Προ των πυλών της υιοθέτησης αρνητικών επιτοκίων βρίσκεται το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, που ακολουθεί τις ισχύουσες τάσεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι ελληνικές τράπεζες, επιφορτισμένες με το κόστος διατήρησης των καταθέσεων και της επιπλέον επιβάρυνσης που προκαλεί το κομμάτι που δεν μετατρέπεται σε δανεισμό, προσανατολίζονται στην εφαρμογή αρνητικών επιτοκίων από ένα πλαφόν και άνω.
Σύμφωνα με πληροφορίες του powergame.gr, το σκηνικό αυτό είναι πιθανό να ξεκινήσει να διαμορφώνεται εντός του έτους, πιέζοντας το affluent κομμάτι των καταθετών, να στραφεί σε άλλες εναλλακτικές (που συνδυάζουν και απόδοση, αλλά και ρίσκο). Οι πρώτες σκέψεις εστιάζουν στην επιβολή πέναλτι ή αρνητικού επιτοκίου για ποσά καταθέσεων που υπερβαίνουν τα 100.000 ευρώ. Πρακτική συνήθης στο εξωτερικό και οικεία σε Έλληνες που διατηρούν μεγάλα ποσά σε τράπεζες του Ην. Βασιλείου, ή της Ελβετίας.
Ένα μέσο πέναλτι σε μια ευρωπαϊκή τράπεζα για τα ποσά καταθέσεων αυτού του βεληνεκούς, μπορεί να είναι και 100 ευρώ το μήνα – ή και ακόμη παραπάνω και σαφώς λειτουργεί ως αντικίνητρο για καταθέσεις που λιμνάζουν.
Ο λόγος δεν είναι άλλος από τις συνθήκες στις χρηματαγορές και το περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων. Σήμερα, οι λογαριασμοί καταθέσεων προσφέρουν μόνο ασφάλεια, αφού τα επιτόκια είναι μηδενικά. Στη λογική αυτή, οι τράπεζες θα ζητήσουν πληρωμή ….ασφαλίστρων, για τη φύλαξη των διαθεσίμων.
Και αυτό, διότι οι καταθέσεις, αν δεν μετατρέπονται σε δάνεια, κοστίζουν στις τράπεζες. Είναι γνωστό ότι για την υπερβάλλουσα αυτή ρευστότητα, οι τράπεζες καταθέτουν κεφάλαια στην ΕΚΤ για τα οποία πληρώνουν επιτόκιο 0,50% ετησίως (αν και μέχρι σήμερα, το κόστος αυτό «επιδοτείται» από δάνεια που τους παρέχει η ΕΚΤ- αλλά αυτό τείνει να καταργηθεί).
Η εικόνα θυμίζει τα γερμανικά ομόλογα που στην περίοδο της κρίσης είχαν αρνητική απόδοση. Οι επενδυτές πλήρωναν δηλαδή αρνητικά επιτόκια, έδιναν 100 για να λάβουν λιγότερα, αλλά επένδυαν στη σταθερότητα, την ασφάλεια και την εγγύηση που παρείχαν τα γερμανικά bunds σε περιόδους μεγάλης ανασφάλειας στις χρηματαγορές.
Το καλό σενάριο είναι ότι οι σκέψεις αυτές δεν αφορούν τον μέσο ιδιώτη και νοικοκυριό. Έως του ποσού των 100.000 ευρώ, δεν υπάρχει πρόθεση να μπει κανενός είδους αρνητικού επιτοκίου ή πέναλτι διατήρησης του λογαριασμού.
Οι πρώτοι δέκτες των αλλαγών θα είναι πιθανότατα μεγάλες επιχειρήσεις και ιδιώτες πελάτες private banking, που έχουν κατατεθειμένα ποσά σε απλό λογαριασμό καταθέσεων, αντί να είναι τοποθετημένα σε διάφορες κατηγορίες επενδύσεων.
