Αναπτερώνονται οι προσδοκίες των τραπεζιτών για τη ζήτηση στα στεγαστικά δάνεια. Οι τράπεζες βλέπουν να πιάνουν άνετα τους στόχους στεγαστικής πίστης για το 2024, τόσο λόγω του μίγματος επιτοκιακού περιβάλλοντος και επιδοτούμενων προγραμμάτων (Σπίτι μου), όσο και μέσω μιας πρώιμης, αλλά σταθερής, ενεργοποίησης της αγοράς, που άρχισε να δείχνει ένα οριακά αυξημένο appetite για νέα δάνεια.
Η τάση αυτή που συντηρείται στο δεύτερο τρίμηνο του έτους κάνει τα επιτελεία των τραπεζών αισιόδοξα ότι τη φετινή χρονιά οι στόχοι πιστωτικής επέκτασης θα υπερκαλύψουν τα περσινά επίπεδα (άρα οι νέες εκταμιεύσεις θα υπερβούν τον πήχη του 1,3 δισ. ευρώ). Το 2023 αυτό που «έσωσε» τη στεγαστική πίστη ήταν κυρίως το πρόγραμμα Σπίτι μου, το οποίο άλλωστε λόγω της ελκυστικότητας που το διακρίνει (ευνοϊκοί όροι, ηλικιακή στόχευση, χαμηλό επιτόκιο) επεκτείνεται σύντομα στη νέα του φάση (με αποτέλεσμα ο συνολικός προϋπολογισμός να ανέβει στα 2 δισ. ευρώ).
Ο πρωθυπουργός αναμένεται να εξειδικεύσει το πλαίσιο στην παραδοσιακή ομιλία του από το βήμα της ΔΕΘ, αλλά ήδη, οι τραπεζίτες βλέπουν μια θετική ανταπόκριση στην αγορά, από το στάδιο του αρχικού ενδιαφέροντος.
Την ίδια στιγμή, αρχίζει και εξομαλύνεται σταδιακά η έντονη τάση των τελευταίων ετών – μια τάση που πυροδότησε το ανοδικό επιτοκιακό περιβάλλον του ευρώ – για μαζικές, πρόωρες ή μη, αποπληρωμές δανειακών υπολοίπων, που είχε ως αποτέλεσμα το σύνολο των αποπληρωμών να καλύπτουν τις νέες εκταμιεύσεις και να καταγράφονται αρνητικές καθαρές ροές. Το αρνητικό πρόσημο στις ροές χρηματοδότησης συνεχίστηκε και τον Ιούνιο (τελευταίος μήνας για τον οποίον υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία από την ΤτΕ), με αποτέλεσμα τα υπόλοιπα στεγαστικών δανείων να προσγειωθούν σε μόλις 27,055 δισ. ευρώ καταγράφοντας μείωση κατά 2,9%.
Μια άλλη παράμετρος που πρέπει να ληφθεί υπόψιν είναι ότι η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που υπαγορεύει πλέον οι συναλλαγές για αγοραπωλησίες ακινήτων να γίνονται εντός τραπεζικού συστήματος, επιχειρεί να οριοθετήσει την αποκλειστική χρήση μετρητών στις αγορές ακινήτων. Διότι η τάση αυτή εξακολουθεί και υπάρχει (για ευνόητους λόγους παραοικονομίας και φοροδιαφυγής) τόσο από ελληνικό κοινό που έχει διαθέσιμη μεγάλη παρουσία ρευστότητας όσο και από τους ξένους που επιδιώκουν την αγορά ακινήτου στο πλαίσιο λήψης της Χρυσής Βίζας.
Όπως έχουμε γράψει, ένα ποσοστό 70% και άνω επιμένει να αγοράζει σπίτι με μετρητά, εξ ου και οι τράπεζες αντιπροτείνουν δάνεια με collaterals σε μετρητά και προνομιακούς όρους (πχ. χωρίς προσημείωση) για να τονώσουν την ελκυστικότητα των δανείων αυτών.
Η ευρύτερη εικόνα θέλει τη στεγαστική πίστη να ξαναβρίσκει τους ρυθμούς της και να αναθερμαίνει ένα για πολλούς μήνες παγωμένο ενδιαφέρον (με εξαίρεση τις επιδοτήσεις). Οι τραπεζίτες βλέπουν να συνεχίζεται η θετική δυναμική των προηγούμενων τριμήνων και μάλιστα κατά περίπτωση, να υπάρχει επιτάχυνση στον συνήθη ρυθμό ζήτησης για φρέσκα κεφάλαια (σε κάποιες τράπεζες αυτό ήταν ορατό από το τελευταίο τρίμηνο πέρυσι).
Άλλωστε, το Σπίτι μου και κάθε επιδοτούμενο πρόγραμμα, λύνει θέματα στέγασης και εντάσσεται στο πλαίσιο μιας κοινωνικής πολιτικής, αλλά δεν λύνει τα θέματα πιστωτικής επέκτασης αυτά καθ’ αυτά, αν δεν συμπαρασύρει και τραπεζικά κεφάλαια στις νέες πιστώσεις.
«Το στοίχημα του 2024 για τα στεγαστικά δάνεια φαίνεται να κερδίζεται», εκτιμούν τραπεζικές πηγές, ακόμη και όσες εμμένουν σε πιο συντηρητικές προβολές. Παρά την πρόθεση για χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής, η πλειοψηφία σήμερα επιμένει σε σταθερό επιτόκιο – άλλωστε υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός επιτοκίων και τιμολόγηση στα σταθερού επιτοκίου προγράμματα της αγοράς. Παρόλα αυτά, μια σχετική αναμονή υπάρχει, με το κοινό να περιμένει το νέο σήμα μείωσης των επιτοκίων, προσδοκώντας ότι θα βρει χαμηλότερο επιτόκιο σε σταθερή διάρκεια. Ένα επίσης μικρό κοινό, έχει αρχίσει να ρωτάει εκ νέου για το που θα μπορούσε να κινηθεί η δόση ενός κυμαινόμενου δανείου.
Για τους τραπεζίτες, ίσως η πιο ισορροπημένη επιλογή θα ήταν ένα δάνειο σταθερού επιτοκίου, αλλά για πολύ πιο σύντομη διάρκεια από ό,τι θα επέλεγε το κοινό έναν χρόνο πριν (δηλαδή για μάξιμουμ 3 έτη) και στη συνέχεια κυμαινόμενο. Όμως όπως σε κάθε αγορά, έτσι και στα στεγαστικά, η επιλογή είναι προσωπικό θέμα. Οι εναλλακτικές πάντως, υπάρχουν.
Διαβάστε επίσης
ΦΠΑ: Τι αλλάζει στις δηλώσεις που θα υποβληθούν τέλη του μήνα
Οι δυσάρεστοι αριθμοί για την πορεία του Ταμείου Ανάκαμψης
Τουρκική επένδυση για μονάδα παραγωγής πάνελ στη Βουλγαρία
