Η αέναη διστακτικότητα της Ευρωζώνης να λάβει αποφασιστικά μέτρα για την τόνωση της οικονομίας της δεν μπορεί πλέον να συνεχιστεί, προειδοποίησε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Κριστίν Λαγκάρντ, σε μια ομιλία της στη Φρανκφούρτη. Με έναν τόνο αναμφισβήτητα πιο πιεστικό από ό,τι στο παρελθόν, η επικεφαλής της ΕΚΤ τόνισε ότι η αδράνεια οδηγεί σε «ακόμη περισσότερα χρόνια χαμένης ευημερίας» και είναι πλέον ανεύθυνη.
Η παρέμβαση της Λαγκάρντ έρχεται σε μια κρίσιμη συγκυρία, την ίδια εβδομάδα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε μια «ανάμεικτη» ετυμηγορία για την οικονομία της περιοχής, σημειώνοντας μεν απροσδόκητη ανθεκτικότητα στους δασμούς του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά και μια ακόμη χρονιά μέτριας ανάπτυξης.
Στο επίκεντρο της ομιλίας της Λαγκάρντ βρέθηκε η ανάγκη για περισσότερα και πιο έξυπνα βήματα προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, καθώς, όπως υποστήριξε, το βασισμένο στις εξαγωγές επιχειρηματικό μοντέλο της ηπείρου δεν είναι πλέον σε αρμονία με τις σύγχρονες προκλήσεις.
«Η Ευρώπη έχει γίνει πιο ευάλωτη, επίσης λόγω της εξάρτησής μας από τρίτες χώρες για την ασφάλειά μας και την προμήθεια κρίσιμων πρώτων υλών», δήλωσε χαρακτηριστικά. Αναφέρθηκε σε μια σειρά παγκόσμιων σοκ, όπως οι αυξανόμενοι δασμοί των ΗΠΑ, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και ο εντεινόμενος ανταγωνισμός από την Κίνα, επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι «η εσωτερική μας αγορά έχει σταματήσει».
The world will not slow down for Europe — but we can decide how we move forward, says President Christine @Lagarde.
This year has shown that our economy has real sources of strength and that, if we act, those strengths can be multiplied.
— European Central Bank (@ecb) November 21, 2025
Η επιμονή της Λαγκάρντ για μια πραγματικά Ενιαία Αγορά
Η πρόεδρος της ΕΚΤ επανέλαβε την έκκλησή της από το 2019, τονίζοντας ότι το μήνυμα έχει γίνει πλέον εξαιρετικά επείγον. «Αν κάνουμε την Ενιαία Αγορά μας πραγματικά ενιαία, η ανάπτυξη της Ευρώπης δεν θα εξαρτάται πλέον από τις αποφάσεις των άλλων, αλλά από τις δικές μας επιλογές», δήλωσε. Προέτρεψε για «δράση για την απελευθέρωση της εγχώριας ανάπτυξης», ένα αίτημα που απηχούσε τις πρόσφατες συστάσεις των Βρυξελλών.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην Ευρωζώνη ανησυχούν συχνά για τη χαμηλή παραγωγικότητα και την ασθενή δυνητική ανάπτυξη, πιέζοντας για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και ενίσχυση της ολοκλήρωσης, όπως ακριβώς είχαν κάνει και οι περσινές συστάσεις των Μάριο Ντράγκι και Ενρίκο Λέτα.
Για την Λαγκάρντ, η απάντηση στα προβλήματα της ΕΕ «εξαρτάται από τη διακυβέρνηση». Ζήτησε περισσότερη «αμοιβαία αναγνώριση», ώστε η νομιμότητα ενός αγαθού ή μιας υπηρεσίας σε ένα κράτος-μέλος να γίνεται αυτόματα αποδεκτή σε όλο το μπλοκ, με έμφαση στην εφαρμογή ενός τέτοιου καθεστώτος στην ψηφιακή οικονομία.
Πρόσθετη βοήθεια, σύμφωνα με την ίδια, θα παρείχε η απλοποίηση της λήψης αποφάσεων μέσω της ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία σε τομείς όπως η φορολογία, καθώς και η χρήση των «28ων καθεστώτων», όπου το νομικό πλαίσιο της ΕΕ συνάδει με το εθνικό δίκαιο.
Η μακροπρόθεσμη απειλή
Παρά την αναγνώριση των δυνατών σημείων — όπως τα μέτρα δημοσιονομικής τόνωσης για την άμυνα και τις υποδομές, τα οποία «έρχονται την κατάλληλη στιγμή» — η Λαγκάρντ τόνισε ότι η μακροπρόθεσμη απειλή των διαρκών αδυναμιών δεν μπορεί να αγνοηθεί.
«Αυτές οι ευπάθειες δεν πυροδοτούν δραματικές κρίσεις», δήλωσε. «Διαβρώνουν την ανάπτυξη αθόρυβα, καθώς κάθε νέο σοκ μας ωθεί σε μια ελαφρώς χαμηλότερη τροχιά». Το σωρευτικό αποτέλεσμα αυτής της «χαμένης ανάπτυξης» γίνεται με τον καιρό ουσιαστικό.
Η ομιλία απέφυγε την εμβάθυνση στη νομισματική πολιτική, πέραν της αναγνώρισης ότι η ΕΚΤ έχει μειώσει τα επιτόκια κατά 200 μονάδες βάσης από το υψηλότερο επίπεδό τους, υποστηρίζοντας τη ζήτηση. «Θα συνεχίσουμε να προσαρμόζουμε την πολιτική μας όπως απαιτείται για να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει στον στόχο μας», κατέληξε η Λαγκάρντ.
