Οι απάτες γνωστές ως «Pig Butchering» έχουν λάβει παγκόσμιες διαστάσεις, με δεκάδες χιλιάδες θύματα μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες και ζημίες που φτάνουν σε δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτή η μορφή απάτης αναδεικνύει σημαντικά κενά στο νομικό και χρηματοοικονομικό σύστημα, καθώς οι απατεώνες αξιοποιούν κοινωνικά δίκτυα και πλατφόρμες γνωριμιών για να προσεγγίσουν κυρίως ηλικιωμένα και ευάλωτα άτομα. Πολλά από τα θύματα μηνύουν τις τράπεζες και τους ζητούν να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να λάβουν μέτρα πρόληψης, ενώ οι πιέσεις για την επικαιροποίηση του νομικού πλαισίου και τη θέσπιση μεγαλύτερης λογοδοσίας προς τις τράπεζες αυξάνονται. Εντούτοις, η τρέχουσα νομοθεσία δεν καλύπτει επαρκώς τους πελάτες που εξαπατώνται και αποστέλλουν εθελοντικά χρήματα στους απατεώνες.
Οι δράστες συχνά δραστηριοποιούνται από χώρες της Ασίας, χρησιμοποιώντας εταιρείες-βιτρίνες ή τηλεφωνικά κέντρα που λειτουργούν μέσω πλαστών ιστοσελίδων και σύγχρονων τεχνικών, όπως το deepfake. Πολλές υποθέσεις συνδέονται με οργανωμένα εγκληματικά δίκτυα.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, που επικαλείται η Wall Street Journal, αποτελεί η περίπτωση της Anamarie Hurt και του συζύγου της, Craig, οι οποίοι έχασαν περισσότερα από 5 εκατομμύρια δολάρια, όταν ο Craig μετέφερε τα συνταξιοδοτικά τους κεφάλαια σε ψευδείς επενδύσεις κρυπτονομισμάτων.
Αγωγές κατά των τραπεζών
Το 2023 η Anamarie μήνυσε την Arvest Bank, κατηγορώντας την ότι δεν έλαβε τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να αποτρέψει τις μεταφορές ύψους εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων προς τους απατεώνες. Υποστήριξε ότι υπάλληλοι της τράπεζας βοήθησαν στην εκτέλεση των εντολών πληρωμής, παρά την προφανή σύγχυση και τις ύποπτες ενδείξεις, χωρίς ποτέ να ειδοποιήσουν την ίδια που ήταν συνδικαιούχος ή να παρεμποδίσουν τις συναλλαγές. Παρόμοιες αγωγές έχουν κατατεθεί σε όλη τη χώρα εναντίον μεγάλων τραπεζών, όπως η JPMorgan Chase και η Wells Fargo, με τις διαφορές να βρίσκονται σε διαδικασίες διαιτησίας.
Η κατάσταση δημιουργεί ένα σημαντικό δίλημμα για τις τράπεζες. Από τη μία, τα θύματα και οι υποστηρικτές τους ζητούν πιο ενεργή παρέμβαση για την πρόληψη τέτοιων απατών, από την άλλη όμως οι τράπεζες ισχυρίζονται ότι είναι ήδη επιβαρυμένες με τη μάχη κατά του ξεπλύματος χρήματος, της χρηματοδότησης τρομοκρατίας και άλλων μορφών απάτης. Επιπλέον, υποστηρίζουν πως δεν μπορούν να αναλάβουν την ευθύνη για τις προσωπικές αποφάσεις των πελατών τους.
Από νομικής πλευράς, ο ομοσπονδιακός νόμος προστατεύει τους πελάτες από μη εξουσιοδοτημένες χρεώσεις σε πιστωτικές κάρτες ή παραβιάσεις λογαριασμών, αλλά δεν καλύπτει επαρκώς περιπτώσεις όπως το «Pig Butchering», όπου το θύμα εξαπατάται και παρέχει εθελοντικά τα στοιχεία του για τις συναλλαγές. Η νομική βάση που έχει διαμορφωθεί εδώ και δεκαετίες δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες πρακτικές απάτης.
Ωστόσο, η αγωγή της Anamarie επισημαίνει πως η τράπεζα παραβίασε ομοσπονδιακούς νόμους κατά του ξεπλύματος χρήματος, καθώς δεν ανίχνευσε ή δεν ανέφερε τις ύποπτες μεταφορές. Υποστηρίζεται επίσης νομική αμέλεια από την τράπεζα, καθώς δεν ενημέρωσε την Anamarie για δάνειο που λήφθηκε με εγγύηση την κατοικία του ζευγαριού, χωρίς τη συγκατάθεσή της. Παρόμοιες αγωγές έχουν κατατεθεί και από άλλα θύματα, που κατηγορούν τις τράπεζες για αμέλεια στον έλεγχο και τον αποκλεισμό λογαριασμών που χρησιμοποιήθηκαν για το ξέπλυμα των εσόδων από τις απάτες.
Κρατικές νομοθεσίες σε αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ παρέχουν πλέον στις τράπεζες και τους χρηματοοικονομικούς επαγγελματίες «ασφαλή καταφύγια» για να καθυστερήσουν ύποπτες πληρωμές όταν υποψιάζονται ότι ένας πελάτης είναι θύμα οικονομικής εκμετάλλευσης, συχνά με ειδική προστασία για ηλικιωμένους. Τέτοιοι νόμοι έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικοί στην πρόληψη σημαντικών απωλειών σε κάποιες πολιτείες, όπως η Αλαμπάμα. Ωστόσο, σε πολλές άλλες πολιτείες, όπως η Οκλαχόμα, δεν υπάρχουν επαρκείς κανονισμοί που να υποχρεώνουν τις τράπεζες σε ενεργή παρέμβαση ή ενημέρωση των πελατών.
Η πίεση για νομοθετικές αλλαγές συνεχίζεται, με προτάσεις για ομοσπονδιακό νόμο που θα επεκτείνει την ευθύνη των τραπεζών και θα τις υποχρεώνει να καλύπτουν ζημίες σε περιπτώσεις όπου οι καταναλωτές εξαπατώνται. Επιπλέον, ζητείται η βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ τραπεζών για την καλύτερη αντιμετώπιση αυτών των απατών. Πολιτείες, όπως η Καλιφόρνια, έχουν ήδη προχωρήσει σε νομοθετήματα που απαιτούν από τις τράπεζες να εφαρμόζουν προγράμματα έκτακτης ανάγκης και να καθυστερούν ύποπτες συναλλαγές, ειδικά εις βάρος ηλικιωμένων.
Η όλη κατάσταση υπογραμμίζει την ανάγκη για πιο σύγχρονους και αυστηρούς κανόνες, ώστε να προστατεύονται οι καταναλωτές από τις εξελισσόμενες μεθόδους απάτης και παράλληλα να διασφαλίζεται η ισορροπία ανάμεσα στην ασφάλεια των συναλλαγών και την ελευθερία των πελατών στις χρηματοοικονομικές τους επιλογές.
