Ασφυκτικά πιέζουν τα χρονοδιαγράμματα για την προκήρυξη της τελικής φάσης της διαγωνιστικής διαδικασίας για την επιλογή του επενδυτή που θα αναλάβει τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων. Η διαδικασία παρουσιάζει ήδη πολύμηνη καθυστέρηση, την ώρα που το deadline για την σύσταση του Φορέα τίθεται από την παράταση του ενδιάμεσου καθεστώτος προστασίας των ευάλωτων δανειοληπτών, η οποία εκπνέει στις 31 Οκτωβρίου 2025. Με το εν λόγω πρόγραμμα, το Δημόσιο συνεισφέρει στις δόσεις που είναι αναγκαίες για την αναστολή της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης που έχει εκκινήσει κατά της κύριας κατοικίας του οφειλέτη ή της διαδικασίας εκποίησης της κατοικίας αυτής στο πλαίσιο της πτώχευσης, παρέχοντας κρατική επιδότηση της δόσης του στεγαστικού δανείου των ευάλωτων οφειλετών από 70 έως 210 ευρώ μηνιαίως για 15 μήνες, αναστέλλοντας τα μέτρα των πιστωτών (π.χ. κατασχέσεις, πλειστηριασμοί και εξώσεις). Σύμφωνα με τις πληροφορίες, πάντως, μέχρι στιγμής, μόλις 307 είναι οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί από ευάλωτους οφειλέτες για την ένταξή τους στο ενδιάμεσο πρόγραμμα και την προστασία της πρώτης κατοικίας τους.
Μιλώντας προχθές στη Βουλή και απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Χάρη Μαμουλάκη για τον Φορέα Ακινήτων, ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς ανέφερε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η διαγωνιστική διαδικασία για τη σύσταση του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης. «Βρισκόμαστε στο στάδιο δημοσίευσης του τεύχους των δεσμευτικών προσφορών, προκειμένου να καταθέσουν φάκελο υποψηφιοτήτων οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές», είπε ο υφυπουργός, προσθέτοντας ότι οι τέσσερις συστημικές τράπεζες θα συμμετέχουν στον νέο Φορέα με ίδια κεφάλαια ύψους 100 εκατ. ευρώ. Αυτή η συνεισφορά μπορεί να πάρει είτε τη μορφή μετοχικού κεφαλαίου είτε τη μορφή δανεισμού. Όπως είπε ο κ. Πετραλιάς, η συμβολή του τραπεζικού τομέα (σ.σ. Alpha Bank, Eurobank, Εθνική και Τράπεζα Πειραιώς) προβλέπεται ότι μπορεί να γίνει, είτε με τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο του αναδόχου που θα αναλάβει τον φορέα, είτε με την παροχή δανείου προς τον ανάδοχο, είτε με συνδυασμό αυτών των δύο.
«Το κράτος δεν εμπλέκεται καθ’ οιονδήποτε τρόπο στον καθορισμό του ζητήματος συμβολής μεταξύ του τραπεζικού τομέα και του ιδιώτη αναδόχου του ιδιωτικού Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων. Αυτό αποτελεί συνεργασία, ανάμεσα στις τέσσερις συστημικές τράπεζες και τον Φορέα, και αποτελεί δική του συμφωνία κατά πόσο τα 100 εκατ. ευρώ που θα διατεθούν σε κάθε περίπτωση θα είναι ολόκληρο μετοχικό κεφάλαιο ή ένα μέρος δανεισμός ή μόνο δανεισμός», διευκρίνισε ο κ. Πετραλιάς, προσθέτοντας ότι το κριτήριο θα είναι ο εσωτερικός βαθμός απόδοσης.
Ο Φορέας Ακινήτων θα αγοράζει από τους πλειστηριασμούς τα σπίτια των ευάλωτων οφειλετών και θα τους τα εκμισθώνει για περίοδο 12 ετών, προκειμένου να συνεχίσουν να παραμένουν στην κατοικία τους και να αποτραπούν έτσι οι εξώσεις. Οι ευάλωτοι οφειλέτες θα μπορούν να επαναγοράσουν την κατοικία τους στο τέλος της 12ετίας ή και νωρίτερα, αν έχει αλλάξει η οικονομική τους κατάσταση. Ο οφειλέτης θα λαμβάνει το στεγαστικό επίδομα (σ.σ. 70 – 210 ευρώ) για όσο χρόνο μισθώνει το ακίνητο από τον Φορέα Ακινήτων, με ανώτατο όριο την 12ετία.
Πώς θα καθορίζεται το ύψος του ενοικίου που θα καταβάλλει ο οφειλέτης
Το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο, το επιπλέον περιθώριο το οποίο θα θέσει ο προτιμητέος επενδυτής (ήδη με την δεσμευτική προσφορά του για τη συμμετοχή στον διεθνή διαγωνισμό για τον Φορέα Απόκτησης & Επαναμίσθωσης Ακινήτων) και η αποτίμηση της αξίας της κατοικίας του οφειλέτη, θα διαμορφώνουν το ενοίκιο που θα πληρώνει ο ευάλωτος οφειλέτης στον Φορέα Ακινήτων για τον πρώτο χρόνο της μίσθωσης της κατοικίας του. Το μίσθωμα θα αναθεωρείται ετησίως στην επέτειο της κατάρτισης της σύμβασης μίσθωσης μεταξύ του Φορέα Ακινήτων και του ευάλωτου οφειλέτη.
Όσον αφορά στον προσδιορισμό του μηνιαίου μισθώματος που θα καταβάλλει ο οφειλέτης – εκμισθωτής στον Φορέα Ακινήτων την πρώτη χρονιά της μίσθωσης, αυτό θα καθορίζεται βάσει ενός μαθηματικού τύπου – (ΜΕΣΔ+ Π) χ (ΕΑ) – όπου:
- ΜΕΣΔ είναι το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος του τελευταίου διαθέσιμου μήνα για τον οποίο υφίσταται μέτρηση,
- Π: Το επιπλέον περιθώριο (εκπεφρασμένο ως ποσοστό) το οποίο θα συμπεριληφθεί στη δεσμευτική προσφορά του προτιμητέου επενδυτή στο πλαίσιο του δημόσιου διεθνούς διαγωνισμού με αντικείμενο την παραχώρηση των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης
- ΕΑ: Η αξία του ιδιοκτησιακού δικαιώματος του ευάλωτου οφειλέτη, το οποίο αποκτήθηκε από τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης, όπως προκύπτει από την αποτίμηση που έχει γίνει στο ακίνητο κατά τα προβλεπόμενα στον ν. 4738/2020.
Πώς θα καθορίζεται το τίμημα επαναγοράς
Όσον αφορά στον προσδιορισμό του τιμήματος επαναγοράς του ακινήτου από τον ευάλωτο οφειλέτη, καθοριστική θα είναι η εμπορική αξία του ακινήτου κατά τον χρόνο άσκησης του δικαιώματος επαναγοράς (ΕΑΕ). Ειδικότερα, το τίμημα επαναγοράς θα υπολογίζεται σύμφωνα με τους ακόλουθους τύπους (κατά περίπτωση), με την αύξηση ή μείωση της μεταβλητής ΕΑΕ συγκριτικά με τη μεταβλητή ΤΑ, δηλ. την τιμή αγοράς του ακινήτου από τον Φορέα. Στην περίπτωση που η εμπορική αξία του ακινήτου κατά τον χρόνο της επαναγοράς από τον οφειλέτη (ΕΑΕ) είναι μεγαλύτερη από την τιμή αγοράς (ΤΑ) από τον Φορέα, τότε το τίμημα επαναγοράς υπολογίζεται σύμφωνα με τον ακόλουθο τύπο: [TA+(EAE-TA)×(1-πα )]+ΚΝ. Σε περίπτωση που η εμπορική αξία του ακινήτου κατά την επαναγορά (ΕΑΕ) είναι μικρότερη της τιμής αγοράς από τον Φορέα (ΤΑ) τότε το τίμημα επαναγοράς υπολογίζεται ως εξής: [EAE+(TA-EAE)×(1-πμ)]+ΚΝ όπου:
ΤΑ: Τίμημα μεταβίβασης ίσο με ποσοστό 70% της εμπορικής αξίας του ιδιοκτησιακού δικαιώματος του οφειλέτη επί της κύριας κατοικίας (σ.σ. το 70% προκύπτει από την έκπτωση 30% που θα δίνεται στον Φορέα Ακινήτων κατά την αγορά του ακινήτου από τον πλειστηριασμό).
ΕΑΕ: Η εμπορική αξία του ιδιοκτησιακού δικαιώματος του ευάλωτου οφειλέτη επί της κύριας κατοικίας κατά τον χρόνο άσκησης του δικαιώματος επαναγοράς.
πα: το ποσοστό συμμετοχής του ευάλωτου οφειλέτη στην αύξηση της μεταβλητής ΕΑΕ συγκριτικά με τη μεταβλητή ΤΑ, όπως αυτό το ποσοστό θα συμπεριληφθεί στη Δεσμευτική Προσφορά Προτιμητέου Επενδυτή.
πμ: το ποσοστό συμμετοχής του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης στη μείωση της μεταβλητής ΕΑΕ συγκριτικά με τη μεταβλητή ΤΑ, όπως αυτό το ποσοστό θα συμπεριληφθεί στη Δεσμευτική Προσφορά του Προτιμητέου Επενδυτή.
ΚΝ: Τα έξοδα τακτοποίησης για τυχόν αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις, όπως αυτά έχουν αναγνωριστεί και συμπεριληφθεί στην έκθεση αυτοψίας του μηχανικού κατά το χρόνο άσκησης του δικαιώματος επαναγοράς.
