Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ΕΚΤ, διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκια στο 2% σε μια ακόμη συνεδρίαση, τέταρτη κατά σειρά, χωρίς αλλαγές στη νομισματική πολιτική. Οι αναλυτές συγκλίνουν στο ότι τα επιτόκια της ΕΚΤ έχουν πλέον σταθεροποιηθεί σε ένα «καλό επίπεδο», έπειτα από έναν από τους πιο επιθετικούς κύκλους χαλάρωσης των τελευταίων ετών. Αυξάνει τις προβλέψεις για την ανάπτυξη το 2026 και το 2027
Παρά τις διεθνείς αποκλίσεις –με τη Federal Reserve στις ΗΠΑ και την Τράπεζα της Αγγλίας να κινούνται προς μειώσεις– στη Φρανκφούρτη επικρατεί η άποψη ότι δεν υπάρχει άμεση ανάγκη για περαιτέρω παρεμβάσεις. Ωστόσο, η αβεβαιότητα δεν έχει εξαφανιστεί πλήρως, διατηρώντας το ενδιαφέρον στραμμένο στη ρητορική της ΕΚΤ και τον χρησμό της επικεφαλής Κριστίν Λαγκάρντ.
Το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ παρέμεινε στο 2%. Πρόκειται για την τέταρτη συνεχόμενη συνεδρίαση κατά την οποία η κεντρική τράπεζα διατηρεί αμετάβλητο το κόστος δανεισμού, μετά από οκτώ μειώσεις των 25 μονάδων βάσης που έφεραν το επιτόκιο από το 4% στο σημερινό επίπεδο. Οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι τα επιτόκια ΕΚΤ θα παραμείνουν σταθερά έως και το 2027, με την πλειονότητα πλέον να θεωρεί πιθανότερη την επόμενη κίνηση να είναι αύξηση και όχι νέα μείωση.
Μεταστροφή κλίματος στις αγορές και δηλώσεις Σνάμπελ
Το κλίμα αυτό έχει μεταφερθεί και στις αγορές, ιδιαίτερα μετά τη δήλωση της Ιζαμπέλ Σνάμπελ, μέλους του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, ότι αισθάνεται άνετα με το ενδεχόμενο η επόμενη κίνηση στα επιτόκια να είναι ανοδική. Ωστόσο, η εικόνα δεν είναι ομοιόμορφη διεθνώς.
Η Federal Reserve προχώρησε σε μείωση επιτοκίων την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ η Τράπεζα της Αγγλίας μείωσε στο 3,75% (από 4%) τα επιτόκια, με αμφότερες να αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο περαιτέρω χαλάρωσης το 2026. Στην ΕΚΤ, αντίθετα, η διάθεση για αλλαγές στα επιτόκια ΕΚΤ είναι περιορισμένη.
Επιτόκια ΕΚΤ και ευρωζώνη
Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ εμφανίζονται ολοένα και πιο βέβαιοι ότι η οικονομία των 20 χωρών της ευρωζώνης θα διατηρήσει την ανθεκτικότητά της, ενώ ο πληθωρισμός θα παραμείνει κοντά στον στόχο του 2% σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Παρά ταύτα, ορισμένες αβεβαιότητες εξακολουθούν να υφίστανται. Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, αναμένεται να κρατήσει ανοιχτές όλες τις επιλογές στη συνέντευξη Τύπου που θα ακολουθήσει την ανακοίνωση της απόφασης, στις 14:45 ώρα Φρανκφούρτης.
Όπως σημείωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs για την Ευρώπη, Γιάρι Στεν, «θα έχει ενδιαφέρον να δούμε αν αλλάζει ο τόνος της Λαγκάρντ», προσθέτοντας ότι οι πιθανότητες για νέα μείωση το 2026 έχουν υποχωρήσει περαιτέρω.
«Τα επιτόκια είναι σε καλό σημείο»
Οι περισσότεροι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής επαναλαμβάνουν ότι το επίπεδο των επιτοκίων βρίσκεται πλέον σε «καλό σημείο», στέλνοντας μήνυμα απροθυμίας για συνέχιση της χαλάρωσης.
Ακόμη και ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Λιθουανίας, Γκεντιμίνας Σίμκους, ο οποίος ανήκε μέχρι πρόσφατα στη μειοψηφία που θεωρούσε πιθανή μια νέα μείωση, δήλωσε ότι πλέον δεν βλέπει ανάγκη για περαιτέρω χαλάρωση, όχι μόνο στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου αλλά και στις επόμενες. Παρ’ όλα αυτά, οι συζητήσεις για μελλοντική ευελιξία δεν έχουν εξαφανιστεί εντελώς.
Ο Γάλλος κεντρικός τραπεζίτης Φρανσουά Βιλερουά υποστηρίζει ότι η ΕΚΤ πρέπει να παραμείνει «ευέλικτη και ανοιχτή» στις επόμενες συνεδριάσεις, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει λόγος να αναμένεται αύξηση επιτοκίων στο άμεσο μέλλον.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής μακροοικονομικής έρευνας της ING, Κάρστεν Μπρζέσκι, εκτιμά ότι η ΕΚΤ θα παραμείνει σε στάση αναμονής για μεγάλο χρονικό διάστημα και θα αλλάξει πορεία μόνο σε περίπτωση ενός νέου, ισχυρού οικονομικού σοκ.
Οι νέες προβλέψεις της ΕΚΤ αναμένεται να δείξουν ισχυρότερη οικονομική ανάπτυξη, όπως υπαινίχθηκε η Λαγκάρντ την προηγούμενη εβδομάδα. Το ΑΕΠ του τρίτου τριμήνου ξεπέρασε τις προσδοκίες της ΕΚΤ και φαίνεται να αντέχει στις πιέσεις από τους υψηλότερους δασμούς των ΗΠΑ.
Οι περισσότεροι αναλυτές αναμένουν ότι οι κίνδυνοι θα χαρακτηριστούν «σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι». Όσον αφορά τον πληθωρισμό, προβλέπονται μόνο μικρές αναθεωρήσεις, αν και η Nomura εκτιμά ότι οι τιμές καταναλωτή θα αυξηθούν μόλις κατά 1,6% το 2026 και το 2027, εν μέρει λόγω καθυστερήσεων στο σύστημα εμπορίας εκπομπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επιτόκια ΕΚΤ και ο μεσοπρόθεσμος στόχος πληθωρισμού
Για πρώτη φορά, οι προβλέψεις της ΕΚΤ θα περιλαμβάνουν και το 2028, με τους περισσότερους αναλυτές να αναμένουν πληθωρισμό κοντά στο 2% εκείνη τη χρονιά. Αυτό ενισχύει την άποψη των αξιωματούχων ότι μπορούν να αγνοήσουν προσωρινές, μικρές αποκλίσεις από τον στόχο στο ενδιάμεσο διάστημα, χωρίς να αλλάξουν την πορεία των επιτοκίων ΕΚΤ.
Η Λαγκάρντ αναμένεται να επαναλάβει ότι η ΕΚΤ δεν δεσμεύεται σε καμία συγκεκριμένη πορεία επιτοκίων και ότι οι αποφάσεις θα λαμβάνονται συνεδρίαση με συνεδρίαση, βάσει των εισερχόμενων στοιχείων. Ορισμένοι οικονομολόγοι, ωστόσο, αναμένουν σχόλια για τις πρόσφατες μεταβολές στις αγορές, οι οποίες –σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της Morgan Stanley για την Ευρώπη, Γιενς Άιζενσμιντ– ισοδυναμούν με μια αύξηση επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης. Αν δεν υπάρξει σχετική διευκρίνιση, προειδοποιεί, ίσως χρειαστεί επανεκτίμηση της αντίδρασης της ΕΚΤ στις αγορές.
Ανακατατάξεις στην ηγεσία της ΕΚΤ
Τέλος, η Λαγκάρντ αναμένεται να ερωτηθεί και για τις εξελίξεις στην ηγεσία της ΕΚΤ, καθώς ξεκίνησε επίσημα η διαδικασία διαδοχής του αντιπροέδρου Λουίς ντε Γκίντος. Η Φινλανδία και η Λετονία ανακοίνωσαν ότι θα προτείνουν τους διοικητές των κεντρικών τραπεζών τους, Όλι Ρεν και Μάρτινς Καζάκς αντίστοιχα, ενώ η Κροατία στηρίζει τον Μπόρις Βούιτσιτς.
Στο παρασκήνιο ακούγεται και το όνομα του πρώην διοικητή της Πορτογαλίας και υπουργού Οικονομικών, Μάριο Σεντένο. Η θητεία της Λαγκάρντ λήγει τον Οκτώβριο του 2027 και ήδη εντείνονται οι συζητήσεις για τη διάδοχή της, με πιθανούς υποψηφίους να περιλαμβάνουν τον Κλάας Κνοτ, τον Πάμπλο Ερνάντες ντε Κος και τον Γιόαχιμ Νάγκελ.
Λαγκάρντ: Έρχονται νέες προβλέψεις για ανάπτυξη & επιτόκια
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, είχε προϊδεάσει πριν μερικές ημέρες όταν προανήγγειλε ότι οι νέες μακροοικονομικές προβλέψεις που θα παρουσιαστούν πιθανότατα θα αντικατοπτρίζουν μια πιο αισιόδοξη εικόνα για την ανάπτυξη της ευρωζώνης.
Παρά τις ισχυρές πιέσεις από την πολιτική δασμών των ΗΠΑ, η οικονομία των 20 χωρών της ζώνης του ευρώ αποδεικνύεται πιο ανθεκτική από ό,τι αναμενόταν, με βασικούς παράγοντες –όπως η σταθερή αγορά εργασίας και η συγκρατημένη ισοτιμία του ευρώ– να στηρίζουν το αφήγημα της σταθεροποίησης.
Σε αυτό το περιβάλλον, ο διάλογος εντός της ΕΚΤ μετατοπίζεται από το ενδεχόμενο νέων μειώσεων επιτοκίων στην προοπτική διατήρησης της τρέχουσας στάσης για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι αγορές έχουν ήδη προεξοφλήσει αυτή τη στροφή, προετοιμάζοντας το έδαφος για μια πιο «γερακίσια» φάση στην ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται στις νέες προβλέψεις «πιθανότατα» να ενσωματωθεί ένα πιο αισιόδοξο σενάριο για την οικονομική ανάπτυξη, σύμφωνα με τη δήλωση της προέδρου Κριστίν Λαγκάρντ.
Μιλώντας στο συνέδριο Financial Times Global Boardroom, η Λαγκάρντ επισήμανε ότι η οικονομία της ευρωζώνης, η οποία αριθμεί πλέον 20 κράτη-μέλη, έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα απέναντι στη δασμολογική επίθεση των ΗΠΑ. Παρά τις φόβους για σημαντικές επιπτώσεις από τους αμερικανικούς δασμούς, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αντέδρασε με αντίμετρα, ενώ το ευρώ δεν παρουσίασε υποτίμηση, την ώρα που η αγορά εργασίας παραμένει στιβαρή.
«Στις προηγούμενες ασκήσεις προβλέψεων αναβαθμίσαμε τις προβολές μας», ανέφερε την Τετάρτη. «Η υποψία μου είναι ότι μπορεί να επαναληφθεί αυτό και τον Δεκέμβριο».
- Norges Bank
Η κεντρική τράπεζα της Νορβηγίας διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκια στο 4%, με τους οικονομολόγους να υποδηλώνουν ότι η επόμενη μείωση των επιτοκίων μπορεί να μην πραγματοποιηθεί πριν από το καλοκαίρι του 2026.
Η τράπεζα δήλωσε την Πέμπτη ότι οι προοπτικές είναι αβέβαιες «αλλά εάν η οικονομία εξελιχθεί σε γενικές γραμμές όπως προβλέπεται σήμερα, το επιτόκιο πολιτικής θα μειωθεί περαιτέρω κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους». Προς το παρόν, ωστόσο, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Norges Bank έκριναν «ότι εξακολουθεί να απαιτείται μια περιοριστική νομισματική πολιτική. Ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλός». Πρόσθεσε
- Riksbank
Η κεντρική τράπεζα της Σουηδίας διατήρησε το βασικό επιτόκιο πολιτικής της αμετάβλητο στο 1,75%. Δεν είναι πιθανή καμία αλλαγή ούτε τα επόμενα τρίμηνα, σύμφωνα με τη Franziska Fischer της UBS Investment Bank, η οποία δήλωσε ότι ο κύκλος χαλάρωσης της Riksbank έχει τελειώσει.
«Η Riksbank μείωσε το επιτόκιο πολιτικής κατά 25 μονάδες βάσης τον Σεπτέμβριο, αλλά παρέμεινε αμετάβλητο τον Νοέμβριο, ενώ παράλληλα σηματοδότησε ότι το επιτόκιο πολιτικής πιθανότατα θα παραμείνει αμετάβλητο «για κάποιο χρονικό διάστημα ακόμη»», δήλωσε ο Fischer.
Οι εξελίξεις από τον Νοέμβριο δεν δικαιολογούν αλλαγή στις προοπτικές των επιτοκίων, κατά την άποψη της UBS, πρόσθεσε.
