Χαμηλότερες σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια είναι οι περισσότερες νέες συντάξεις. Ο συνδυασμός του νόμου Κατρούγκαλου, των χαμηλών μισθών, των ευέλικτων μορφών απασχόλησης αλλά και των μειωμένων εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών διαμορφώνει ένα νέο, λιγότερο ευνοϊκό τοπίο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΗΔΙΚΑ η μέση σύνταξη φθάνει τα 842,21 ευρώ (949,43 ευρώ η σύνταξη γήρατος), όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος για τους πρώην δημόσιους υπαλλήλους βρίσκεται στα 1.317,43 ευρώ.
Σύμφωνα με τους ειδικούς στο χώρο της κοινωνικής ασφάλισης, για να λάβει κανείς μια καλή σύνταξη από τον ΕΦΚΑ, δεν αρκεί να αποφύγει την πρόωρη έξοδο με μειωμένες αποδοχές, όπου η μείωση, από 6% για κάθε χρόνο και έως 30% κατ’ ανώτερων στην 5ετία, αφορά μόνο στην εθνική σύνταξη, αλλά θα πρέπει πλήρης, δηλαδή χωρίς πέναλτι πρόωρης εξόδου. Να έχει ένα καλό μέσο μισθό από το 2002 και μέχρι την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης συνταξιοδότησης, και να έχουν συμπληρωθεί (με πραγματική εργασία ή πλασματικά έτη), 40 χρόνια ασφάλισης.
Η μείωση σε περιπτώσεις πρόωρης συνταξιοδότησης στην εθνική σύνταξη έχει «οροφή» και δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 130 ευρώ το μήνα. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με 2.500 συντάξιμο μισθό από το 2002 και μέχρι την ημερομηνία συνταξιοδότησης, αναγνωρίσει δωρεάν ένα χρόνο επιδοτούμενης ανεργίας και ένα χρόνο ασθενείας, ήτοι 600 ημέρες ασφάλισης, από αυτό τον λόγο θα χάσει 127,5 ευρώ το μήνα. Δηλαδή θα έχει τις ίδιες απώλειες σαν να έπαιρνε μειωμένη. Και αυτό γιατί μπορεί να λάβει δωρεάν (χωρίς πληρωμή) τις ημέρες ανεργίας και ασθένειας (τελευταία δεκαετία), προκειμένου να συμπληρώσει τις 12.000 ημέρες ασφάλισης (40 έτη) ωστόσο, θα βγει με 38 χρόνια ασφάλισης. Άρα ο μέσος-συντάξιμος μισθός θα πολλαπλασιαστεί με 5,1% χαμηλότερα για να υπολογιστεί η ανταποδοτική σύνταξη.
Κατά συνέπεια, όχι μόνο πρέπει να πληρώσει ένας ασφαλισμένος τα πλασματικά έτη ασφάλισης που αναγνωρίζει αλλά, προκειμένου να λάβει καλή σύνταξη, πρέπει να προσέξει η αναγνώριση να μην μειώνει και τον μέσο όρο των αποδοχών (από το 2002 και μέχρι την ημέρα συνταξιοδότησης).
Κομβικό σημείο για καλή σύνταξη είναι τα 40 έτη. Εάν κάποιος έχοντας θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με 35ετία, δεν αναγνωρίσει πλασματικά έτη μέχρι τα 40 χρόνια ασφάλισης, απλώς θα χάσει σχεδόν 13% από την ανταποδοτική σύνταξη. Ήτοι μείον 260 ευρώ στη σύνταξη για συντάξιμο μισθό πάνω από 2.000 ευρώ.
Έτσι, για να είναι κάποιος κερδισμένος, θα πρέπει:
- Να έχει συμπληρώσει 40 έτη στην εργασία. Από τα 35 μέχρι τα 40 έτη ασφάλισης, η ανταποδοτική σύνταξη αυξάνεται κατά 2,55% για κάθε χρόνο, πάνω από τα 40 μόλις κατά 0,5% το έτος.
- Με την συνταξιοδότηση να μπορεί να κάνει μια δική του δουλειά χωρίς καμία επίπτωση στις αποδοχές του. Αντιθέτως, να λαμβάνει και ένα αξιοσέβαστο ποσό από τον ΕΦΚΑ, το οποίο δεν μπορεί να είναι κάτω από 1.000 ευρώ τον μήνα (με 40 έτη ασφάλισης). Ταυτόχρονα, γλιτώνει τις ασφαλιστικές εισφορές.
- Οι ελεύθεροι επαγγελματίας, με επιπλέον επιβάρυνση 90 ευρώ τον μήνα υπέρ ΕΦΚΑ (συνταξιούχος/ελεύθερος επαγγελματίας), γλιτώνει κανείς τα τεκμήρια των αυτοαπασχολουμένων. Ενώ στον ίδιο (εμπορικό) δρόμο, ο επαγγελματίας/γείτονας πρέπει να πληρώσει φόρο για καθαρό εισόδημα τουλάχιστον 14.000-15.000 ευρώ, ακόμη και εάν δεν είχε καν τέτοιο τζίρο τον περασμένο χρόνο, ο συνταξιούχος/ελεύθερος επαγγελματίας δικαιολογεί τα τεκμήρια διαβίωσης με τη σύνταξή του. Ένας μη μισθωτός με 33 χρόνια ασφάλισης, η σύνταξη κυμαίνεται από 728 ευρώ μικτά στην 1η κατηγορία έως 1.377 ευρώ στην 6η. Στα 35 χρόνια, ο επαγγελματίας της 1ης κατηγορίας φτάνει τα 773 ευρώ, ενώ στην 5η κατηγορία ξεπερνά τα 1.200 ευρώ. Στα 40 χρόνια, η ψαλίδα ανοίγει ακόμη περισσότερο: 888 ευρώ για την 1η κατηγορία έναντι σχεδόν 1.900 ευρώ για την 6η.
- Παραμένοντας στην εργασία του, ενώ μπορεί να λάβει πλήρη σύνταξη, ένας ασφαλισμένος κινδυνεύει να πάρει (ελάχιστα) υψηλότερη μεικτή σύνταξη από τα 1.431 ευρώ και να πληρώσει Εισφορά Αλληλεγγύης (ΕΑΣ).
- Με 38 ή 40 χρόνια στην ασφάλιση, το ποσοστό της επικουρικής σύνταξης είναι 18%-19%. Και με συντάξιμο μισθό 1.700 ευρώ βγαίνει επικουρική πάνω από 300 ευρώ μεικτά τον μήνα.
- Ισχυρό κίνητρο για συνταξιοδότηση και, παράλληλα, συνέχιση της απασχόλησης είναι και η νέα ρύθμιση που προβλέπει ότι η προσαύξηση στη σύνταξη για την εργασία του συνταξιούχου (7,5 ευρώ για κάθε έτος ανά χιλιάδα αμοιβής), δεν θα υπόκειται σε ΕΑΣ, δεν θα αυξάνεται το κλιμάκιο επιβολής της εισφοράς.
Πληρωμές συντάξεων
Οι ημερομηνίες πληρωμής για τις συντάξεις Οκτωβρίου ακολουθούν τον κανόνα του διαχωρισμού μεταξύ Μισθωτών και Μη Μισθωτών και διαμορφώνονται ως ακολούθως:
– Την Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου 2025 θα καταβληθούν οι κύριες συντάξεις από τα τέως ταμεία Μη Μισθωτών ΟΑΕΕ, ΟΓΑ και ΕΤΑΑ, οι κύριες συντάξεις που απονεμήθηκαν από τη σύσταση του ΕΦΚΑ και μετά, με τον ν.4387/2016, μέσω του ΟΠΣ-ΕΦΚΑ (συνταξιούχοι Μισθωτοί & Μη Μισθωτοί από 1.1.2017 και έπειτα) και όλες οι επικουρικές συντάξεις του ιδιωτικού τομέα (Μη Μισθωτών και Μισθωτών).
– Τη Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου 2025 θα καταβληθούν οι κύριες συντάξεις των τέως Ταμείων Μισθωτών ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, τραπεζών, ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΛΟΙΠΩΝ ΕΝΤΑΣΣΟΜΕΝΩΝ (ΤΣΕΑΠΓΣΟ, ΤΣΠ-ΗΣΑΠ), ΝΑΤ, ΕΤΑΤ και ΕΤΑΠ-ΜΜΕ καθώς και οι κύριες και οι επικουρικές συντάξεις του Δημοσίου.