Με συνολική δυναμικότητα παραγωγής 200 τόνων χαρτιού ημερησίως η Endless EC, πρώην Ευρωχαρτική, μπήκε στη δεύτερη 40ετία ζωής. Η εταιρεία, όπως λέει ο επικεφαλής της εταιρείας και δεύτερης γενιάς επιχειρηματίας, Γιώργος Τρακάκης, καταφέρνει ν’ ανταγωνίζεται ξένους και εγχώριους παίκτες, χάρη στην καινοτομία της, αλλά και στο γεγονός ότι «ακούει τον καταναλωτή». «Η καινοτομία δεν είναι επιλογή, είναι ο πυρήνας της πορείας» της, παραδέχεται ο επικεφαλής της εταιρείας, που σχεδόν πριν από 40 χρόνια ανακάλυψε το χάρτινο τραπεζομάντιλο με την πλαστική επίστρωση, μια ανακάλυψη που βρίσκεται πίσω από τη δημιουργία και την ενδυνάμωσή της.
Ας πάμε 40 χρόνια πίσω. Ποια ήταν η βασική ιδέα στην οποία βασίστηκε η «γέννηση» της Ευρωχαρτικής;
Επιτρέψτε μου να πω πως δεν πάμε απλώς πίσω 40 χρόνια, αλλά σε μία άλλη εποχή, με άλλες συνθήκες, άλλες προκλήσεις αλλά και μοναδικές ευκαιρίες. Το 1985, όταν ο πατέρας μου, Γιάννης Τρακάκης, μαζί με τον στενό του φίλο και συνεργάτη Νίκο Χριστόπουλο διέκριναν στην αγορά την έλλειψη εγχώριας παραγωγής σε προϊόντα χάρτου. Ειδικότερα το χάρτινο τραπεζομάντιλο με πλαστκό υπόστρωμα, που ήταν δική τους ιδέα και κατέληξε σε σημείο αναφοράς, ενώ πλέον είναι συνυφασμένο με την ελληνική ταβέρνα.
Η ιδέα αυτή γρήγορα απέκτησε ζήτηση και το εγχείρημα των δύο σε σύντομο χρονικό διάστημα έπρεπε να μεταφερθεί από το Περιστέρι σε ιδιόκτητο χώρο στον Ασπρόπυργο, η αρχική ΧΡΙΣΤΡΑΚ Ο.Ε. να μετονομασθεί σε Ευρωχαρτική και το brand Endless με το χαρακτηριστικό σήμα του κύκνου να ξεκινήσει την πορεία του. Η σημερινή Endless EC είναι ο καρπός εκείνης της εποχής, μιας εποχής που το επιχειρηματικό θάρρος και η προσήλωση στην κάλυψη πραγματικών αναγκών της αγοράς δημιούργησαν τις βάσεις για ό,τι ακολούθησε. Από τότε μέχρι σήμερα παραμένουμε προσηλωμένοι στον ίδιο στόχο. Να δημιουργούμε εγχώρια αξία με υπευθυνότητα, συνέπεια και εστίαση στην καινοτομία.
Σε εκείνη την εποχή, λοιπόν, που η παροχή υπηρεσιών αποθεωνόταν και σε μια αγορά, την Ελλάδα, στην οποία συντελούνταν μια ισχυρή αποβιομηχανοποίηση και απομάκρυνση παραγωγικών μονάδων από την επικράτειά της… τι ώθησε την εταιρεία να μπει στη μεταποίηση και παραγωγή προϊόντων;
Μπορεί η απόφαση να μην ήταν σύμφωνη με τη λογική της εποχής, χαρακτηριζόταν όμως από διορατική ανάγνωση της αγοράς. Σε μια περίοδο όπου η αποβιομηχάνιση στην Ελλάδα κλιμακωνόταν και η παροχή υπηρεσιών παρουσιαζόταν ως μονόδρομος, οι ιδρυτές της Ευρωχαρτικής διέκριναν κάτι βαθύτερο και άνοιξαν μια εντελώς νέα εμπορική κατηγορία. Αυτή η καινοτομία μάς έδωσε τα πρώτα δυναμικά βήματα και κατέδειξε τη δύναμη της παραγωγικής πρωτοβουλίας. Σήμερα παραμένουμε πιστοί στην ίδια φιλοσοφία. Η καινοτομία δεν είναι επιλογή, είναι ο πυρήνας της πορείας μας. Και κάθε νέα καινοτομία μάς επιτρέπει να επαναπροσδιορίζουμε αυτό που σημαίνει ποιότητα, καθαριότητα και φροντίδα, μέσα σε κάθε σπίτι.
Εργοστάσιο της Endless EC © Endless EC
Ας έλθουμε στο σήμερα. Η Ευρωχαρτική έχει μετεξελιχθεί σε Endless EC και είναι πια κύριος εκπρόσωπος της ελληνικής παραγωγής. Πώς καταφέρνει η εταιρεία και ανταγωνίζεται τις μεγάλες πολυεθνικές; Ποιος ο ρόλος του ανταγωνισμού, προερχόμενου από φθηνές τρίτες χώρες, όπως π.χ. η Κίνα, η Τουρκία κ.λπ.;
Ως αμιγώς ελληνική εταιρεία, αντιμετωπίζουμε τον ανταγωνισμό -είτε προέρχεται από πολυεθνικές, είτε από φθηνότερες αγορές-, όχι ως απειλή, αλλά ως μια διαρκή πρόκληση να γινόμαστε καλύτεροι. Θα έλεγα πως το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα εδράζεται στη βαθιά κατανόηση της ελληνικής αγοράς και στην προσήλωσή μας στην ποιότητα. Εκεί όπου οι μεγάλοι παίκτες παρουσιάζουν μια καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων, εμείς διατηρούμε την ευελιξία να ανταποκρινόμαστε άμεσα, να «ακούμε» τον καταναλωτή και να προσφέρουμε ουσιαστικές λύσεις.
Η στρατηγική μας εστιάζει στη δημιουργία προϊόντων που συνδυάζουν καθημερινή λειτουργικότητα με αισθητική και περιβαλλοντική υπευθυνότητα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η σειρά #goodmood απορρυπαντικών -μια φρέσκια πρόταση με οικολογική στόχευση, που αξιοποιεί ανακυκλώσιμες συσκευασίες και φυτικά ενεργά συστατικά, χωρίς μικροπλαστικά. Και για να το επιτύχουμε αυτό επενδύουμε σταθερά στην παραγωγική μας βάση. Σήμερα το τμήμα χαρτικών αποτελείται από σύγχρονες γραμμές παραγωγής με συνολική ικανότητα 200 τόνων χαρτιού ημερησίως, ενώ η μονάδα απορρυπαντικών διαθέτει ευέλικτη υποδομή με δυνατότητα εμφιάλωσης από 100 ml έως και 20 λίτρα.
Αυτός, λοιπόν, είναι ο τρόπος με τον οποίο ανταγωνιζόμαστε στην Εndless EC. Όχι μόνο με όρους όγκου, αλλά και με ποιότητα, προσαρμοστικότητα και ουσία.
Πρόσφατα προχωρήσατε σε αναδιάρθρωση του Οργανογράμματος της εταιρείας. Ποιοι ήταν οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτές τις αλλαγές;
Η αναδιάρθρωση του οργανωτικού μας σχήματος ήταν ένα στρατηγικό βήμα μετάβασης σε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, πιο οριζόντιο, πιο συνεργατικό, και πλήρως προσανατολισμένο στο μέλλον. Αντικατοπτρίζει την ωρίμανση της εταιρείας και την ανάγκη να διασφαλίσουμε ότι η δομή μας υπηρετεί το επόμενο στάδιο της πορείας μας.
Ξέρετε, η Endless EC παράγει πλέον πάνω από 350 κωδικούς προϊόντων (επώνυμων και ιδιωτικής ετικέτας), επενδύοντας συστηματικά σε τεχνολογικές υποδομές, αυτοματοποίηση και ψηφιακό μετασχηματισμό. Το νέο οργανόγραμμα απαντά ακριβώς σε αυτήν την εξέλιξη. Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργήθηκε η Διεύθυνση Operations υπό τον Στέφανο Μαζάρωφ, με στόχο την ενιαία εποπτεία του παραγωγικού μοντέλου και την προετοιμασία της εταιρείας για περαιτέρω διεύρυνση όγκων και ποικιλίας προϊόντων. Παράλληλα, ενισχύσαμε την προσήλωσή μας στην αειφορία μέσω της νέας Διεύθυνσης Ιnnovation & Sustainability, υπό τον Χρήστο Τρακάκη, καθώς και τη διαλειτουργικότητα μέσω της σύστασης Διεύθυνσης PMO υπό τον Νεκτάριο Νικολακούλη. Η ανανεωμένη ηγετική ομάδα μας απαρτίζεται, ακόμη, από τη Βάλσα Γουρδουβέλη – Finance Director, την Αγγελική Μουτάφη – HR Director και την Εύη Οικονόμου – Commercial Director. Πρόκειται για επαγγελματίες που συμπληρώνουν ουσιαστικά τη δυναμική της εταιρείας.
Πώς εξελίχθηκαν τα μεγέθη το 2024 και ποιες είναι οι προσδοκίες από τη χρονιά που διανύουμε;
Τα αποτελέσματα του 2024 δεν έχουν δημοσιοποιηθεί ακόμη. Εκτιμώ πως θα κινηθούν στα μεγέθη του 2023 σε επίπεδο τζίρου και κερδοφορίας, με σταθερή τη μείωση του τραπεζικού δανεισμού. Στοιχεία που επιβεβαιώνουν τη σταθερότητα και την ανθεκτικότητα του επιχειρηματικού μας μοντέλου σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Οι επιδόσεις αυτές δεν ήταν συγκυριακές, αλλά αποτέλεσμα προσεκτικού σχεδιασμού, πειθαρχημένης υλοποίησης και στοχευμένων επενδύσεων. Όσον αφορά το 2025, αυτό που μπορώ να πω είναι ότι συνεχίζεται δυναμικά, με επίκεντρο την περαιτέρω ενίσχυση της παρουσίας μας στην αγορά. Η σταθερή αύξηση των μεριδίων μας επιβεβαιώνει ότι ο συνδυασμός παραγωγικής επάρκειας και επιχειρησιακής προσαρμοστικότητας με μια ξεκάθαρη στρατηγική υπέρ των προτιμήσεων του καταναλωτή αποδίδει.
Εργοστάσιο της Endless EC © Endless EC
Μια και αναφερθήκατε στις ιδιωτικές ετικέτες, ποιο είναι το ισοζύγιο μεταξύ επώνυμων και PL προϊόντων που παράγετε;
Πέρυσι η αναλογία επώνυμων προϊόντων προς προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας διαμορφώθηκε στο 65% προς 35%. Βλέπουμε πλέον ότι η επιλογή προϊόντος δεν εξαντλείται στην παράμετρο της τιμής, αλλά εξαρτάται και από κριτήρια που σχετίζονται με το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, την ποιότητα, τον σχεδιασμό και τη λειτουργικότητα. Η αυξανόμενη αποδοχή προϊόντων, όπως η σειρά #goodmood, παρ’ ότι πρόσφατη, επιβεβαιώνει αυτήν τη μετατόπιση.
Επιπλέον, σε αγορές με ισχυρή παρουσία ιδιωτικής ετικέτας -όπως το χαρτί υγείας, που το σχετικό μερίδιο ξεπερνά το 85%- η παρουσία επώνυμων προτάσεων με σαφή διαφοροποιητικά χαρακτηριστικά μπορεί όχι μόνο να συνυπάρξει, αλλά και να διεκδικήσει μερίδιο με αξιώσεις. Από την πλευρά μας, πάντως, δεν αντιλαμβανόμαστε τα επώνυμα και τα PL προϊόντα ως ανταγωνιστικές προσεγγίσεις, αλλά ως διαφορετικά εργαλεία εξυπηρέτησης των αναγκών της αγοράς. Η ευθύνη μας είναι να διασφαλίζουμε ότι κάθε προϊόν που φέρει την υπογραφή της Endless EC ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των καταναλωτών και στα υψηλότερα πρότυπα ποιότητας, ανεξαρτήτως κατηγορίας ή ετικέτας.
Χρειάζεται νέα κεφάλαια για την ανάπτυξή της η Endless EC; Και, αν ναι, από πού σκοπεύετε να τα αντλήσετε -από τις τράπεζες, το χρηματιστήριο ή επενδυτικά funds;
Επιτρέψτε μου να θυμίσω πως τα τελευταία χρόνια η Endless EC έχει καταφέρει να συνδυάζει τη σταθερή της ανάπτυξη με τη σταδιακή μείωση του τραπεζικού δανεισμού της. Από την άλλη, η πιθανότητα εισόδου στο Χρηματιστήριο Αθηνών είχε εξεταστεί στο παρελθόν, ωστόσο είχαμε επιλέξει συνειδητά να «περιμένουμε». Σήμερα βρισκόμαστε σε φάση επαναξιολόγησης, καθώς προετοιμάζουμε έναν νέο κύκλο αναπτυξιακών παρεμβάσεων, με επίκεντρο συγκεκριμένα έργα και επενδύσεις μεγαλύτερης κλίμακας.
Αυτή η στρατηγική διερεύνηση συνδέεται άμεσα με την πρόσφατη αναδιάρθρωση του οργανωτικού μας σχήματος, που περιλαμβάνει -όπως σας είπα- τη σύσταση Διεύθυνσης PMO και Διεύθυνσης ESG. Κατά συνέπεια, το ζήτημα της ανεύρεσης νέων κεφαλαίων θα προκύψει ως αποτέλεσμα της ωρίμανσης αυτών των σχεδίων και όχι ως αυτοσκοπός. Προσεγγίζουμε την ανάπτυξη όχι με βάση τις ευκαιρίες χρηματοδότησης, αλλά με βάση το τι χρειάζεται για να υπηρετηθούν με συνέπεια το όραμα και οι στόχοι της εταιρείας.
Το ελληνικό κράτος υπήρξε αρωγός στην προσπάθειά σας για την ανάπτυξη και την ενίσχυση της παραγωγικής ικανότητας της Endless EC; Αν ναι, με ποιον τρόπο;
Πρωτίστως, πρέπει να τονίσουμε ότι η βιομηχανία δεν είναι απλώς ένας παραγωγικός κλάδος, αλλά εθνικό κεφάλαιο. Και όσο πιο σταθερά και συστηματικά στηρίζεται, τόσο ουσιαστικότερη θα είναι η συμβολή της στην οικονομική και κοινωνική πρόοδο της χώρας. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει ορισμένα θετικά βήματα προς την ενίσχυση του παραγωγικού τομέα. Χρηματοδοτικά εργαλεία, επενδυτικά προγράμματα και παρεμβάσεις στον εκσυγχρονισμό δημόσιων υποδομών λειτουργούν υποστηρικτικά, διαμορφώνοντας καλύτερες προϋποθέσεις για τις επιχειρήσεις.
Ωστόσο, παραμένουν κρίσιμες προκλήσεις, τις οποίες στην Endless EC αντιμετωπίζουμε με στρατηγικό σχεδιασμό, χωρίς αυτό να αναιρεί την ανάγκη για άμεση πολιτειακή παρέμβαση. Όπως η έλλειψη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, η φορολογική επιβάρυνση, η γραφειοκρατία και το σύστημα Δικαιοσύνης που δεν έχει ακόμη προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του παραγωγικού περιβάλλοντος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί, επίσης, το ενεργειακό κόστος και οι μεγάλες διακυμάνσεις στις τιμές του ρεύματος, που εξακολουθούν να επιβαρύνουν δυσανάλογα τη βιομηχανία. Ανταποκρινόμενοι σε αυτήν την πραγματικότητα, στην Endlesss EC ολοκληρώσαμε πρόσφατα την επένδυση σε φωτοβολταϊκό σταθμό ισχύος 950 kW. Πρόκειται για ένα έργο που δεν καλύπτει μόνο σημαντικό μέρος των ενεργειακών μας αναγκών μέσω ανανεώσιμων πηγών, αλλά και επιβεβαιώνει έμπρακτα τη δέσμευσή μας για βιώσιμη ανάπτυξη.
Φωτοβολταϊκά στην Endless EC © Endless EC
Τα τελευταία χρόνια η χώρα επιχειρεί έναν μετασχηματισμό του παραγωγικού της μοντέλου, το οποίο εν πολλοίς βασίζεται σε τουριστικές υπηρεσίες και υπηρεσίες real estate, προς ένα μοντέλο που θα συμπεριλάβει δραστηριότητες καινοτομίας, μεταποίησης ή/και βιομηχανικής παραγωγής κ.λπ. Πιστεύετε ότι θα τα καταφέρει ν’ αλλάξει μοντέλο;
Πράγματι, επιχειρείται μία μετάβαση, η οποία για να είναι εφικτή χρειάζονται συνεκτικές πολιτικές και συνέπεια, ώστε να οικοδομηθεί η μακροχρόνια ανθεκτικότητα της βιομηχανίας και εν γένει η ισόρροπη ανάπτυξη της χώρας συνολικά. Ως μέλος του ΣΕΒ, της πρωτοβουλίας «Ελλα-δικά μας» και της ΕΕΝΕ, η Endless EC συμμετέχει ενεργά στον διάλογο για την ενίσχυση της βιομηχανίας. Η ΕΕΝΕ, λοιπόν, έχει παρουσιάσει ένα σύνολο προτάσεων που μας βρίσκουν σύμφωνους και κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Από τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους και των φόρων για επενδύσεις σε καινοτομία και εξαγωγές, έως την επιτάχυνση των αποσβέσεων και την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού. Αν εφαρμοστούν στοχευμένα, τα μέτρα αυτά μπορούν να ενισχύσουν την απασχόληση, την παραγωγικότητα και τα δημόσια έσοδα. Από την άλλη, ο ΣΕΒ έχει θέσει εύστοχα την παραγωγικότητα ως βασική προϋπόθεση για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Διότι η αύξηση της παραγωγικότητας με τη σειρά της προϋποθέτει συνέργειες με επενδύσεις, ευελιξία, τεχνολογία και αποτελεσματική διαχείριση.
Κατά τη γνώμη σας, ποιες θα είναι οι επιπτώσεις των δασμών Τραμπ τόσο στη χώρα όσο και στον κλάδο σας; Θα επηρεαστεί η στρατηγική της Endless EC;
Οι όποιες επιπτώσεις θα εξαρτηθούν από την τελική μορφή των μέτρων και από το πού θα καταλήξει η ευρύτερη γεωοικονομική ισορροπία.
Σε κάθε περίπτωση, δεν διαφαίνεται άμεσος αντίκτυπος για εμάς σε λειτουργικό επίπεδο, τουλάχιστον με τα δεδομένα που έχουμε σήμερα. Άλλωστε, η εξαγωγική μας δραστηριότητα παραδοσιακά είχε περιορισμένο ποσοστό συμμετοχής, αν και τα τελευταία χρόνια έχουμε ενισχύσει σημαντικά αυτήν τη διάσταση. Σε αυτό το πλαίσιο, οι δασμοί δεν ανατρέπουν τους σχεδιασμούς μας, αλλά μας υπενθυμίζουν τη σημασία της προσαρμοστικότητας. Μας ωθούν να κινηθούμε με μεγαλύτερη ακρίβεια, να αξιολογούμε με ρεαλισμό κάθε αγορά και να επενδύουμε στη διαφοροποίηση.
