Οι κεντρικές τράπεζες βρίσκονται αντιμέτωπες με υψηλή αβεβαιότητα γύρω από την πορεία της οικονομικής ανάπτυξης και του πληθωρισμού, γεγονός που περιπλέκει τις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής – ιδίως για όσες πλησιάζουν στο τέλος των κύκλων μείωσης επιτοκίων, στη σκιά της παγκόσμια αστάθεια που κυριαρχεί οικονομικά και γεωπολιτικά.
Αυτό δυσκολεύει και τους επενδυτές. Η κεντρική τράπεζα της Νορβηγίας προκάλεσε έκπληξη την Πέμπτη μειώνοντας τα επιτόκια, ενώ ακόμη και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) προειδοποιεί να μην αποδίδεται μεγάλη βαρύτητα στις προβολές μείωσης επιτοκίων σύντομα.
1. Ελβετία
Η Ελβετική Εθνική Τράπεζα μείωσε το βασικό της επιτόκιο στο 0% την Πέμπτη, επικαλούμενη τη μείωση του πληθωρισμού, την ενίσχυση του ελβετικού φράγκου και την οικονομική αβεβαιότητα που προκαλεί η απρόβλεπτη εμπορική πολιτική των ΗΠΑ.
Το μεγάλο ερώτημα είναι αν θα προχωρήσει σε αρνητικά επιτόκια στην επόμενη συνεδρίαση. Η SNB διατηρεί όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, ωστόσο ο διοικητής Μάρτιν Σλέγκελ δήλωσε ότι το εμπόδιο για περαιτέρω μειώσεις είναι πλέον υψηλότερο, καθώς το επιτόκιο βρίσκεται ήδη στο μηδέν.
2. Καναδάς
Η Τράπεζα του Καναδά διατήρησε τα επιτόκια στο 2,75% στις αρχές Ιουνίου, δηλώνοντας πως μπορεί να χρειαστεί νέα μείωση εάν η οικονομία εξασθενήσει λόγω δασμών.
Ήταν η δεύτερη διαδοχική παύση μετά από επιθετικό κύκλο χαλάρωσης που περιέκοψε τα επιτόκια κατά 225 μονάδες βάσης σε εννέα μήνες. Οι αγορές αναμένουν άλλη μία μείωση κατά 25 μονάδες βάσης μέχρι το τέλος του έτους.
3. Σουηδία
Η Riksbank μείωσε το βασικό επιτόκιο στο 2% από 2,25% την Τετάρτη και προειδοποίησε ότι, λόγω ασθενών πληθωριστικών πιέσεων, ενδέχεται να προχωρήσει σε περαιτέρω χαλάρωση μέχρι το τέλος του έτους για την τόνωση της υποτονικής ανάπτυξης.
Η Riksbank συγκαταλέγεται στις πιο επιθετικές κεντρικές τράπεζες, έχοντας ήδη μειώσει τα επιτόκια κατά 200 μονάδες βάσης από τον Μάιο του 2024.
4. Νέα Ζηλανδία
Οι αγορές αναμένουν η Κεντρική Τράπεζα της Νέας Ζηλανδίας να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια στη συνεδρίαση της 9ης Ιουλίου, μετά τη μείωση κατά 25 μονάδες βάσης στο 3,25% τον Μάιο, ως μέτρο προστασίας της οικονομίας που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα.
Η RBNZ προειδοποίησε ότι η παγκόσμια εμπορική αβεβαιότητα καθιστά αβέβαιες τις μελλοντικές κινήσεις. Οι αγορές αναμένουν άλλη μία μείωση 25 μ.β. εντός του 2025, επιπλέον των 225 μ.β. που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί σε αυτόν τον κύκλο.
5. Ευρωζώνη
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μείωσε τα επιτόκια νωρίτερα μέσα στον Ιούνιο – για όγδοη φορά από τα μέσα του 2024 – και άφησε όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά για τις επόμενες συνεδριάσεις.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ ανέφερε ότι ο στόχος για πληθωρισμό στο 2% είναι εφικτός. Το ερώτημα για τις αγορές είναι αν ο πληθωρισμός θα κινηθεί κάτω από τον στόχο, απαιτώντας περαιτέρω χαλάρωση.
Οι τιμολογήσεις στην αγορά υποδηλώνουν ακόμη μία μείωση επιτοκίων μέχρι το τέλος του έτους.
6. ΗΠΑ
Η Fed διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκια την Τετάρτη και δήλωσε ότι το κόστος δανεισμού πιθανόν να μειωθεί το 2025, αν και ο πρόεδρος Τζερόμ Πάουελ προειδοποίησε να μην δίνεται υπερβολική βαρύτητα στις προβολές αυτές.
«Κανείς δεν έχει ισχυρή πεποίθηση για αυτές τις διαδρομές επιτοκίων και όλοι συμφωνούν ότι εξαρτώνται από τα δεδομένα», σημείωσε ο Πάουελ.
Πρόσθεσε ότι εάν δεν υπήρχαν οι δασμοί, οι τελευταίες ενδείξεις για τον πληθωρισμό θα δικαιολογούσαν μειώσεις.
Οι αγορές προεξοφλούν περίπου δύο μειώσεις των 25 μ.β. μέχρι το τέλος του έτους.
7. Βρετανία
Η Τράπεζα της Αγγλίας, αν και ενίοτε απρόβλεπτη, ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες των αγορών την Πέμπτη, διατηρώντας τα επιτόκια στο 4,25%.
Έχει ακολουθήσει ρυθμό μείωσης ανά τρίμηνο τον τελευταίο χρόνο και οι αγορές προεξοφλούν δύο ακόμη μειώσεις μέχρι το τέλος του 2025.
Τρεις από τα εννέα μέλη της επιτροπής πολιτικής ψήφισαν υπέρ μείωσης, γεγονός που ενίσχυσε τις εικασίες πως η εξασθένηση της αγοράς εργασίας θα μπορούσε να επιταχύνει τον ρυθμό μείωσης. Άλλοι, ωστόσο, εκτιμούν πως ο επίμονα υψηλός πληθωρισμός στο Ηνωμένο Βασίλειο θα λειτουργήσει ανασχετικά.
8. Αυστραλία
Τα ασθενή στοιχεία ανάπτυξης και οι φόβοι ότι οι εξαγωγείς πρώτων υλών θα πληγούν από έναν ενδεχόμενο εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ–Κίνας οδηγούν την Τράπεζα της Αυστραλίας σε ετοιμότητα για επιθετικές μειώσεις.
Η RBA μείωσε τα επιτόκια κατά 25 μ.β. στο 3,85% τον Μάιο και οι αγορές προβλέπουν περαιτέρω αποκλιμάκωση κοντά στο 3% μέχρι το τέλος του έτους.
9. Νορβηγία
Η κεντρική τράπεζα της Νορβηγίας μείωσε το βασικό της επιτόκιο κατά 25 μ.β. στο 4,25% την Πέμπτη – την πρώτη μείωση από το 2020 – αιφνιδιάζοντας τους περισσότερους αναλυτές και οδηγώντας σε αποδυνάμωση της κορόνας.
Η Norges Bank είχε μέχρι πρόσφατα υιοθετήσει πιο συγκρατημένη στάση σε σχέση με άλλες αναπτυγμένες οικονομίες. Η διοικήτρια Ίντα Μπάχε δήλωσε ότι φέτος αναμένονται μόνο μία ή δύο ακόμη μειώσεις.
10. Ιαπωνία
Η Τράπεζα της Ιαπωνίας, η μόνη που εξακολουθεί να βρίσκεται σε κύκλο αύξησης επιτοκίων, διατήρησε αμετάβλητο το κόστος δανεισμού την Τρίτη, όπως ανέμεναν οι αγορές.
Η κλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή και οι αμερικανικοί δασμοί περιπλέκουν το έργο της BOJ, η οποία προσπαθεί να αυξήσει τα ακόμη χαμηλά επιτόκια και να περιορίσει έναν ισολογισμό που έχει φτάσει σχεδόν στο μέγεθος της ιαπωνικής οικονομίας.
Την Τρίτη, αποφάσισε να επιβραδύνει τον ρυθμό μείωσης του ισολογισμού της από το 2026, σηματοδοτώντας προσεκτική στρατηγική εξόδου από το δεκαετές πρόγραμμα νομισματικής τόνωσης.
