Πρόοδος σημειώνεται στην άρση εμποδίων για την ταχύτερη διάθεση στην αγορά των ακινήτων που βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια τραπεζών και servicers.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη χθεσινή σύσκεψη της ειδικής task force που έχει συσταθεί για να αντιμετωπίσει τα θέματα που έχουν να κάνουν με την επιτάχυνση των ανακτήσεων από τις τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή» και τη διάθεση ακινήτων στην αγορά, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα στέγης, άνοιξε ο δρόμος για δύο σημαντικές διευθετήσεις. Πρώτον, τις εκποιήσεις δευτερευουσών κατοικιών οφειλετών του νόμου Κατσέλη. Δεύτερον, την καταχρηστική άσκηση ανακοπών στους πλειστηριασμούς που διενεργούνται. Στη μεν πρώτη περίπτωση αποφασίστηκε να ανατεθεί σε ειδικούς εκκαθαριστές η ρευστοποίηση των ακινήτων που δεν αποτελούν την κύρια κατοικία οφειλετών που έχουν ενταχθεί στην προστασία του νόμου Κατσέλη (σ.σ. ο νόμος προστατεύει μόνο την πρώτη κατοικία). Στη δε δεύτερη περίπτωση, πλατφόρμα του υπουργείου Δικαιοσύνης, η οποία αναμένεται να ενεργοποιηθεί τον Ιανουάριο, θα βάλει τάξη στις εκκρεμούσες ανακοπές, συντομεύοντας κατά πολύ τους χρόνους εκδίκασής τους.
Τα δύο παραπάνω θέματα είναι κρίσιμα για την ομαλή πορεία των ανακτήσεων από τις τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή» και τη θωράκιση των κρατικών εγγυήσεων που έχουν παρασχεθεί. Σημειώνεται ότι στην κατεύθυνση αυτήν, αλλά και για να επιταχυνθούν οι μεταβιβάσεις ακινήτων, οι servicers έχουν ζητήσει να δοθεί η δυνατότητα το ακίνητο να μπορεί να μεταβιβαστεί ακόμη και χωρίς να είναι πλήρως ώριμο, με τον αγοραστή να μπορεί να μπει στο ακίνητο και να επωμίζεται αυτός την ολοκλήρωση των διαδικασιών νομιμοποίησής του.
Όσον αφορά τα δύο θέματα που επιλύονται, βάσει της προόδου που διαπιστώθηκε στη χθεσινή σύσκεψη στην Τράπεζα της Ελλάδος, σημειώνονται τα εξής:
- Για τις δευτερεύουσες κατοικίες των οφειλετών του ν. Κατσέλη, δεν είχε μέχρι σήμερα ενεργοποιηθεί η απόφαση των δικαστηρίων που προέβλεπε το λογικό: η πρώτη κατοικία των δανειοληπτών του ν. Κατσέλη να προστατεύεται, αλλά εφόσον υπάρχει δεύτερη ή τρίτη κατοικία, αυτή να ρευστοποιείται για να αποπληρώνεται το χρέος. Οι οφειλέτες που έχουν υπαχθεί στον νόμο 3869/2010 για να σώσουν την πρώτη κατοικία τους από πλειστηριασμό έχουν πάρει δικαστικές αποφάσεις για καταβολή χαμηλών δόσεων για την αποπληρωμή των δανείων τους. Ωστόσο, στην περίπτωση που οι δανειολήπτες αυτοί έχουν και παρεπόμενη κατοικία, έπρεπε να τη ρευστοποιήσουν. Κάτι που σε πολλές περιπτώσεις δεν έγινε και οι οφειλέτες νοίκιαζαν τις δευτερεύουσες κατοικίες και εισέπρατταν ενοίκια, την ώρα που είχαν εξασφαλίσει ασυλία πληρωμών για την πρώτη κατοικία τους. Στην προστασία του ν. Κατσέλη βρίσκονται περίπου 10.000 ακίνητα, αξίας 300 εκατ. ευρώ, τα οποία αποτελούν δευτερεύουσες κατοικίες, τις οποίες οι προστατευόμενοι δανειολήπτες αξιοποιούν οι ίδιοι ή εκμεταλλεύονται ενοικιάζοντάς τις.
- Για την κατάχρηση στην άσκηση ανακοπών στους πλειστηριασμούς, σημειώνεται ότι αυτή λειτουργεί αποτρεπτικά για τους αγοραστές/επενδυτές. Ο πλειστηριασμός ακινήτου μπορεί να γίνει ύστερα από 7 μήνες από την κατάσχεση (στην πράξη, συνήθως 8 μήνες) και στον ενδιάμεσο χρόνο το σύνηθες είναι ο οφειλέτης να ασκεί ανακοπή κατά της διαδικασίας, ώστε να αποφύγει τον πλειστηριασμό. Έτσι, κάποιος τρίτος που επιδιώκει να αγοράσει ακίνητο από πλειστηριασμό ή θα δανειοδοτηθεί για να συμμετάσχει στον πλειστηριασμό, δεν γνωρίζει αν θα αποκτήσει τελικά το ακίνητο και για να το πάρει θα πρέπει να κάνει άλλη διαδικασία εκτέλεσης. Σημειώνεται ότι ποσοστό 15%-20% των δανειοληπτών ασκεί ανακοπές κατά των πλειστηριασμών και αυτήν τη στιγμή υπάρχουν δικάσιμες που έχουν οριστεί μέχρι και για το 2033. Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι το ποσοστό των δανειοληπτών που δικαιώνονται από τα δικαστήρια για τις ασκηθείσες ανακοπές κινείται στο 1%-2%.
