpenAI.
Η OpenAI θέλει να προμηθευτεί υπολογιστική ισχύ από την Oracle αξίας 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Μέχρι τώρα παρέμενε ασαφές πώς η εξαιρετικά ελλειμματική start-up θα κατάφερνε να συγκεντρώσει έστω και την πρώτη δόση των 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η ένεση 100 δισεκατομμυρίων του Χουάνγκ στον χρηματοοικονομικό κύκλο της AI αναμένεται να είναι ένα ουσιαστικό μέρος της λύσης. Η Oracle, με τη σειρά της, πρέπει να κάνει μεγάλες παραγγελίες στην Nvidia για να μπορέσει να κατασκευάσει τα απαραίτητα κέντρα δεδομένων.
Μέχρι τώρα, ξεχώριζε μεταξύ των συμμετοχών της Nvidia η Coreweave. Η Nvidia ενισχύει τον πάροχο cloud από το 2023. Επί του παρόντος, η χρηματιστηριακή του αξία ανέρχεται σε περίπου 60 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο Χουάνγκ βοήθησε με μια επένδυση – τελευταία ο όμιλός του κατείχε περίπου το πέντε τοις εκατό των μετοχών – και πρόσβαση στους περιζήτητους επεξεργαστές γραφικών του.
Η Nvidia, στο πλαίσιο της συνεργασίας, έγινε ο σημαντικότερος προμηθευτής και ταυτόχρονα ένας βασικός πελάτης. Η τελευταία κίνηση του Χουάνγκ έγινε πριν από δύο εβδομάδες, όταν υπέγραψε μια σύμβαση αξίας 6,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων με την Coreweave. Η Nvidia θέλει να αγοράσει την πλεονάζουσα υπολογιστική ικανότητα των κέντρων δεδομένων της συμμετοχής της, σε περίπτωση που η ζήτηση από άλλους πελάτες μειωθεί.
Έτσι, σχηματίζεται ένας κύκλος μέσα στον κύκλο: το επιχειρηματικό μοντέλο της Coreweave απαιτεί γρήγορη ανάπτυξη και μαζικό χρέος. Η Nvidia με τη συμφωνία διασφάλισε την υποστήριξή της και αύξησε έτσι την αξιοπιστία της Coreweave στην κεφαλαιαγορά. Χάρη στην εξασφαλισμένη ρευστότητα, η εταιρεία μπορεί με τη σειρά της να αγοράζει ημιαγωγούς από την Nvidia.
H κυριαρχία της Nvidia προβληματίζει τις ρυθμιστικές αρχές
Η αύξηση της τιμής της μετοχής έδωσε στην Nvidia ένα μεγάλο στρατηγικό περιθώριο. Η Nvidia ακολουθεί τώρα μια «διπλή προσέγγιση»: αυτή συνίσταται στο να παραδίδει συνεχώς κορυφαία συστήματα, καθώς και να εξασφαλίζει μια πολυετή ζήτηση από βασικούς πελάτες.
Σε αυτό στοχεύει και η πρόσφατα ανακοινωθείσα είσοδος στον ανταγωνιστή Intel. Η Nvidia συμμετέχει με πέντε δισεκατομμύρια δολάρια στην Intel, τον «πληγωμένο» πρώην παγκόσμιο ηγέτη της αγοράς.
Ωστόσο, ακριβώς αυτό οδηγεί και σε κινδύνους για το μέλλον: κυρίως σε έναν «ρυθμιστικό έλεγχο ενόψει της αυξανόμενης ισχύος στην αγορά». Τελικά, η Nvidia κυριαρχεί τώρα σε ολόκληρο το οικοσύστημα από το hardware, το software, τη σύνδεση των τσιπ μεταξύ τους και τη συσκευασία. Αυτό θα μπορούσε να δυσαρεστήσει τις ρυθμιστικές αρχές.
Η ισχύς της Nvidia στην αγορά είναι μια αυξανόμενη πρόκληση. Ο όμιλος βρίσκεται σε ένα κερδοφόρο, αλλά όλο και πιο επισφαλές «χρυσό κλουβί»: Η Nvidia αποκομίζει μεν τεράστια κέρδη από τα εξαιρετικά κερδοφόρα της τσιπ ΑΙ, αλλά ταυτόχρονα δέχεται πίεση από επενδυτές και εταίρους.
Προμηθευτές όπως ο γίγαντας του κλάδου, TSMC, απαιτούν λόγω των υψηλών περιθωρίων κέρδους ένα μεγαλύτερο κομμάτι από την πίτα, ενώ οι επενδυτές πιέζουν τον Χουάνγκ να επικεντρωθεί αποκλειστικά στα πιο κερδοφόρα τμήματα. Η TSMC παράγει όλα τα τσιπ για την Nvidia, επειδή ο ιδρυτής Χουάνγκ από την αρχή απέφυγε να έχει δικά του εργοστάσια.
«Καμία πραγματική εναλλακτική στην Nvidia»
Η υψηλή επένδυση στην OpenAI αντικατοπτρίζει, σύμφωνα με τον αναλυτή Nguyen, μια απογοητευτική διαπίστωση: «Οι τρέχουσες προσεγγίσεις στην AI φτάνουν στα όριά τους, ακόμη και οριακές βελτιώσεις απαιτούν εκθετικά αυξανόμενο κόστος».
Γι’ αυτό, ακόμη και οι κεφαλαιακά ισχυροί αγοραστές αναζητούν όλο και περισσότερο εναλλακτικές: Το ερώτημα είναι αν η Nvidia μπορεί να διατηρήσει την κυριαρχία της στην αγορά, όταν η φούσκα της ΑΙ σκάσει και οι πελάτες ζητούν περισσότερο αποδοτικές λύσεις.
Είναι απολύτως φυσιολογικό οι πελάτες να προσπαθούν να απελευθερωθούν από τον εναγκαλισμό ενός κυρίαρχου προμηθευτή. Πολλές εταιρείες αναζητούν έναν τρόπο να απεμπλακούν από την ισχυρή εξάρτηση από έναν μόνο πάροχο.
Η ΑMD ο μόνος αξιόλογος ανταγωνιστής στις κάρτες γραφικών
Με το πυκνό δίκτυο συμβάσεων και συμμετοχών, θα είναι τώρα για τους ανταγωνιστές πολύ πιο δύσκολο από ό,τι στο παρελθόν να επιτεθούν στην ισχύ της Nvidia στην αγορά. Αυτό ήταν ήδη δύσκολο για τεχνικούς λόγους. Για τους πελάτες δεν υπάρχει πραγματική εναλλακτική στην Nvidia.
Η μετάβαση στον ανταγωνιστή AMD είναι για πολλούς υπερβολικά δαπανηρή. Αυτό οφείλεται κυρίως στο ευρέως διαδεδομένο λογισμικό CUDA της Nvidia. Ο όμιλος τσιπ AMD θεωρείται ο μόνος αξιόλογος ανταγωνιστής στους επεξεργαστές γραφικών.
Η Nvidia συμπεριφέρεται σήμερα παρόμοια με την Intel στις πιο επιτυχημένες της εποχές, στις αρχές της νέας χιλιετίας. Τότε, ο όμιλος από τη Silicon Valley έφτασε σε μερίδιο αγοράς 90 τοις εκατό και άνω στους CPUs και πέτυχε τα υψηλότερα περιθώρια κέρδους στον κλάδο – παρόμοια με την Nvidia σήμερα. Η Intel προσπάθησε κάποτε να δεσμεύσει τους πελάτες μέσω επιδοτήσεων και έτσι να ωθήσει τον αντίπαλο AMD εκτός αγοράς.
Οι παλιές τακτικές της Ιntel
Η Intel ήταν για δεκαετίες ο με διαφορά μεγαλύτερος και πιο κερδοφόρος πάροχος επεξεργαστών για Η/Υ και φορητούς υπολογιστές. Οι επεξεργαστές είναι ο εγκέφαλος κάθε υπολογιστή. Για να κρατήσει τους ανταγωνιστές μακριά από τα καταστήματα, η Intel, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έδινε στοχευμένες εκπτώσεις σε εμπόρους.
Επίσης, η Intel ήταν γνωστή για την πλούσια υποστήριξη των αλυσίδων στη διαφήμιση. Γι’ αυτό, η Intel χρειάστηκε, μεταξύ άλλων, να αντιμετωπίσει μια αγωγή για παραβίαση της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας από την ΕΕ. Τώρα όμως ο παγκόσμιος ηγέτης είναι η Nvidia, η οποια κατέχει σημαντικό τμήμα της Intel.
Το ότι οι αρχές ανταγωνισμού στην Αμερική θα παρέμβουν, σε αναλογία με ότι έγινε στην Ευρώπη, θεωρείται προς το παρόν απίθανο. Η Nvidia χτίζει μια αυτοκρατορία που εκτείνεται από το σχεδιασμό των τσιπ, την κατασκευή, μέχρι τους τελικούς πελάτες – και όλα αυτά με την ευλογία του αμερικανικού κράτους.