THEPOWERGAME
Από το 2022, που ξεκίνησε η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση των μαχών. Και οι δύο πλευρές σφυροκοπούν τον εχθρό με φτηνά μοντέλα καμικάζι και χρησιμοποιούν σκάφη μεγάλης εμβέλειας για να πλήξουν στόχους μακριά από τις γραμμές του μετώπου. Στη Μαύρη Θάλασσα τα ουκρανικά ναυτικά drones κατάφεραν σημαντικά πλήγματα στον ρωσικό στόλο. Ωστόσο, μέχρι στιγμής τα επίγεια ρομπότ έχουν παίξει ελάχιστο ρόλο στη σύγκρουση. Μήπως αυτό πρόκειται να αλλάξει;
Τα στρατιωτικά ρομπότ που λειτουργούν με τηλεχειρισμό είναι γνωστά ως μη επανδρωμένα επίγεια οχήματα (UGV). Το παλαιότερο μοντέλο ήταν το σοβιετικό Teletank, που χρησιμοποιήθηκε κατά την εισβολή στη Φινλανδία, το 1939. Οι Ρώσοι τοποθέτησαν σε απαρχαιωμένα ελαφρά άρματα μάχης ένα ατελές ραδιοελεγχόμενο σύστημα οδήγησης και φλογοβόλα για να επιτεθούν σε οχυρώσεις. Τα άρματα δεν διέθεταν κάμερα, οπότε ο χειριστής τους έπρεπε να βρίσκεται σε κοντινή απόσταση. Η τεχνολογία αποδείχθηκε αναξιόπιστη και το πείραμα σύντομα εγκαταλείφθηκε.
Βέβαια, οι ένοπλες δυνάμεις δεν εγκατέλειψαν την ιδέα. Από τη δεκαετία του 1970 τα UGV χρησιμοποιούνται για την εξουδετέρωση βομβών. Ωστόσο, η κατασκευή μιας τηλεχειριζόμενης πολεμικής μηχανής αποδείχθηκε δύσκολη. Η πλοήγηση αποτελεί πρόβλημα. Τα σημερινά μη επανδρωμένα αεροσκάφη μπορούν εύκολα να κατευθύνονται μόνα τους, αλλά στο έδαφος η αυτοματοποιημένη οδήγηση εξακολουθεί να είναι δύσκολη, ακόμα και σε καλά σηματοδοτημένους δρόμους: οι μηχανές συχνά δυσκολεύονται να ερμηνεύσουν απλά εμπόδια, όπως οι λακκούβες. Αυτό σημαίνει ότι αν τα UGV χάσουν την επαφή με τον χειριστή τους, μπορεί να χαθούν ή να κολλήσουν, αφήνοντάς τα ευάλωτα σε επιθέσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ρωσία ανέπτυξε το 2017 ένα μικρό ρομποτικό άρμα μάχης, το Uran-9 στη Συρία, αλλά αντιμετώπισε προβλήματα επικοινωνίας και έκτοτε δεν έχει το ξαναεμφάνισε.
Τα περισσότερα UGVs είναι ακριβά. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αγόρασαν πρόσφατα 60 τέτοια ρομπότ από τη Milrem Robotics, μια εσθονική εταιρεία, για περισσότερα από 100 εκατ. ευρώ (107 εκατ. δολάρια). Το πιο προηγμένο επίγειο ρομπότ του ρωσικού στρατού -το Marker, ένα όχημα στο μέγεθος ενός SUV που χρησιμοποιεί εξελιγμένη τεχνητή νοημοσύνη για να λειτουργεί αυτόνομα- θα ήταν πολύ δαπανηρό για να κατασκευαστεί σε μεγάλους αριθμούς. Στην Ουκρανία και οι δύο πλευρές έχουν χρησιμοποιήσει απλούστερα μοντέλα, κυρίως σε υποστηρικτικούς ρόλους, όπως η μεταφορά προμηθειών, η τοποθέτηση ναρκών και η αποναρκοθέτηση.
Αυτό όμως αρχίζει να αλλάζει. Τον Μάρτιο η Ρωσία πραγματοποίησε επίθεση σε ουκρανική αμυντική θέση με κάτι που φαινόταν να είναι τρία Couriers, μικρά ερπυστριοφόρα ρομπότ οπλισμένα με αυτόματους εκτοξευτές χειροβομβίδων. Πρόσφατα βίντεο δείχνουν ουκρανικά UGVs να επιτίθενται σε γέφυρες και θέσεις σε ρωσικά εδάφη, είτε τοποθετώντας εκρηκτικό φορτίο και αποχωρώντας είτε πραγματοποιώντας επίθεση καμικάζι.
Και οι δύο πλευρές φαίνεται να μιμούνται την DIY προσέγγιση που τους επέτρεψε να σχεδιάσουν και να κατασκευάσουν γρήγορα, φτηνά μη επανδρωμένα επιθετικά αεροσκάφη. Τα ρωσικά Couriers κατασκευάζονται από εθελοντές. Τον Μάρτιο η United24, μια οργάνωση που ιδρύθηκε από την κυβέρνηση της Ουκρανίας για να συγκεντρώσει κεφάλαια για τον πόλεμο, ανακοίνωσε ότι θέτει σε μαζική παραγωγή μαχητικά UGVs. Χρηματοδοτεί την παραγωγή εκατοντάδων μοντέλων, συμπεριλαμβανομένων μαχητικών, που σχεδιάστηκαν από διάφορες ομάδες πολιτών. Ένα από αυτά, το Ratel S, μοιάζει με ένα καμουφλαρισμένο τηλεκατευθυνόμενο αυτοκίνητο με εκρηκτικά δεμένα στην κορυφή του. Ένα άλλο, το Death Scythe, είναι ένας πυργίσκος όπλου που κάποιος μπορεί να χειριστεί εξ αποστάσεως με ένα χειριστήριο βιντεοπαιχνιδιού. Η χρήση εμπορικών εξαρτημάτων καθιστά την παραγωγή φθηνή: ορισμένες από τις ουκρανικές κατασκευές κοστίζουν μόλις 900 δολάρια.
Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε μεγάλους αριθμούς, όπως τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που πετούν πάνω από το κεφάλι μας. Η Ουκρανία ελπίζει ότι αυτά τα UGVs θα τη βοηθήσουν να αντιμετωπίσει την αριθμητική υπεροχή των ρωσικών δυνάμεων. Παρ’ όλο που η Ρωσία έχει τεράστιο πλεονέκτημα σε αριθμό στρατευμάτων, κι αυτή, με τη σειρά της, επιθυμεί να περιορίσει τις απώλειές της. Σε έναν μακροχρόνιο πόλεμο φθοράς, η αντικατάσταση των αναντικατάστατων ανθρώπων με αναλώσιμες πολεμικές μηχανές θα μπορούσε να αποτελέσει νικηφόρα στρατηγική.
© 2024 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
