Οι ηγέτες των BRICS ετοιμάζονται να συνεδριάσουν εκτάκτως μέσω τηλεδιάσκεψης την ερχόμενη Δευτέρα, με πρωτοβουλία του Βραζιλιάνου προέδρου Λουίζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, προκειμένου να συζητήσουν τις επιπτώσεις των νέων δασμών που έχει επιβάλει η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ. Στόχος του Λούλα είναι να υπάρξει κοινή στάση απέναντι στην αμερικανική εμπορική πολιτική και να αναδειχθεί η σημασία της πολυμέρειας, χωρίς ωστόσο να μετατραπεί η συζήτηση σε μια καθαρά «αντι-αμερικανική» σύνοδο.
Η Ουάσιγκτον έχει επιβάλει διαφορετικά επίπεδα δασμών σε κάθε κράτος των BRICS, γεγονός που δυσχεραίνει τη διαμόρφωση ενιαίας θέσης. Η Βραζιλία, για παράδειγμα, βρίσκεται στο στόχαστρο με 50% δασμούς, αν και εκατοντάδες προϊόντα –όπως τα αεροσκάφη και ο χυμός πορτοκαλιού– εξαιρούνται. Η κλιμάκωση αυτή έφερε τη χώρα στη δίνη του εμπορικού πολέμου, σε μια κρίσιμη συγκυρία όπου εκκρεμεί και η δίκη του πρώην προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρου για απόπειρα πραξικοπήματος. Μάλιστα, οι αμερικανικές αρχές έχουν ήδη ανακαλέσει βίζες δικαστικών λειτουργών του Ανώτατου Δικαστηρίου και έχουν επιβάλει κυρώσεις στον δικαστή που χειρίζεται την υπόθεση.
Η τηλεδιάσκεψη των BRICS έρχεται στον απόηχο σημαντικών διπλωματικών επαφών στην Κίνα. Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ και ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι συναντήθηκαν στην Τιαντζίν, ενώ ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είχε διαδοχικές συνομιλίες τόσο με τον Μόντι όσο και με τον Σι στο Πεκίνο. Αυτές οι επαφές διαμορφώνουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο οι BRICS αναζητούν συντονισμό, τη στιγμή που ο Τραμπ εντείνει τις πιέσεις.
Μέχρι πρότινος, η στενή σχέση Μόντι–Τραμπ είχε λειτουργήσει ως εμπόδιο για μια πιο δυναμική στάση των BRICS απέναντι στους αμερικανικούς δασμούς. Ωστόσο, η ρήξη στις σχέσεις των δύο ηγετών φαίνεται να ανοίγει τον δρόμο για μια πιο σκληρή και συντονισμένη αντίδραση από την ομάδα των αναδυόμενων οικονομιών. Παράλληλα, η απειλή του Τραμπ να επιβάλει πρόσθετους δασμούς στις χώρες των BRICS λόγω των κινήσεών τους να ενισχύσουν τις συναλλαγές σε τοπικά νομίσματα, παρακάμπτοντας το δολάριο, προσθέτει νέα ένταση στο ήδη φορτισμένο κλίμα.
Η στάση που θα κρατήσουν οι BRICS στη συνεδρίαση αναμένεται να δείξει αν οι αναδυόμενες δυνάμεις μπορούν να υπερβούν τις εσωτερικές τους διαφορές και να χαράξουν κοινή γραμμή απέναντι στην Ουάσιγκτον. Η επιδίωξη του Λούλα να υπερασπιστεί την πολυμέρεια χωρίς να οδηγήσει την ομάδα σε μετωπική σύγκρουση με τις ΗΠΑ θα είναι το μεγάλο στοίχημα της συνόδου.
