Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει νέους κανόνες για το διαχρονικό πρόβλημα των βραχυχρόνιων μισθώσεων μέσω πλατφορμών όπως το Airbnb και το Booking.com, καθώς επιδιώκει να αντιμετωπίσει την κρίση που προκαλείται από την αδυναμία των πολιτών να αντέξουν οικονομικά μια κατοικία, δήλωσε ο πρώτος Επίτροπος της Ε.Ε. αρμόδιος για τη στέγαση.
Σε συνέντευξή του στον Guardian και σε άλλες ευρωπαϊκές εφημερίδες, ο Νταν Γιέργκενσεν τόνισε ότι ήρθε η ώρα οι Βρυξέλλες να λάβουν σοβαρά υπόψη τους το ζήτημα της στέγασης, διαφορετικά θα αφήσουν χώρο στους αντιευρωπαϊστές λαϊκιστές, οι οποίοι, όπως είπε, δεν έχουν λύσεις για την έλλειψη προσιτών κατοικιών.
Ο Γιέργκενσεν, Δανός σοσιαλδημοκράτης, έχει αναλάβει τη διαμόρφωση του πρώτου σχεδίου της Ε.Ε. για προσιτή στέγαση, το οποίο αναμένεται να δημοσιοποιηθεί τον Δεκέμβριο, νωρίτερα από το 2026, λόγω της «επείγουσας κοινωνικής κρίσης».
Παραδοσιακά, η Ε.Ε. απέφευγε να εμπλακεί στην πολιτική στέγασης, αλλά ο Γιέργκενσεν υποστήριξε ότι πρόκειται για ευρωπαϊκό ζήτημα.
Κατηγορούνται ότι αυξάνουν τα ενοίκια
Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις μέσω Airbnb και άλλων ιστοσελίδων έχουν εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια, ενώ κατηγορούνται ότι αυξάνουν τα ενοίκια, εκτοπίζουν τους ντόπιους από τα ιστορικά κέντρα και μετατρέπουν τις γειτονιές σε τουριστικές ζώνες.
Σύμφωνα με τη Eurostat, από το 2010 έως το 2023 οι τιμές των κατοικιών στην Ε.Ε. αυξήθηκαν κατά 48% και τα ενοίκια κατά 22%, ενώ ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 36%. Στην Εσθονία τα ενοίκια εκτινάχθηκαν κατά 211%, στη Λιθουανία κατά 169% και στην Ιρλανδία κατά 98%.
Το 2023, σχεδόν το 9% των Ευρωπαίων δαπανούσε πάνω από το 40% του εισοδήματός του για στέγη — στην Ελλάδα το ποσοστό έφτανε το 29%, στη Δανία το 15% και στη Γερμανία το 13%.
Η κατοικία δεν μπορεί να είναι «απλό εμπόρευμα»
Ο Γιέργκενσεν είπε ότι το ευρωπαϊκό σχέδιο θα αντιμετωπίσει τη «χρηματιστικοποίηση» της στέγασης, επισημαίνοντας ότι όταν η κατοικία γίνεται απλό εμπόρευμα «προκύπτουν σοβαρά προβλήματα».
Η Κομισιόν εξετάζει επίσης μέτρα για την προστασία των ενοικιαστών και τη χαλάρωση των κανόνων κρατικών ενισχύσεων, ώστε τα κράτη να μπορούν να επιδοτούν εταιρείες στέγασης.
Η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν δημιούργησε τη θέση του επιτρόπου στέγασης το 2024 για να εξασφαλίσει τη στήριξη των σοσιαλιστών στην Ευρωβουλή για τη δεύτερη θητεία της.
Οι σοσιαλιστές πιέζουν για ριζικές αλλαγές, όπως ένα ευρωπαϊκό ταμείο 300 δισ. ευρώ για στέγαση και μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών κανόνων ώστε να επιτρέπεται περισσότερη δημόσια δαπάνη.
Οι ηγέτες της Ε.Ε. αναμένεται να συζητήσουν το θέμα της στέγασης στην προσεχή σύνοδο κορυφής, όπου θα διατυπώσουν τις θέσεις τους για τη νέα στρατηγική. Οι διπλωμάτες χαιρέτισαν με συγκρατημένη αισιοδοξία την πρωτοβουλία, τονίζοντας ωστόσο ότι οποιαδήποτε ευρωπαϊκή προσέγγιση πρέπει να λάβει υπόψη τις διαφορές στις αγορές κατοικίας των 27 κρατών-μελών.
