Η υπονόμευση του επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), Τζερόμ Πάουελ, από τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, σε συνδυασμό με τις εκτιμήσεις για περαιτέρω αύξηση του δημοσίου χρέους των ΗΠΑ λόγω των φορολογικών σχεδίων του Λευκού Οίκου, οδήγησαν χθες το δολάριο στο χαμηλό τριετίας. Από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, ο Τραμπ δήλωσε πως εξετάζει πέντε με έξι υποψηφίους για την αντικατάσταση του Πάουελ, όταν λήξει η θητεία του στο τιμόνι της Fed τον Μάιο του 2026, δηλαδή μετά από 11 μήνες.
Μολονότι η απόδοση των βραχυπρόθεσμων κρατικών ομολόγων των ΗΠΑ κινείται πτωτικά αυτές τις ημέρες καθώς οι αγορές προεξοφλούν μειώσεις των επιτοκίων, παρατηρείται ένα βαθύ πλήγμα εμπιστοσύνης για τη μακροχρόνια προοπτική της οικονομίας εξαιτίας της δασμολογικής και δημοσιονομικής πολιτικής του Τραμπ. Αυτό επιβεβαιώνεται από την καταγραφή των μεγαλύτερων εκροών σε αμοιβαία μακροπρόθεσμων ομολόγων των ΗΠΑ το β’ τρίμηνο του 2025, από τις αρχές του 2020, όταν ξέσπασε η πανδημία, σύμφωνα με τους Financial Times και τη βάση δεδομένων EPFR.
Οι παρεμβάσεις του Αμερικανού προέδρου στη Fed αποτελούν έναν ακόμη αρνητικό παράγοντα που μπορεί να προκαλέσει στρεβλώσεις στις αγορές της ισχυρότερης οικονομίας του κόσμου. Αξίζει να σημειωθεί πως ήδη καταγράφηκε υποχώρηση του ρυθμού ανάπτυξης των ΗΠΑ κατά 0,5% το Α’ τρίμηνο από πέρσι, δηλαδή μεγαλύτερη από το 0,2% που προβλεπόταν.
Μια πρόωρη ανακοίνωση του διαδόχου του Πάουελ από τον Τραμπ, όπως υποστηρίζει η Wall Street Journal σε χθεσινό δημοσίευμα, εκτιμάται πως θα επηρεάσει τις προσδοκίες των επενδυτών για την πορεία του κόστους δανεισμού στις ΗΠΑ. Μια τέτοια προοπτική ενισχύει τις πιθανότητες «να χάσει ο Πάουελ την επιρροή του προς το πέρας της θητείας του», σχολίασε ο Μίκαελ Πφίστερ, αναλυτής νομισμάτων στο αρμόδιο τμήμα της Commerzbank, στο πρακτορείο Bloomberg. Ήδη, η απόδοση των διετών κρατικών ομολόγων υποχώρησε σχεδόν κατά 20 μονάδες βάσης στο 3,75% αυτήν την εβδομάδα. Παράλληλα, ο δείκτης του δολαρίου, ο οποίος προσμετρά την ισοτιμία του έναντι ενός καλαθιού νομισμάτων, διολίσθησε χθες στο 97, που είναι το χαμηλότερο επίπεδο από τον Φεβρουάριο του 2022. Ο Πφίστερ της Commerzbank προβλέπει πως το ευρώ θα ενισχυθεί έναντι του δολαρίου στο 1,18:1 από το 1,17:1 που ίσχυε την Πέμπτη, αν συνεχιστούν οι φήμες για την πρώιμη αποκάλυψη ενός διαδόχου του Πάουελ που θα είναι πρόθυμος να ανταποκριθεί στο αίτημα του Αμερικανού προέδρου για χαμηλότερα επιτόκια.
Ειδήμονες, ωστόσο, που μίλησαν στο Reuters τονίζουν πως η επιρροή του Τραμπ στη Fed είναι σχετικά περιορισμένη. Από τον περασμένο Ιανουάριο, ο καταιγισμός των δασμών του Τραμπ έχει συγκρατήσει την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς (FOMC) της Fed να μειώσει περαιτέρω τα επιτόκια από το υφιστάμενο φάσμα του 4,25% με 4,5%, καθώς ελλοχεύει κίνδυνος νέων ανατιμήσεων στην πραγματική οικονομία. Ωστόσο, ακόμη και αν ο Πάουελ αποχωρήσει από το τιμόνι της Fed, η FOMC αποφασίζει συλλογικά για την πορεία των επιτοκίων. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο διορισμός του Πάουελ ως μέλος της FOMC ισχύει μέχρι το 2028. Η αναγνώριση από το Ανώτατο Δικαστήριο τον περασμένο μήνα ότι η Fed έχει ένα μοναδικό καθεστώς, με τους επτά διοικητές της να είναι απρόσβλητοι από την πολιτική, επιβεβαιώνει ότι ο Πάουελ θα ολοκληρώσει τη θητεία του, αλλά και ότι ο Τραμπ μπορεί να είναι σε θέση να διορίσει μόνο ένα επιπλέον μέλος του συμβουλίου πριν αποχωρήσει από το αξίωμα τον Ιανουάριο του 2029.
Όμως, έχουν ήδη διαρρεύσει οι πιθανοί αντικαταστάτες του Πάουελ. Σε αυτούς περιλαμβάνονται ο διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου Κέβιν Χάσετ, ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, ο πρώην πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ντέιβιντ Μάλπας και το νυν μέλος του Δ.Σ. της Fed Κρίστοφερ Γουόλερ. Η χθεσινή πτώση του δολαρίου αποδίδεται σε αυτές τις φήμες, αποδυναμώνοντας περισσότερο το κύρος του αμερικανικού νομίσματος που έχει πληγεί από το φορολογικό νομοσχέδιο του Τραμπ. Ανεξάρτητοι αναλυτές εκτιμούν πως το νομοσχέδιο αυτό –το οποίο έχει περάσει από τη Βουλή των Αντιπροσώπων αλλά όχι από τη Γερουσία- θα αυξήσει το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ κατά τρισ. μέσα στην επόμενη δεκαετία.
