Τα φάρμακα GLP-1, όπως τα Ozempic, Wegovy και Mounjaro, έχουν κατακτήσει τα πρωτοσέλιδα ως «θαυματουργά» εργαλεία στην απώλεια βάρους. Παρότι αρχικά προορίζονταν για τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2, πλέον χρησιμοποιούνται ευρέως για την παχυσαρκία, προσφέροντας σημαντικά αποτελέσματα σε ανθρώπους που δυσκολεύονται να χάσουν βάρος. Όμως μια νέα μελέτη ρίχνει φως στην προσωρινή φύση των επιδράσεών τους, αν δεν συνοδεύονται από ουσιαστικές αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Η μελέτη, που παρουσιάστηκε στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Παχυσαρκίας στην Ισπανία, εξέτασε 11 διαφορετικές έρευνες με επίκεντρο τα φάρμακα GLP-1. Τα ευρήματα ήταν ξεκάθαρα: όσοι σταμάτησαν τη θεραπεία, επανέκτησαν σχεδόν όλο το χαμένο βάρος μέσα σε 10 έως 12 μήνες. Η απώλεια βάρους κατά τη διάρκεια της θεραπείας ήταν σημαντική – από 8 έως και 16 κιλά κατά μέσο όρο – όμως η επίδραση αποδείχθηκε μη διατηρήσιμη όταν το φάρμακο διακόπηκε.
Η καθηγήτρια Susan Jebb από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, μία εκ των συντακτών της μελέτης, εξηγεί ότι η αύξηση του βάρους μετά τη διακοπή αυτών των φαρμάκων είναι πολύ ταχύτερη από την αντίστοιχη μετά από μια απλή δίαιτα. Η βασική αιτία είναι η βιολογική επαναφορά της όρεξης – χωρίς αλλαγή στις συμπεριφορές και συνήθειες, το σώμα επιστρέφει γρήγορα στο αρχικό του βάρος.
Σε σύγκριση, όσοι έχασαν βάρος μόνο μέσω δίαιτας, τείνουν να το επανακτούν πιο αργά – σε βάθος περίπου πέντε ετών. Αυτή η διαφορά τονίζει πόσο κρίσιμος είναι ο ρόλος της συμπεριφορικής υποστήριξης και της ψυχολογικής καθοδήγησης για όποιον στοχεύει σε μακροπρόθεσμη διατήρηση της απώλειας βάρους.
Γιατί το Mounjaro δεν αποτελεί μακροχρόνια λύση στο αδυνάτισμα
Η Tam Fry από το Εθνικό Φόρουμ Παχυσαρκίας σχολιάζει ότι τα φάρμακα αυτά δεν είναι «μαγικές λύσεις» και ότι η αποτυχία μακροχρόνιας απώλειας βάρους χωρίς αλλαγή τρόπου ζωής δεν πρέπει να εκπλήσσει κανέναν. Οι ειδικοί επισημαίνουν πως η αποτελεσματική διαχείριση βάρους απαιτεί συνδυασμό φαρμακευτικής αγωγής, υγιεινής διατροφής, σωματικής δραστηριότητας, επαρκούς ύπνου, ψυχολογικής υποστήριξης και διαχείρισης του στρες.
Εν τω μεταξύ, καθώς η συζήτηση για τη μακροχρόνια χρήση των GLP-1 φαρμάκων εντείνεται, τίθενται και σοβαρά ερωτήματα για το κόστος και τη βιωσιμότητα. Πολλοί χρήστες δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τη συνεχή φαρμακευτική αγωγή, παρότι ορισμένοι ειδικοί τη συγκρίνουν με τη χρόνια χρήση φαρμάκων όπως οι στατίνες ή η ινσουλίνη, συστήνοντάς την.
Σε κάθε περίπτωση, τα φάρμακα GLP-1, όπως το Mounjaro, μπορεί να αποτελέσουν αφετηρία στο ταξίδι απώλειας βάρους, αλλά δεν προσφέρουν μακροπρόθεσμη λύση από μόνα τους. Χωρίς συνοδευτικές αλλαγές στον τρόπο ζωής, τα αποτελέσματα είναι παροδικά, όπως επιβεβαιώνουν ολοένα και περισσότερες επιστημονικές μελέτες. Το βασικό μήνυμα των ειδικών είναι σαφές: Η ουσιαστική και διαρκής απώλεια βάρους δεν βασίζεται αποκλειστικά σε φαρμακευτική παρέμβαση, αλλά σε μια ολιστική προσέγγιση που περιλαμβάνει διατροφή, άσκηση, ψυχική υγεία και συνεχή υποστήριξη. «Είναι σαν να χρησιμοποιείς πατερίτσες για να προχωρήσεις, χωρίς όμως να μάθεις να περπατάς» αναφέρουν με νόημα.