Η ανακοίνωση στις 14 Νοεμβρίου ότι το Μαρόκο θα δημιουργήσει μια μονάδα παραγωγής μικρών τακτικών επιθετικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών δεν αποτέλεσε έκπληξη. Η βορειοαφρικανική χώρα επενδύει εδώ και καιρό στον εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεών της, αφού τέτοιου είδους «πυρομαχικά» αναμένεται να κυριαρχήσουν στα πεδία των μαχών του μέλλοντος. Αυτό που προκάλεσε έκπληξη ήταν ότι ο βιομηχανικός εταίρος τους ήταν μια θυγατρική της Israel Aerospace Industries.
Είναι η πρώτη φορά που ένα οπλικό σύστημα ισραηλινής σχεδίασης θα κατασκευαστεί σε αραβική χώρα. Ωστόσο, από τότε που οι δύο χώρες δημιούργησαν διπλωματικές σχέσεις το 2020 ως μέρος των συμφωνιών του Αβραάμ, το Μαρόκο αγοράζει ισραηλινά αυτοκινούμενα πυροβόλα, πυραύλους αεράμυνας και έναν κατασκοπευτικό δορυφόρο καθώς και μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Το Μαρόκο δεν είναι το μόνο. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) αγόρασαν δύο ισραηλινά πυραυλικά συστήματα, εκ των οποίων το ένα έχει ήδη αναπτυχθεί. Το Μπαχρέιν χρησιμοποιεί ισραηλινά ραντάρ για την παράκτια άμυνά του. Η Ινδονησία, μια χώρα με μουσουλμανική πλειοψηφία, είναι ένας ακόμα πελάτης.
Το Ισραήλ δεν δημοσιεύει τις πλήρεις λεπτομέρειες των πωλήσεων όπλων του, αλλά από το 2022 οι ετήσιες εκθέσεις του υπουργείου Άμυνας έχουν ένα τμήμα αφιερωμένο στις «χώρες της συμφωνίας του Αβραάμ». Το 2024 οι πωλήσεις αυτές ανήλθαν σε 1,7 δισ. δολάρια, ή το 12% του συνόλου των αμυντικών εξαγωγών του Ισραήλ κατά το έτος.
Οι συμφωνίες του Αβραάμ κατέστησαν δυνατές τις πωλήσεις στρατιωτικού υλικού, αλλά ένα άλλο επιθετικό ισραηλινό εργαλείο, το Pegasus, ένα ισχυρό κατασκοπευτικό λογισμικό, χρησιμοποιήθηκε από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν για να παραβιάζουν τα smartphones των αντιφρονούντων πολύ πριν από την υπογραφή των συμφωνιών. Χρησιμοποιήθηκε επίσης από τη Σαουδική Αραβία, η οποία δεν έχει ακόμη διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ.
«Οι συμφωνίες όπλων είναι μια ισχυρή μορφή διπλωματίας», λέει ένας Ισραηλινός αξιωματούχος της άμυνας. «Σε αντίθεση με τις περισσότερες άλλες εμπορικές συμφωνίες, χρειάζονται πολύ χρόνο για να υλοποιηθούν και στη συνέχεια δεσμεύουν τις κυβερνήσεις σε μακροχρόνιες σχέσεις με τις ισραηλινές εταιρείες που συνεχίζουν να εξυπηρετούν τα προϊόντα τους».
«Ένας λόγος για τον οποίο οι συμφωνίες του Αβραάμ άντεξαν δύο χρόνια πολέμου στη Γάζα», λέει ένας ισραηλινός διπλωμάτης που τοποθετήθηκε πρόσφατα στον Κόλπο, «είναι ότι αντιπροσωπεύουν μια επένδυση των χωρών αυτών στην ασφάλειά τους». Τα συστήματα πυραυλικής άμυνας του Ισραήλ έχουν αναπτυχθεί, και χρησιμοποιούνται, για την αντιμετώπιση των ιρανικών πυραύλων, οι οποίοι απειλούν και τα κράτη του Κόλπου.
«Κανείς δεν έχει την ψευδαίσθηση ότι το Ισραήλ είναι δημοφιλές αυτή τη στιγμή σε αυτές τις χώρες», λέει ο διπλωμάτης. «Όμως οι κυβερνήσεις τους έχουν επενδύσει μακροπρόθεσμα στους αμυντικούς δεσμούς τους με το Ισραήλ και δεν πρόκειται να αλλάξουν πορεία».
© 2025 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από το www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com.
