Σημαντικές επενδύσεις για την αναβάθμιση του λιμανιού της Πάτρας, της δυτικής θαλάσσιας πύλης της χώρας, προωθεί ο Οργανισμός Λιμένος Πατρών (Ο.Λ.ΠΑ.), με βάση το υπό έγκριση Στρατηγικό Σχέδιο (Master Plan). Όπως εξηγεί στο powergame.gr ο διευθύνων σύμβουλος του Ο.Λ.ΠΑ., Παναγιώτης Αναστασόπουλος, η έγκριση του Master Plan, με Προεδρικό Διάταγμα, θα ανοίξει τον δρόμο για την υλοποίηση σημαντικών έργων υποδομής, που θα ενισχύσουν τον ρόλο του λιμανιού ως βασικού κόμβου μεταφορών και logistics, καθώς και ως σημείου αναφοράς για τον θαλάσσιο τουρισμό στη Μεσόγειο.
Το προς έγκριση Master Plan περιλαμβάνει επενδύσεις τόσο στον νέο Εμπορικό Λιμένα (Νότιο Λιμάνι), όσο και στον παλαιό λιμένα (Βόρειο Λιμάνι), με στόχο την αξιοποίηση της στρατηγικής θέσης της Πάτρας ως πύλης εμπορίου, μεταφορών και τουρισμού. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η κατασκευή εμπορευματικού κρηπιδώματος που θα εξυπηρετεί πλοία Ro-Ro, εμπορευματοκιβώτια και γενικά φορτία. Επιπλέον, δρομολογείται η επέκταση της χερσαίας λιμενικής ζώνης, με νέες αποθήκες και υποδομές logistics. Παράλληλα, με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των ταξιδιωτών και των επισκεπτών, έχει αναπτυχθεί ολοκληρωμένο πλάνο για την αναβάθμιση του Επιβατικού Λιμένα.
Νότιο λιμάνι Πάτρας© powergame.gr
Bόρειο λιμάνι Πάτρας© powergame.gr
Στον τομέα της κρουαζιέρας είναι ήδη σε εξέλιξη διαγωνισμός του Υπερταμείου, ενώ για τη μαρίνα ο Ο.Λ.ΠΑ. σε συνεργασία με το υπουργείο Τουρισμού εξασφάλισε πρόσφατα χρηματοδότηση ύψους 12,4 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την «Patradise Mega Yacht Marina», χωρητικότητας 212 σκαφών. Σε συνδυασμό με την κατασκευή ενός dry berth 85 θέσεων στο Νότιο Τμήμα του Νέου Λιμένα, «αναβαθμίζεται το τουριστικό προϊόν της Πάτρας και εδραιώνεται η θέση της ως προορισμός υψηλού επιπέδου». Ο κ. Αναστασόπουλος απαντά και για το γνωστό πρόβλημα με την απουσία σύνδεσης του λιμανιού με το σιδηροδρομικό δίκτυο και υποστηρίζει πως «παρά τη μέχρι σήμερα πικρή εμπειρία, πιστεύω ότι πολύ σύντομα θα έχουμε θετικά νέα προς αυτήν την κατεύθυνση, με λύση ρεαλιστική και ουσιαστική, που δεν θα εξυπηρετεί απλά το λιμάνι, αλλά και συνολικά την Πάτρα, με τρόπο βιώσιμο, που θα αναβαθμίζει την ποιότητα ζωής στην πόλη».
Ακολουθεί η συνέντευξη του κ. Αναστασόπουλου
Το Λιμάνι της Πάτρας ήταν πάντα ένας σημαντικός κόμβος για τις διεθνείς εμπορευματικές μεταφορές. Ωστόσο, για χρόνια παρουσίαζε υστέρηση στη διασύνδεσή του με τις γειτονικές χώρες. Έχει αλλάξει πλέον αυτή η τάση και σε τι βαθμό;
Το 2024 αποτέλεσε περίοδο σημαντικής ανάπτυξης για το λιμάνι της Πάτρας, με την ενίσχυση και διεύρυνση των διεθνών εμπορευματικών του συνδέσεων. Συγκεκριμένα, καταγράφηκε αύξηση στις εμπορευματικές ροές μεταξύ Πάτρας και Τουρκίας, με τη διεύρυνση της σύνδεσης με τα λιμάνια Ambarli και Yalova. Παράλληλα, καθιερώθηκε νέα απευθείας σύνδεση με το λιμάνι Sete στη Νότια Γαλλία, δημιουργώντας νέες εμπορικές ευκαιρίες και διευκολύνοντας τη μεταφορά φορτίων προς τη Γαλλία και τις γειτονικές ευρωπαϊκές αγορές. Επιπλέον, η σύνδεση με το λιμάνι Damietta στην Αίγυπτο αναβαθμίστηκε το 2024, προσφέροντας νέες δυνατότητες για τη διακίνηση εμπορευμάτων προς τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή.
Συνολικά, το προηγούμενο έτος το Λιμάνι της Πάτρας κατέγραψε αύξηση 5% στην εμπορευματική κίνηση των trailers, ενώ ο αριθμός απόπλων και κατάπλων διαμορφώθηκε περίπου στις 3.000 αντίστοιχα.
Η σταθερά αυξητική αυτή πορεία επιβεβαιώνει τη δυναμική του λιμένα ως κομβικού σημείου μεταφορών για τη Δυτική Ελλάδα και τη Μεσόγειο, ενισχύοντας τη θέση του στον διεθνή χάρτη των logistics και της εμπορευματικής διακίνησης.
Ποιο είναι το επενδυτικό σας πρόγραμμα και πώς προχωράει; Θεωρείτε πως μπορεί να επιταχυνθεί και πώς;
Το Λιμάνι της Πάτρας εισέρχεται σε μία νέα εποχή ανάπτυξης, καθώς διαθέτει μεγάλες προοπτικές. Σχεδιάζουμε και υλοποιούμε ένα πλέγμα δράσεων σε όλους τους τομείς που μπορούν να αξιοποιηθούν και να φέρουν προστιθέμενη αξία, μετασχηματίζοντάς το σε σύγχρονο, ανταγωνιστικό και βιώσιμο κόμβο ανάπτυξης, ενισχύοντας τη θέση του ως πύλη διασύνδεσης της Ελλάδας με την Ιταλία, αλλά και την υπόλοιπη Μεσόγειο, σε Ανατολή και Δύση.
Καταλύτης υλοποίησης όλων των επενδυτικών μας σχεδίων αποτελεί η επικείμενη έγκριση του Master Plan με την έκδοση του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος. Η έγκριση αυτή θα ανοίξει τον δρόμο για την υλοποίηση σημαντικών έργων υποδομής, που θα ενισχύσουν τον ρόλο του λιμανιού ως βασικού κόμβου μεταφορών και logistics, καθώς και ως σημείου αναφοράς για το θαλάσσιο τουρισμό στη Μεσόγειο.
Το προς έγκριση Master Plan περιλαμβάνει επενδύσεις τόσο στον νέο Εμπορικό Λιμένα (Νότιο Λιμάνι), όσο και στον παλαιό λιμένα (Βόρειο Λιμάνι), με στόχο την αξιοποίηση της στρατηγικής θέσης της Πάτρας ως πύλης εμπορίου, μεταφορών και τουρισμού. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η κατασκευή εμπορευματικού κρηπιδώματος που θα εξυπηρετεί πλοία Ro-Ro, εμπορευματοκιβώτια και γενικά φορτία. Επιπλέον, δρομολογείται η επέκταση της χερσαίας λιμενικής ζώνης, με νέες αποθήκες και υποδομές logistics. Παράλληλα, με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των ταξιδιωτών και των επισκεπτών, έχει αναπτυχθεί ολοκληρωμένο πλάνο για την αναβάθμιση του Επιβατικού Λιμένα, με τη δημιουργία νέων στεγάστρων και γραφείων στους χώρους επιβίβασης, ενώ προβλέπεται η αναδιοργάνωση της κυκλοφορίας εντός του λιμένα, βελτιώνοντας την πρόσβαση των οχημάτων και των επιβατών.
Σημαντικές πρωτοβουλίες προβλέπονται και σε σχέση με την περιβαλλοντική και ενεργειακή απόδοση του λιμανιού, προκειμένου να ευθυγραμμιστεί με τις σύγχρονες επιταγές προστασίας του περιβάλλοντος, εξοικονόμησης ενέργειας και περιορισμού της κλιματικής αλλαγής. Υπάρχει συγκεκριμένη πρόβλεψη για εγκατάσταση ηλεκτροδοτούμενων θέσεων ελλιμενισμού (cold ironing), για μείωση των ρύπων από τα πλοία που παραμένουν στο λιμάνι, γεγονός που θα βελτιώσει την ποιότητα της ατμόσφαιρας προς όφελος των πολιτών και θα καταστήσει το λιμάνι πιο ανταγωνιστικό σε επίπεδο υπηρεσιών. Περαιτέρω, περιλαμβάνεται η χωροθέτηση εγκαταστάσεων για τη συλλογή και διαχείριση καταλοίπων πλοίων, η ενίσχυση του πρασίνου και των βιώσιμων υποδομών εντός του λιμένα, καθώς και ο ψηφιακός μετασχηματισμός των διεργασιών του λιμένα μέσω καινοτόμων εφαρμογών και τεχνολογιών IoT (Internet of Things).
Ειδικά στον τομέα του θαλάσσιου τουρισμού, πώς προχωράει ο σχεδιασμός;
Σε μια εποχή που οι εμπορικοί δρόμοι αναδιαμορφώνονται, τα λιμάνια της χώρας μας μετεξελίσσονται πέρα από το παραδοσιακό πεδίο δραστηριοτήτων τους. Πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτήν τη συνεχώς εντεινόμενη τάση έχει ο θαλάσσιος τουρισμός, μία δραστηριότητα που συνδυάζει μοναδικά τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας μας στους δύο τομείς στους οποίους η Ελλάδα διαχρονικά πρωταγωνιστεί: τη ναυτιλία και τον τουρισμό. Αναγνωρίζοντας εγκαίρως αυτήν τη δυναμική, κινηθήκαμε συστηματικά τόσο προς την κατεύθυνση της κρουαζιέρας, όσο και προς τη δημιουργία μαρίνας mega yacht, και μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα σημειώσαμε σημαντική πρόοδο.
Για την κρουαζιέρα, βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη διεθνής διαγωνιστική διαδικασία του Υπερταμείου με στόχο την ενίσχυση της δραστηριότητας και την υπο-παραχώρηση τμήματος του παλαιού λιμένα Πάτρας για 30 χρόνια. Με την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του διαγωνισμού, εκδήλωσαν ενδιαφέρον η Cruise Terminals International Ltd, η GPH Cruise Port Finance Ltd, και η Κοινοπραξία Cruise Terminal Investment Limited Sàrl – V Group SM SA. Το επόμενο βήμα είναι η υποβολή δεσμευτικών προσφορών, ώστε να αναδειχθεί η συνολικά βέλτιστη πρόταση, όχι μόνο οικονομικά, αλλά και με τεχνικά χαρακτηριστικά και κοινωνικά κριτήρια.
Για τη μαρίνα, ο Ο.Λ.ΠΑ. σε συνεργασία με το υπουργείο Τουρισμού εξασφάλισε πρόσφατα χρηματοδότηση ύψους 12,4 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την Patradise Mega Yacht Marina, χωρητικότητας 212 σκαφών. Σε συνδυασμό με την κατασκευή ενός dry berth 85 θέσεων στο Νότιο Τμήμα του Νέου Λιμένα, αναβαθμίζεται το τουριστικό προϊόν της Πάτρας και εδραιώνεται η θέση της ως προορισμός υψηλού επιπέδου.
Η μαρίνα αυτή δεν είναι απλώς ένας χώρος πρόσδεσης. Είναι κόμβος ευκαιριών για νέες θέσεις εργασίας, για μικρομεσαίες επιχειρήσεις που θα δραστηριοποιηθούν στους τομείς του εφοδιασμού, της συντήρησης, της τροφοδοσίας, των υπηρεσιών πρακτόρευσης, αλλά και για τους ίδιους τους πολίτες, που θα δουν να αναδιαμορφώνεται η παραλιακή ζώνη με νέους ανοιχτούς χώρους περιπάτου, πολιτισμού και αναψυχής, που θα αναβαθμίσουν την καθημερινότητά τους.
Τι θα γίνει με τη σύνδεση με το σιδηροδρομικό δίκτυο; Είναι δυνατόν η δυτική λιμενική πύλη της χώρας να μη συνδέεται με τον σιδηρόδρομο;
Η απουσία σιδηροδρομικής σύνδεσης του Λιμένα Πατρών αποτελεί μία σοβαρή εκκρεμότητα, που αντιβαίνει στη λογική και τη διεθνή πρακτική των σύγχρονων λιμένων. Είναι πραγματικά οξύμωρο το γεγονός ότι το λιμάνι δεν διαθέτει σύνδεση με τον σιδηρόδρομο εν έτει 2025, ενώ διέθετε έναν αιώνα πριν.
Αυτό συμβαίνει όταν βάζουμε το κάρο μπροστά από το άλογο και τις μικροπολιτικές προτεραιότητες πάνω από το εθνικό και το τοπικό συμφέρον. Ως κρίσιμη υποδομή, το λιμάνι της Πάτρας δεν μπορεί να συνεχίσει χωρίς αυτήν τη σύνδεση, η οποία αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη μελλοντική του ανάπτυξη.
Παρά τη μέχρι σήμερα πικρή εμπειρία, πιστεύω ότι πολύ σύντομα θα έχουμε θετικά νέα προς αυτήν την κατεύθυνση, με λύση ρεαλιστική και ουσιαστική, που δεν θα εξυπηρετεί απλά το λιμάνι, αλλά και συνολικά την Πάτρα, με τρόπο βιώσιμο, που θα αναβαθμίζει την ποιότητα ζωής στην πόλη. Η υποδομή για να έρθει η εμπορευματική αμαξοστοιχία στο λιμάνι της Πάτρας και να τροφοδοτεί τη διαμετακομιστική αλυσίδα θα υποστηρίζει ταυτόχρονα και επιβατικές αμαξοστοιχίες. Το όφελος, συνεπώς, θα είναι πολλαπλό, διαχέοντας αξία στην οικονομία και στην κοινωνία.
