Σε μια δικαστική περιπέτεια έχουν αναμειχθεί ο διευθύνων σύμβουλος της Monte dei Paschi (MPS), Λουίτζι Λοβάλιο, και δύο από τους ισχυρότερους μετόχους της παλαιότερης τράπεζας στον κόσμο. Η εισαγγελία του Μιλάνου διερευνά την εξαγορά της Mediobanca από την MPS έναντι 16 δισ. ευρώ, μια συμφωνία που είχε τη στήριξη της κυβέρνησης της Τζόρτζια Μελόνι και ανακοινώθηκε επίσημα τον Σεπτέμβριο του 2025. Οι τρεις άνδρες -ο Λοβάλιο μαζί με τον μεγαλοεπιχειρηματία Φραντσέσκο Γκαϊτάνο Καλτατζιρόνε και τον Φρανσέσκο Μιλέρι της εταιρείας συμμετοχών Delfin Group- καλούνται να εξηγήσουν εάν αποπειράθηκαν να επεκτείνουν την επιρροή τους στον ασφαλιστικό όμιλο Generali μέσω της εξαγοράς της Mediobanca από την MPS. Όπως αναφέρει το πρακτορείο Reuters, η πρόσφατη πτώση της μετοχής της MPS, με μηνιαίες απώλειες πάνω από 8,6%, αποδίδεται στην υπόθεση αυτήν.
Το ιδιοκτησιακό καθεστώς αυτών των ισχυρών τραπεζικών και ασφαλιστικών ομίλων στην Ιταλία μοιάζει με λαβύρινθο. Ο Καλτατζιρόνε, ένας επιχειρηματίας με ισχυρή παρουσία στις κατασκευές και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης της Ιταλίας, και η Delfin Group, κατέχουν μερίδια σε MPS, Mediobanca και Generali.
Πηγές της Handelsblatt ισχυρίζονται πως ο Καλτατζιρόνε και η Delfin Group, της οποίας πρόεδρος είναι ο Φραντσέσκο Μιλέρι από το 2022, επιδιώκουν κοινούς στόχους ως επενδυτές, αν και οι ίδιοι το αρνούνται. Όμοιες φαίνεται να είναι, επίσης, οι προθέσεις της κυβέρνησης της Τζόρτζια Μελόνι, η οποία πώλησε πέρυσι μετοχές της MPS σε προνομιακή τιμή στο πλαίσιο της αποεπένδυσης του ιταλικού δημοσίου μετά την κρατική διάσωση που έγινε το 2018.
Τόσο οι κ.κ Καλτατζιρόνε και Μιλέρι, όσο και η κυβέρνηση Μελόνι φαίνεται να επιδιώκουν οι βασικοί παίκτες του ιταλικού και ασφαλιστικού κλάδου να παραμείνουν υπό τον έλεγχο εγχώριων συμφερόντων. Η Μελόνι μαζί με το οικονομικό επιτελείο της στοχεύουν, επίσης, στη δημιουργία ενός τρίτου τραπεζικού πόλου, ώστε να μην είναι οι Intesa San Paolo και Unicredit οι μοναδικοί πρωταγωνιστές του κλάδου.
Σημαντικός παίκτης στην αγορά κρατικών ομολόγων η Generali
Μια σημαντική παράμετρος σε αυτό το σκηνικό είναι πως η Generali είναι ένας από μεγαλύτερους αγοραστές κρατικών ομολόγων στην εγχώρια αγορά. Οπότε η Ρώμη θεωρεί πως ο έλεγχος από εγχώριους επενδυτές του ομίλου είναι στρατηγικής, εάν όχι εθνικής, σημασίας. Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση του ασφαλιστικού ομίλου, το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο κυμαίνεται σχεδόν στα 42 δισ. ευρώ. Αυτός είναι ο λόγος που δεν υλοποιήθηκε η συγχώνευση των μονάδων διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων της Generali και της γαλλικής Natixis -μια συμφωνία που θα δημιουργούσε μια οντότητα 1,9 τρισ. ευρώ- παρά τη μεγάλη υποστήριξη που είχε από τον διευθύνοντα σύμβουλο, Φιλίπ Ντονέ.
Mediobanca: ο μεγαλύτερος μέτοχος της Generali
Η Mediobanca είναι ο ισχυρότερος μέτοχος της Generali, ελέγχοντας το 13% του ομίλου. Παράλληλα, όμως, ο Καλτατζιρόνε και η Delfin κατέχουν μερίδιο 6,28% και 9,8%, αντίστοιχα. Ο Καλτατζιρόνε υπήρξε, επίσης, αντιπρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου στον ασφαλιστικό όμιλο. Έχει αποκτήσει, επίσης, περίπου το 10,26% των μετοχών της MPS, ενώ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έχει δώσει το πράσινο φως για να αποκτήσει μέχρι και το 20% των μετοχών της MPS. Εν τω μεταξύ, η Delfin ήταν ήδη ο μεγαλύτερος μέτοχος της Mediobanca, δηλαδή πριν από τη συμφωνία με την MPS, που ανακοινώθηκε τον Σεπτέμβριο. Οπότε, μετά τη συγχώνευση, ο Καλτατζιρόνε και η Delfin μέσω της Mediobanca αποκτούν μεγαλύτερη πρόσβαση στην Generali.
Σύμφωνα με τα έγγραφα της εισαγγελίας, τα οποία στηρίζονται σε πηγές του ιταλικού Τύπου, μία ημέρα μετά την απόφαση της γενικής συνέλευσης της MPS για την αύξηση κεφαλαίου, που ήταν απαραίτητη για την αγορά τον περασμένο Απρίλιο, ο Λοβάλιο φέρεται να δήλωσε στον Καλτατζιρόνε ότι «εσείς είστε ο πραγματικός εφευρέτης, εγώ απλώς εκτέλεσα την εντολή». Πρόσθεσε ότι εσείς «αναπτύξατε κάτι τέλειο, οπότε συγχαρητήρια για την ιδέα». Ο Καλτατζιρόνε απάντησε «τέλεια, ευχαριστώ. Πήγε όπως έπρεπε».
Ο Λοβάλιο της MPS συγκαταλέγεται στους κατηγορούμενους επειδή, σύμφωνα με την Εισαγγελία, προώθησε την εξαγορά της Mediobanca ενάντια στα συμφέροντα της MPS. Αναλυτές αμφισβητούσαν ανέκαθεν την οικονομική λογική πίσω από αυτήν τη συμφωνία. Αφενός λόγω της υψηλής τιμής εξαγοράς για την MPS, αλλά και επειδή δεν ήταν σαφές εάν η παραδοσιακή τράπεζα ήταν ικανή να ενσωματώσει με επιτυχία μια επενδυτική τράπεζα. Οι αγορές ανησυχούν πως αυτή η υπόθεση θα κρατήσει ακόμη αρκετό καιρό, τονίζοντας πως ευθύνες φέρει και η κυβέρνηση Μελόνι, που επιχειρεί να επηρεάσει την αναδιανομή των ρόλων στο τραπεζικό σύστημα της Ιταλίας. Βέβαια, αυτό δεν είναι μόνο ιταλικό φαινόμενο στην Ευρώπη. Τελικά, όμως, με τη συγχώνευση των MPS και Mediobanca κατοχυρώθηκε ένας τρίτος τραπεζικός πυλώνας.
