Το ψηφιακό ευρώ πρόκειται να αποκτήσει «σάρκα και οστά» το 2027, όταν θα ξεκινήσει το πιλοτικό πρόγραμμα με στόχο την πλήρη κυκλοφορία του το 2029. Ένα από τα πλεονεκτήματα του ψηφιακού ευρώ είναι πως offline δίνει πλήρη ανωνυμία στις συναλλαγές, μια πρόβλεψη της ΕΚΤ που αντικρούει τις επιφυλάξεις των καταναλωτών.
Κόντρα στους επικριτές που υποστηρίζουν πως το ψηφιακό ευρώ θα οδηγήσει σε κρατική παρακολούθηση της καταναλωτικής συμπεριφοράς, καθώς θα είναι διαθέσιμο μέσω του δικτύου των κεντρικών τραπεζών του ευρώ, η ΕΚΤ έχει δεσμευτεί πως δεν θα μπορεί να ταυτοποιήσει τους χρήστες. Η «ορατότητά» της θα περιορίζεται στα κρυπτογραφημένα δεδομένα για τεχνικούς λόγους και για τη διαχείριση της νομισματικής πολιτικής.
Οι εμπορικές τράπεζες θα διενεργούν τους τυπικούς ελέγχους, έτσι όπως γίνεται με κάθε άλλη συναλλαγή προς αποφυγή παράνομων δραστηριοτήτων, όπως το ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Εν κατακλείδι, το ψηφιακό ευρώ στοχεύει σε μια ισορροπία. Προσφέρει περισσότερη ιδιωτικότητα από τις πιστωτικές κάρτες, αλλά ανωνυμία όπως γίνεται στις φυσικές συναλλαγές.
Όπως επισημαίνεται και σε αναλυτικό δημοσίευμα της FAZ, μόνο ο εντολέας και ο παραλήπτης θα έχουν τις λεπτομέρειες της συναλλαγής, καθώς δεν θα δημιουργείται κανένα ψηφιακό ίχνος καταγραφής. Απλά τα χρήματα θα μεταφέρονται από το ένα ψηφιακό πορτοφόλι στο άλλο.
Ακόμη και στη λειτουργία online, θα πρέπει να αποκαλύπτονται λιγότερα δεδομένα απ’ ό,τι στις συμβατικές μεταφορές ή πληρωμές με κάρτα. Στο πλαίσιο μιας συναλλαγής θα μεταβιβάζονται τρεις πληροφορίες από την τράπεζα στην ΕΚΤ: το ποσό, καθώς και δύο κρυπτογραφημένοι κωδικοί που ταυτοποιούν τις δυο πλευρές. Αλλά η ΕΚΤ δεν θα πρέπει να μπορεί να αντιστοιχίσει αυτούς τους κωδικούς με την ταυτότητα των προσώπων.
Ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα του ψηφιακού ευρώ, ως εκ τούτου, είναι πως ανοίγει τον δρόμο για να καθιερωθεί ένα ευρωπαϊκό σύστημα πληρωμών, όπου οι χρήστες δεν θα είναι υποχρεωμένοι να ανοίξουν λογαριασμούς, όπως συμβαίνει π.χ. με την Paypal. Η ασφάλεια είναι μεγαλύτερη διότι δεν θα απαιτούνται προσωπικά δεδομένα όπως αριθμοί τηλεφώνου, διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή στοιχεία λογαριασμών.
Οι υποστηρικτές του ψηφιακού ευρώ τονίζουν πως έτσι η Ευρωζώνη ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην εποχή της ψηφιακής τεχνολογίας. Θα συνδυάζει την ευκολία των online πληρωμών με την αξιοπιστία των μετρητών, επιτρέποντας πληρωμές εντός και εκτός δικτύου, δηλαδή ακόμη και σε περιοχές χωρίς καμία ψηφιακή προσβασιμότητα. Δεν θα αντικαταστήσει τα φυσικά μετρητά, αλλά θα λειτουργεί συμπληρωματικά, παρέχοντας μια επιπλέον επιλογή πληρωμής. Θα προστατεύεται από τη νόμιμη εγγύηση των καταθέσεων έως και 100.000 ευρώ.
Μπορεί, δε, οι ΗΠΑ να θεωρούνται πρωτοπόροι στην αγορά των κρυπτονομισμάτων και ειδικότερα των stablecoins, λόγω της μεγάλης υποστήριξης από την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά το ψηφιακό ευρώ θα φέρει τη «σφραγίδα» της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), αναλαμβάνοντας έναν απτό ρόλο στην πραγματική οικονομία. Θα είναι διαθέσιμο σε όλους τους πολίτες του ευρώ μέσω των έξυπνων τηλεφώνων τους.
Σε αντίθεση με το bitcoin ή άλλα κρυπτονομίσματα, το ψηφιακό ευρώ δεν θα είναι εκτεθειμένο σε απότομες διακυμάνσεις. Ας μην λησμονείται πως πρόσφατα οι αγορές κρυπτονομισμάτων έχασαν πάνω από ένα τρισ. δολάρια από μαζικές ρευστοποιήσεις λόγω γενικότερων φόβων για τις επενδύσεις-μαμούθ στην Τεχνητή Νοημοσύνη.
Το ψηφιακό ευρώ διαφέρει, επίσης, από τα stablecoins που είναι συνδεδεμένα με νομίσματα, όπως το δολάριο, διότι υπάρχει ήδη το alter ego του σε φυσική μορφή. Η αξιοπιστία των stablecoins έχει δεχτεί πλήγμα διότι δεν είναι σαφές το μέγεθος των αποθεμάτων που υπάρχουν ως αντίκρισμα, ιδιαίτερα στην περίπτωση του Tether.
Ο Πιέρο Τσιπολόνε, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, έχει τονίσει πως το ψηφιακό ευρώ θα ενισχύσει το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα σε σχέση με τις εταιρείες έκδοσης καρτών, Visa και Mastercard, που παίζουν κυρίαρχο ρόλο στις διεθνείς ηλεκτρονικές συναλλαγές. Έτσι θα αναβαθμιστεί, συνολικά, η οικονομική ασφάλεια της Ευρώπης.
Ο Τσιπολόνε έχει υπογραμμίσει, ωστόσο, πως το ψηφιακό ευρώ δεν αποσκοπεί στον ανταγωνισμό, αλλά στη συμπλήρωση των υφιστάμενων συναλλαγών. Κάτω από το υπάρχον πλαίσιο, οι ευρωπαϊκές τράπεζες χάνουν έσοδα από διεθνή συστήματα καρτών και πληρωμών, τονίζει η ΕΚΤ. Το ψηφιακό ευρώ δημιουργεί μια ευρωπαϊκή υποδομή που δεν εξαρτάται από εταιρείες του εξωτερικού, με την Ευρωζώνη να αποκτά μεγαλύτερη γεωπολιτική ανεξαρτησία, τονίζουν γενικά οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ.
Θα είναι πρώτη φορά που οι Ευρωπαίοι καταναλωτές θα έχουν απευθείας πρόσβαση στο χρήμα μιας κεντρικής τράπεζας, δηλαδή της ΕΚΤ, συμμετέχοντας σε ένα δημόσιο δίκτυο πληρωμών. Το ψηφιακό ευρώ σχεδιάζεται πρωτίστως για τους κατοίκους της Ευρωζώνης, όμως η ΕΚΤ έχει προβλέψει μηχανισμούς ώστε να μπορούν να το χρησιμοποιούν άτομα εκτός Ε.Ε κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Θα μπορούν να ανοίξουν λογαριασμό ψηφιακού ευρώ αρκεί η χώρα τους να έχει υπογράψει σχετική συμφωνία με την ΕΚΤ. Σε μια εποχή που οι κυβερνοεπιθέσεις γίνονται συχνότερες και ενισχύεται η ανάγκη για μεγαλύτερη αυτονομία της ευρωπαϊκής οικονομίας, η συζήτηση για το ψηφιακό ευρώ θα γίνεται ακόμη πιο επίκαιρη.
