Έως τα τέλη του 2024 αναμένεται να προστεθούν στην αγορά πάνω από 25.000 τ.μ. σύγχρονων logistics, ενώ τρέχουν επενδύσεις ύψους 500 εκατ. ευρώ. Την ώρα που η Ελλάδα πλέον κατέχει ιδιαίτερα ανταγωνιστικές αποδόσεις στον εν λόγω τομέα σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, γεγονός που εκτοξεύει τόσο τις τιμές των μισθωμάτων όσο και τις μέσες ζητούμενες τιμές πώλησης των νέων αποθηκών και των διαθέσιμων οικοπέδων.
Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια ανάλυση της Geoaxis, είναι πιθανή μια περαιτέρω αύξηση των τιμών ενοικίασης των σύγχρονων logistics, αν και τα μισθώματα έχουν ήδη αυξηθεί σημαντικά, καθώς ανέρχονται πλέον πέριξ των 5,5 ευρώ/τ.μ. Συγκεκριμένα, σήμερα κάθε νέος χώρος logistics επιφανείας πάνω από 15.000 τ.μ. μπορεί να μισθωθεί άμεσα, αφού υπάρχει συσσωρευμένη ζήτηση και ανύπαρκτη προσφορά. Με βάση την έρευνα αγοράς, η υψηλότερη διάμεση ζητούμενη τιμή ενοικίασης καταγράφεται στον Ασπρόπυργο με 4,95 ευρώ/τ.μ./μήνα, δεύτερα έρχονται τα Μεσόγεια Αττικής με 4,33 ευρώ/τ.μ./μήνα, τρίτη είναι η Ελευσίνα με 3,65 ευρώ/τ.μ./μήνα. Χαμηλότερες τιμές ενοικίασης εμφανίζει η ΒΙ.ΠΕ Σίνδου με 3,08 ευρώ/τ.μ./μήνα, τα Οινόφυτα με 2,74 ευρώ/τ.μ./μήνα και τέλος το Καλοχώρι με 2,70 ευρώ/τ.μ./μήνα. Οι μισθώσεις μάλιστα πάνω από 4,0 ευρώ/τ.μ./μήνα αφορούν αποκλειστικά σε ακίνητα πολύ καλών προδιαγραφών, όπου προβλέπεται ότι η αξία τους θα αυξηθεί περαιτέρω.
Σε ό,τι αφορά τη μέση ζητούμενη τιμής πώλησης κτιρίων logistics, o Ασπρόπυργος κατέχει τα πρωτεία της ακρίβειας με κόστος στα 765,96 ευρώ/τ.μ., δεύτερα σε σειρά είναι τα Μεσόγεια με 681,01 ευρώ/τ.μ. και τρίτη έρχεται η ΒΙ.ΠΕ Σίνδου με 509,22 ευρώ/τ.μ. Χαμηλότερες διάμεσες τιμές πώλησης εμφανίζουν η Ελευσίνα με 443,79 ευρώ/τ.μ., τα Οινόφυτα με 417,40 ευρώ/τ.μ. και τελευταίο έρχεται το Καλοχώρι με τιμή 374,10 ευρώ/τ.μ. Όσον αφορά τις επιφάνειες, οι μεγαλύτερες υπάρχουν στα Μεσόγεια Αττικής με 5.866 τ.μ., δεύτερος είναι ο Ασπρόπυργος με 4.500 τ.μ. και τρίτη έρχεται η Ελευσίνα με 4.142 τ.μ. Τις μικρότερες επιφάνειες εμφανίζουν τα Οινόφυτα με 4.040 τ.μ., το Καλοχώρι με διάμεση διαθέσιμη επιφάνεια 2.810 τ.μ. και τέλος η ΒΙ.ΠΕ Σίνδου με επιφάνεια 2.736 τ.μ.
Σχετικά με τις τιμές των οικοπέδων, σύμφωνα με την έρευνα, η ακριβότερη περιοχή θεωρούνται τα Μεσόγεια Αττικής με 167,71 ευρώ/τ.μ., ακολουθεί ο Ασπρόπυργος με 124,24 ευρώ/τ.μ., τρίτη έρχεται η εντός ΒΙ.ΠΕ Σίνδου με 99,72 ευρώ/τ.μ. και η Ελευσίνα με 86,40 ευρώ/τ.μ.
Παρά τις υψηλές τιμές που σημειώνει ο τομέας των logistics, η ανάπτυξή τους συνεχίζει να είναι αλματώδης, με τις AEEAΠ, όπως η Briq Properties, η Premia Properties, η Prodea Investments, η Trastor και εσχάτως και η Noval του ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ να κινούνται ιδιαίτερα δυναμικά. Επενδύσεις logistics έχει υλοποιήσει τους τελευταίους 12 μήνες και η HIG Capital αλλά και η Dimand στη Βόρεια Ελλάδα.
Η αγορά στην Ελλάδα, μάλιστα, αν και εξαιρετικά μικρή σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, θα ακολουθήσει την ίδια θετική πορεία. Η ζήτηση θα δυναμώσει κι άλλο, ενώ προβλέπεται σημαντική αιχμή για τους χώρους ψυχρής αποθήκευσης τα επόμενα χρόνια.
Ο κλάδος, ωστόσο, στο σύνολό του έχει να αντιμετωπίσει 5 κορυφαίες προκλήσεις, οι οποίες συνοψίζονται στα παρακάτω:
- Η διαθέσιμη γη για νέες αναπτύξεις θα είναι όλο και πιο δύσκολη (άρα και πιο ακριβή) στην εύρεσή της.
- Οι πολεοδομικοί περιορισμοί θα ενταθούν.
- Το κόστος κατασκευής θα είναι δύσκολο να προβλεφθεί, καθώς υλικά και πληθωρισμός θα είναι παράγοντες αβεβαιότητας.
- Το διαθέσιμο εργατικό δυναμικό θα είναι δύσκολο να βρεθεί και να διατηρηθεί, ιδιαίτερα σε εκτός αστικών κέντρων περιοχές. Η επιλογή της θέσης θα είναι στο μέλλον άμεσα εξαρτώμενη από την τοποθεσία προέλευσης του εργατικού δυναμικού.
- Η ανάπτυξη με όρους ESG θα επιφέρει αλλαγές στον τρόπο διακίνησης των προϊόντων, με προσπάθεια μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, ενώ η υιοθέτηση της πράσινης ανανεώσιμης ενέργειας θα ενταθεί, στην προσπάθεια μείωσης του ενεργειακού κόστους.
