«Η Κίνα είχε πληγεί πολύ άσχημα». Σύμφωνα με τον Donald Trump, η εμπορική εκεχειρία των 90 ημερών μεταξύ Αμερικής και Κίνας αποτελεί νίκη για την κυβέρνησή του και την τακτική της εμπορικής κλιμάκωσης στυλ καμικάζι. Η άποψη στο εσωτερικό της Κίνας είναι τελείως διαφορετική: Η Αμερική, αντιμέτωπη με την πτώση των αγορών και τους αναστατωμένους καταναλωτές, είδε το φως το αληθινό. Η εκεχειρία θεωρείται εθνικός θρίαμβος που εξασφάλισε παραχωρήσεις, επιβεβαίωσε τη χαμηλή ανοχή της Αμερικής στον πόνο, ανέβασε τις προβλέψεις για την εξέλιξη του ΑΕΠ της και μετέτρεψε την Κίνα σε ήρωα στον Παγκόσμιο Νότο.
Η μεγαλοθυμία των συχνά τοξικών κρατικών μέσων ενημέρωσης είναι αποκαλυπτική: «ο δρόμος που ανοίγεται μπροστά μας απαιτεί και από τις δύο πλευρές να τον εξερευνήσουν και να τον διαμορφώσουν μαζί με σοφία και θάρρος», τόνισε το πρακτορείο ειδήσεων Xinhua. Άλλα υπήρξαν πιο ωμά. «Μια μεγάλη νίκη», πανηγύρισε ο Hu Xijin, ένας εθνικιστής σχολιαστής.
Ωστόσο, οι ανησυχίες για την Κίνα παραμένουν. Η μία είναι ότι η συμφωνία είναι τόσο καλή για να είναι αληθινή, που σημαίνει ότι ο κ.Trump μπορεί να αλλάξει γνώμη. H άλλη είναι ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα μπορεί τώρα να κάνει πίσω στις μεταρρυθμίσεις. Πολλοί στην Κίνα φοβόντουσαν ένα παρατεταμένο σχεδόν εμπάργκο μετά την ανακοίνωση της «ημέρας της απελευθέρωσης» του κ. Trump στις 2 Απριλίου. Έξι εβδομάδες αργότερα έκανε πίσω.
Η Αμερική θα μειώσει τους «αμοιβαίους» δασμούς στα κινεζικά προϊόντα από 125% σε 10%, για τουλάχιστον 90 ημέρες. Μια προηγούμενη πρόσθετη εισφορά ύψους 20% που σχεδιάστηκε για να τιμωρήσει την Κίνα για τον ρόλο της στο εμπόριο της φαιντανύλης θα παραμείνει σε ισχύ, αλλά η εξειδίκευσή της υποδηλώνει ότι θα μπορούσε να είναι διαπραγματεύσιμη. Η Αμερική μείωσε στο μισό έναν ξεχωριστό δασμό 120% για τα πακέτα ηλεκτρονικού εμπορίου αξίας κάτω των 800 δολαρίων που εισέρχονται στην Αμερική μέσω ενός ξεχωριστού τελωνειακού καθεστώτος “de-minimis”.
Όμως, τι ανταλλάγματα προσέφερε η Κίνα; Όχι πολλά. Θα μειώσει τους δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα στο 10%, υπονοώντας την ισοτιμία με τον αμερικανικό δασμολογικό συντελεστή εάν μειωθεί η εισφορά για τη φαιντανύλη. Η Κίνα ήρε την απαγόρευση των αεροσκαφών της Boeing, τα οποία χρειάζεται. Οι περιορισμοί στις εξαγωγές σπάνιων γαιών ενδέχεται να χαλαρώσουν. Το αποτέλεσμα είναι μια μερική αποκατάσταση του εμπορίου και μια απόδειξη ότι η Αμερική δεν αντέχει τον αγώνα δρόμου. Οι «ιμπεριαλιστές είναι όλοι χάρτινες τίγρεις», έγραψε ένας netizen κάτω από μια δήλωση σχετικά με τη συμφωνία που αναρτήθηκε στον λογαριασμό της αμερικανικής πρεσβείας στο WeChat, μια πλατφόρμα ανταλλαγής μηνυμάτων. «Οι Αμερικανοί απλά δεν μπορούν να αντέξουν τα σούπερ μάρκετ τους να ξεμένουν από αγαθά», έγραψε ένας άλλος.
Οι προβλέψεις για την αύξηση του ΑΕΠ της Κίνας ανακάμπτουν. Η τράπεζα Goldman Sachs αύξησε την εκτίμησή της για το τρέχον έτος από 4% σε 4,6%. Αναμένει ότι οι συνολικές εξαγωγές θα παραμείνουν σταθερές και δεν θα μειωθούν κατά 5%, όπως προηγουμένως. Η JP Morgan, επίσης αναθεώρησε τις εκτιμήσεις της στο 4,8%. Η Κίνα θα λάβει διπλωματικά εύσημα και στον παγκόσμιο Νότο. «Κάποιος πρέπει να σηκωθεί και να πει ότι η ηγεμονία είναι παράλογη», δήλωσε ο Zheng Yongnian του Κινεζικού Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ στη Σενζέν σε ένα πρακτορείο. «Η προσέγγιση της Κίνας έχει κερδίσει την υποστήριξη πολλών χωρών». Ο Xi Jinping, ο πρόεδρος της Κίνας, το ανέφερε επιδεικτικά σε μια συνάντηση με τους ηγέτες της Λατινικής Αμερικής στις 13 Μαΐου, υποστηρίζοντας ότι η Κίνα οφείλει να «υπερασπιστεί την πραγματική πολυμέρεια και να υποστηρίξει τη διεθνή δικαιοσύνη και αμεροληψία».
Η εικόνα της Αμερικής να εκτοξεύει απειλές που δεν είναι έτοιμη να πραγματοποιήσει μπορεί να έχει ευρύτερες επιπτώσεις, με τους ηγέτες της Κίνας να συμπεραίνουν ότι η διάθεση της Αμερικής να επιβάλει κυρώσεις στην Κίνα, πόσο μάλλον να της επιτεθεί στρατιωτικά για την Ταϊβάν, είναι μικρότερη από ό,τι πίστευαν. Λίγο μετά την εκεχειρία ο κ. Trump δήλωσε ότι «θα είναι σπουδαίο για την ενοποίηση και την ειρήνη», με αποτέλεσμα η αμερικανική κυβέρνηση να δηλώσει αργότερα ότι δεν αναφερόταν στην επανένωση της ηπειρωτικής Κίνας και της Ταϊβάν. Ίσως συμπτωματικά, στις 13 Μαΐου, η Κίνα προώθησε νέους νόμους εθνικής ασφάλειας που σφίγγουν τον έλεγχό της στο Χονγκ Κονγκ. Ο σύντομος πόλεμος μεταξύ της Ινδίας και του Πακιστάν τόνωσε ακόμη περισσότερο τον εθνικιστικό εγωισμό, αφού ένα κινεζικό πολεμικό αεροσκάφος που χρησιμοποιήθηκε από το Πακιστάν ενδέχεται να κατέρριψε ινδικά αεροσκάφη δυτικής κατασκευής.
Ωστόσο, η προσωρινή αυτή συμφωνία έχει δύο μειονεκτήματα για την Κίνα. Το ένα είναι ότι η προοπτική μιας οικονομικής κρίσης θα μπορούσε να αναγκάσει τους ηγέτες να προβούν σε βαθύτερες μεταρρυθμίσεις για να επαναφέρουν την οικονομία της προς την εσωτερική κατανάλωση. Τώρα έχουν απαλλαγεί, τουλάχιστον για λίγο. Αυτό μπορεί να εξηγήσει την υποτονική αντίδραση στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ, το οποίο στις 13 Μαΐου υποχώρησε κατά 2%. Ο άλλος κίνδυνος είναι ο κ. Trump να αναθεωρήσει τη συμφωνία. Ένα σημάδι μιας τέτοιας προοπτικής έρχεται από την αγορά αποστολής εμπορευματοκιβωτίων. Σύμφωνα με το Bloomberg, οι ναυλωτές, αντί να τιμολογούν βάσει της επιστροφής στη συνήθη λειτουργία της αγοράς, σπεύδουν να μεταφέρουν εμπορεύματα στο παράθυρο των 90 ημερών, προφανώς επειδή ανησυχούν για το τι θα μπορούσε να ακολουθήσει μετά. Στον νέο κόσμο του κ. Trump είναι ευκολότερο να αντικρούεις τις μπλόφες της Αμερικής, αλλά πολύ δυσκολότερο να συνάψεις οποιαδήποτε συμφωνία με διάρκεια.
© 2025 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com