Η αγορά εργασίας και ο πληθωρισμός στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν τα δύο βασικά θέματα που κυριάρχησαν στη συνέντευξη Τύπου του Προέδρου της Fed, Τζερόμ Πάουελ, λίγη ώρα μετά την ανακοίνωση για τη μείωση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης. Το πώς θα εξελιχθεί ο πληθωρισμός και τα εργασιακά θα καθορίσουν και τη στάση της Fed ενόψει της επόμενης συνεδρίασής της τον Δεκέμβριο, όπου θα τεθεί εκ νέου το θέμα των επιτοκίων. Ο Πάουελ επ’ αυτού, άφησε τα πάντα ανοιχτά, σημειώνοντας πως αυτή τη στιγμή «οδηγούμε σε ομίχλη».
Ο Πάουελ ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας ότι παρά την έλλειψη δεδομένων κατά τη διάρκεια του lockdown, τα στοιχεία του ιδιωτικού τομέα υποδηλώνουν ότι δεν έχουν σημειωθεί μεγάλες αλλαγές στην οικονομία από την τελευταία συνεδρίασή της.
Δήλωσε ότι τα διαθέσιμα οικονομικά δεδομένα δείχνουν ότι η οικονομική ανάπτυξη ήταν εκπληκτική προς τα πάνω. «Τα δεδομένα που ήταν διαθέσιμα πριν από το κλείσιμο δείχνουν ότι η ανάπτυξη της οικονομικής δραστηριότητας μπορεί να ακολουθεί μια κάπως σταθερότερη τροχιά από την αναμενόμενη, αντανακλώντας κυρίως την ενίσχυση των καταναλωτικών δαπανών», δήλωσε ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας.
Η Fed έχει δυσκολευτεί στην αξιολόγηση της οικονομικής προόδου κατά τη διάρκεια του πρόσφατου lockdown, καθώς έχει ανασταλεί κάθε συλλογή και δημοσίευση δεδομένων.
Ο πρόεδρος της Fed προέβλεψε ότι το παρατεταμένο κλείσιμο της κυβέρνησης «θα επηρεάσει αρνητικά την οικονομική δραστηριότητα» αλλά θα αντιστραφεί μόλις ανοίξει ξανά η κυβέρνηση.
Στο ερώτημα που αφορούσε τον Δεκέμβριο και αν θα μειωθούν εκ νέου τα επιτόκια, ο Πάουελ επανέλαβε ότι δεν είναι κάτι που έχει οριστικοποιηθεί. Είπε ότι η Fed θα εξετάσει τα δεδομένα που έχει στη διάθεσή της για να λάβει την απόφασή της.
«Δεν έχουμε λάβει ακόμη απόφαση για τον Δεκέμβριο», τόνισε ο Πάουελ σχετικά με την επόμενη συνεδρίαση της Fed όπου θα συζητήσει ξανά για τα επιτόκια. «Υπάρχουν έντονα διαφορετικές απόψεις σχετικά με το πώς να προχωρήσουμε τον Δεκέμβριο», συμπλήρωσε. Είπε επίσης ότι μια περικοπή ήταν «κάθε άλλο» από ένα προκαθορισμένο συμπέρασμα. Συνέχισε όμως λέγοντας πως η Fed βρίσκεται σε μια «δύσκολη κατάσταση» και ότι δεν υπάρχει «μονοπάτι χωρίς κίνδυνο» με υψηλότερους κινδύνους τόσο τον πληθωρισμό που παραμείνει υψηλός όσο και την αγορά εργασίας που αποδυναμώνεται.
«Τι κάνεις αν οδηγείς στην ομίχλη; Χαλαρώνεις», είπε ο Πάουελ απαντώντας σε μια άλλη ερώτηση σχετικά με το πώς το lockdown μπορεί να επηρεάσει την πιθανότητα περικοπών τον Δεκέμβριο. Ωστόσο, επανέλαβε ότι δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση. «Μια περαιτέρω μείωση του επιτοκίου πολιτικής στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου δεν είναι δεδομένο συμπέρασμα. Κάθε άλλο», είπε, ανάβοντας φωτιές στις αγορές.
Τι είπε ο Πάουελ για θέσεις εργασίας, αγορά εργασίας, απολύσεις
Ο Πάουελ σημείωσε ότι η αύξηση των θέσεων εργασίας έχει επιβραδυνθεί σημαντικά, αλλά τόνισε ότι αυτό οφείλεται, εν μέρει, στην επιβράδυνση της αύξησης του εργατικού δυναμικού λόγω της μειωμένης μετανάστευσης. Αυτό υποδηλώνει ότι οι εργοδότες δεν χρειάζεται να προσθέτουν τόσες πολλές θέσεις εργασίας κάθε μήνα για να διατηρούν σταθερό το ποσοστό ανεργίας. Ο Πάουελ συμπλήρωσε ότι αν η Fed δει δεδομένα ότι η αγορά εργασίας σταθεροποιείται ή ακόμα και ενισχύεται, αυτό θα ληφθεί υπόψη στην απόφασή της για τον Δεκέμβριο. Είπε ότι φαίνεται με τα διαθέσιμα δεδομένα ότι η αγορά εργασίας δείχνει σημάδια «σταδιακής ψύξης».
Ξεκαθάρισε σε εκείνο το σημείο ο Πάουελ πως εάν η αγορά εργασίας πάρει μια σημαντική τροπή προς το χειρότερο, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα είναι σε θέση να το εντοπίσουν αυτό ακόμη και χωρίς κυβερνητικά δεδομένα». Τόνισε ότι η Fed εξακολουθεί να λαμβάνει δεδομένα σε επίπεδο πολιτείας σχετικά με τις αιτήσεις ανεργίας, καθώς και δεδομένα του ιδιωτικού τομέα σχετικά με τις θέσεις εργασίας και άλλα θέματα. «Συγκρίνετε αυτό με τον πληθωρισμό, όπου υπάρχουν πολύ λιγότερα διαθέσιμα ιδιωτικά δεδομένα», σημείωσε απευθυνόμενος στους δημοσιογράφους.
Περιγράφει την αγορά εργασίας ως «λιγότερο δυναμική και κάπως πιο ήπια», γεγονός που υποδηλώνει ότι η Fed είναι σε καλό δρόμο για να συνεχίσει να μειώνει τα επιτόκια μετά από αυτή τη συνάντηση.
Ο Πάουελ μίλησε επανειλημμένα σήμερα για την πρόκληση που αντιμετωπίζει η Fed με τους δύο στόχους της: χαμηλές, σταθερές τιμές και μια υγιή αγορά εργασίας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτές οι πολιτικές αποφάσεις έχουν γίνει τόσο δύσκολες. Η λήψη μέτρων για τη στήριξη της αγοράς εργασίας θα μπορούσε τελικά να καθυστερήσει την επιστροφή του πληθωρισμού στον στόχο του 2% της Fed, επισήμανε.
Στην πορεία της συνέντευξης Τύπου ο Πάουελ ξανά μίλησε για το θέματα κάνοντας λόγο για μια «περίεργη ισορροπία» που έχουν παρατηρήσει οι οικονομολόγοι στην αγορά εργασίας, όπου η δημιουργία θέσεων εργασίας επιβραδύνεται την ίδια στιγμή που ο Λευκός Οίκος έχει καταστείλει τη μετανάστευση και ακόμη και εργαζόμενοι που γεννήθηκαν στις ΗΠΑ έχουν εγκαταλείψει το εργατικό δυναμικό.
Ερωτηθείς αν οι αξιωματούχοι λαμβάνουν υπόψη τις μεγάλες ανακοινώσεις απολύσεων των τελευταίων εβδομάδων — από εταιρείες όπως η Amazon, η UPS Intel και η Nestle — ο Πάουελ είπε ότι τις παρακολουθούν «πολύ πολύ στενά». Δεν έχουν εμφανιστεί ακόμη στις αρχικές αιτήσεις για επίδομα ανεργίας, αλλά αυτό δεν είναι ασυνήθιστο, σημείωσε.
Απαντώντας σε ερώτηση για την τεχνητή νοημοσύνη, είπε πως ο τεράστιος όγκος κατασκευής κέντρων δεδομένων έχει στηρίξει τις επιχειρηματικές επενδύσεις και θα μπορούσε να παίζει ρόλο στις πρόσφατες ανακοινώσεις απολύσεων. «Τις περισσότερες φορές μιλάνε για την Τεχνητή Νοημοσύνη και τι μπορεί να κάνει», σημείωσε.
Ο ισολογισμός, ο πληθωρισμός και οι δασμοί
Ο επικεφαλής της Fed σημείωσε ότι οι πιέσεις στην αγορά τις τελευταίες τρεις εβδομάδες έχουν δείξει ότι τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να σταματήσει η συρρίκνωση του ισολογισμού της Fed. Είπε ότι δεν υπάρχουν πολλά που μπορούν να κερδηθούν από την προσπάθεια περαιτέρω συρρίκνωσης του ισολογισμού. Την 1η Δεκεμβρίου, η Fed θα παγώσει το μέγεθος του ισολογισμού της. Ωστόσο, οι υποχρεώσεις της Fed θα συνεχίσουν να αυξάνονται. Αυτό σημαίνει ότι κάποια στιγμή η Fed θα πρέπει να αρχίσει να αυξάνει ξανά το μέγεθος του ισολογισμού της, για να συμβαδίζει με την αύξηση των υποχρεώσεών της και της οικονομίας στο σύνολό της.
Όταν ρωτήθηκε πώς ερμηνεύει τα τελευταία στοιχεία για τον πληθωρισμό, ο Πάουελ είπε ότι οι δασμοί οδηγούν σε άνοδο τις τιμές των αγαθών, ενώ ο πληθωρισμός στις κατοικίες έχει υποχωρήσει. Ο Πάουελ τόνισε ότι οι τιμές εκεί ήταν ενθαρρυντικές, αν και ορισμένοι άλλοι οικονομολόγοι ήταν λιγότερο αισιόδοξοι.
Σε εκείνο το σημείο σημείωσε πως οι δασμοί έχουν αυξήσει τις τιμές των αγαθών και, κατά συνέπεια, τον πληθωρισμό. «Οι υψηλότεροι δασμοί ωθούν προς τα πάνω τις τιμές σε ορισμένες κατηγορίες αγαθών». Τα στοιχεία της περασμένης εβδομάδας έδειξαν ότι οι τιμές σε αγαθά, συμπεριλαμβανομένων των επίπλων και των ενδυμάτων, είχαν αυξηθεί καθώς οι εταιρείες μετακυλούν ορισμένα κόστη που σχετίζονται με τους δασμούς στους καταναλωτές.
Ερωτηθείς ξανά για τις αποκλίνουσες απόψεις στην επιτροπή, ο Πάουελ δήλωσε ότι οι συνάδελφοί του όχι μόνο έχουν διαφορετικές προβλέψεις αλλά και ανοχή κινδύνου, καθώς αυτό σχετίζεται τόσο με την αγορά εργασίας όσο και με τον πληθωρισμό. «Κάποιοι ανησυχούν πραγματικά για την αυξανόμενη ανεργία, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι ο πληθωρισμός αποτελεί μεγαλύτερη ανησυχία», είπε.
