Τον πιο δύσκολο γρίφο έχει να λύσει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προκειμένου να βρει λύση συνολική, οριστική και βιώσιμη για τους δανειολήπτες του ελβετικού φράγκου. Πρόκειται για δάνεια ύψους 6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 2,3 δισ. βρίσκονται στους ισολογισμούς των τραπεζών και από αυτά 1 δισ. είναι σε καθυστέρηση. Τα περισσότερα δάνεια σε ελβετικό, ωστόσο, έχουν τιτλοποιηθεί, αγοραστεί από funds και βρίσκονται υπό την διαχείριση των servicers. Η νομική απαίτηση από τα δάνεια αυτά σήμερα, μαζί με τους τόκους υπερημερίας ξεπερνά τα 4,6 δισ. ευρώ και αφορά σε περίπου 20.000 δανειολήπτες.
Οι διαβουλεύσεις του ΥΠΕΘΟ με τις τράπεζες είναι εντατικές τον τελευταίο μήνα, αναζητώντας τη «χρυσή ισορροπία» μεταξύ των κόκκινων γραμμών που θέτει ο Ευρωπαίος Επόπτης (SSM) και την ανάγκη διαφύλαξης των εγγυήσεων που έχει παράσχει το Ελληνικό Δημόσιο στις τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή». Δεδομένου ότι πολλά μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε ελβετικό έχουν τιτλοποιηθεί και μεταβιβαστεί στο Σχήμα Προστασίας Ενεργητικού και βρίσκονται υπό την διαχείριση των servicers, οποιοδήποτε «κούρεμα» θα επέφερε πλήγμα στις ανακτήσεις και κατάπτωση του κρατικών εγγυήσεων, δηλαδή τελικά, τα δάνεια των δανειοληπτών του ελβετικού θα πλήρωναν οι Έλληνες φορολογούμενοι. Το μεγαλύτερο πρόβλημα έχει η τιτλοποίηση Cairo II, η οποία υποαποδίδει ήδη (κατά τις πληροφορίες κατά 50%) εξαιτίας των δανείων σε ελβετικό (σ.σ. το χαρτοφυλάκιο δεν έχει μόνο δάνεια σε ελβετικό), της μη διενέργειας πλειστηριασμών για μεγάλες χρονικές περιόδους, αλλά και της μη συμφωνηθείσας στο business plan, πώλησης χαρτοφυλακίου εξυγιασμένων δανείων.
Η επίλυση του ζητήματος των δανείων σε ελβετικό φράγκο περνά από τον μονόδρομο του εξωδικαστικού μηχανισμού, με κρίσιμες, ωστόσο, παραμέτρους να μπαίνουν στην εξίσωση. Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Απογευματινής της Κυριακής», τα ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις είναι:
- α) ποιους θα περιλαμβάνει η υπαγωγή στην ρύθμιση που αναζητείται μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας;
- β) θα υπάγονται και τα επαγγελματικά δάνεια σε ελβετικό ή μόνο τα στεγαστικά;
- γ) θα έχουν την ίδια αντιμετώπιση δάνεια των 100.000 με δάνεια του 1.000.000 ευρώ;
- δ) ποια θα είναι η ημερομηνία που θα ληφθεί υπόψιν στη ρύθμιση, υπό την έννοια του μέχρι ποια ημερομηνία πρέπει το δάνειο να ήταν εξυπηρετούμενο,
- ε) θα παραμείνει ίδιος ο αλγόριθμος της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την δημιουργία των αυτοματοποιημένων ρυθμίσεων;
Όπως αναφέρουν γνώστες της κατάστασης, υπάρχουν ενήμεροι οφειλέτες σε ελβετικό που εξυπηρετούν αδιάλειπτα τα δάνειά τους και ενήμεροι επίσης οφειλέτες, οι οποίοι τα έχουν ρυθμίσει και πληρώνουν κανονικά τις μηνιαίες δόσεις. Η ρύθμιση που έχουν κάνει οι δανειολήπτες αυτοί ήταν να πληρώνουν στο σύνολό του το μέρος της δόσης που αφορά στους τόκους του δανείου και το 50% της δόσης που αφορά στο κεφάλαιο. Με τον τρόπο αυτό, πληρώνουν το 20% της μηνιαίας δόσης που αφορά σε τόκους, και άρα διατηρούν το δάνειο ενήμερο, και το 50% του υπόλοιπου 80% της δόσης που αφορά στην αποπληρωμή του κεφαλαίου, αποφεύγοντας έτσι να ρίχνουν λεφτά στον Καιάδα της ισοτιμίας. Σημειώνεται ότι κάποιοι δανειολήπτες – πολύ λίγοι όμως – είχαν σπεύσει να γυρίσουν τα δάνειά τους σε ευρώ όταν η ισοτιμία του ελβετικού άρχισε να γίνεται ασύμφορη. Κάποιοι άλλοι, που στην πλειοψηφία τους κατέληξαν με μη εξυπηρετούμενα δάνεια, συνέχισαν να ποντάρουν στο γύρισμα της ισοτιμίας αλλά και στο χαμηλό επιτόκιο του ελβετικού φράγκου. Οι παραπάνω δανειολήπτες αγνόησαν τον συναλλαγματικό κίνδυνο.
Είναι προφανές, λοιπόν, ότι η λύση που πρέπει να βρεθεί δεν πρέπει να αδικεί, τουλάχιστον, τους δανειολήπτες του ελβετικού φράγκου που αποπλήρωσαν ή αποπληρώνουν τα δάνειά τους. Παράλληλα, τα δάνεια που εξυπηρετούνται κανονικά θα πρέπει να συμμετάσχουν στη λύση, χωρίς όμως να θεωρηθούν μη εξυπηρετούμενα με την υπαγωγή τους στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Διότι κάτι τέτοιο, θα οδηγούσε σε ανακατανομή ολόκληρων των χαρτοφυλακίων των τραπεζών, σε αύξηση των NPLs και σε αύξηση των κεφαλαίων που οι τράπεζες θα πρέπει να σχηματίσουν ως προβλέψεις, αποστερώντας τα, τελικά, από την οικονομία με νέες χρηματοδοτήσεις.
Σημειώνεται ότι τα δάνεια σε ελβετικό δεν εξαιρούνται σήμερα του εξωδικαστικού μηχανισμού. Ωστόσο, πολλές αιτήσεις απορρίπτονταν καθώς προέκυπτε μεγάλο «κούρεμα» επειδή τα υπόλοιπα των δανείων είχαν αυξηθεί σημαντικά, λόγω ισοτιμίας, ξεπερνώντας κατά πολύ την τρέχουσα αξία των προσημειωμένων ακινήτων.