Όταν ανακοινώθηκε η εξαγορά της Iveco, της κατασκευάστριας εμπορικών φορτηγών και λεωφορείων που ίδρυσε η Fiat το 1975, από την ινδική Tata Motors τον περασμένο Ιούλιο, μια ανησυχία φώλιασε στο εργοστάσιο του Ανοναί, τη μεγαλύτερη πόλη στη γαλλική επαρχία Αρντές. Μέχρι σήμερα, με τη συναλλαγή να μην έχει ολοκληρωθεί ακόμα, παραμένουν αδιευκρίνιστα τα σχέδια της Tata για το εργοστάσιο που απασχολεί πάνω από 1.200 άτομα σε εγκαταστάσεις 118.000 τετραγωνικών μέτρων στη Γαλλία.
Η ιστορία του συγκεκριμένου εργοστασίου είναι παλαιότερη από την Iveco. Την άνοιξη γιόρτασε την 100ετή πορεία του, περνώντας πρώτα από την ιδιοκτησία των γαλλικών SACA και Saviem, έπειτα της κοινοπραξίας Iveco-Renault για να καταλήξει αποκλειστικά στον έλεγχο της Iveco το 2003. Σε αυτό το εργοστάσιο κατασκευάστηκαν τα Irisbus, τα οποία έχουν πουληθεί σε πάνω από 40 χώρες, με τις μεγαλύτερες αγορές να είναι η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελβετία και η Ελλάδα. Από το 2013, το μοντέλο αυτό αντικαταστάθηκε από το IVECO BUS.
Μια δύσκολη περίοδος για τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες
Με δυνατότητα παραγωγής έως και 2.000 λεωφορείων σήμερα, το ερώτημα είναι εάν οι νέοι μέτοχοι από την Ινδία θα μπουν στον πειρασμό να εξορθολογήσουν τις δαπάνες και να μεταφέρουν κάποιες δραστηριότητες από την Ευρώπη στη χώρα τους, όπου το κόστος εργασίας είναι σαφώς χαμηλότερο.
Η συγκυρία είναι εξαιρετικά δυσάρεστη για τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες. Ο ευρωπαϊκός κλάδος τελεί υπό τον σκληρό ανταγωνισμό των κινεζικών αυτοκινητοβιομηχανιών και των δασμών του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ. Η Stellantis ανακοίνωσε πως θα παγώσει την παραγωγή σε εργοστάσια της Γαλλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας για αρκετές ημέρες μέσα στον Οκτώβριο. Η Volkswagen έχει αναθεωρήσει δυο φορές προς τα κάτω τις φετινές προβλέψεις για κερδοφορία. Πέρυσι, η Mercedes εγκατέλειψε τα σχέδια να μετατρέψει όλα τα μοντέλα της σε ηλεκτροκίνητα μέχρι το 2030.
Η διοίκηση της Iveco εμμένει στη στρατηγική της
Σε σχετικό άρθρο της γαλλικής εφημερίδας «Les Echos», ο διευθύνων σύμβουλος της Iveco, Όλοφ Πέρσον, τόνισε πως η «Tata δήλωσε σαφώς την πρόθεσή της να διατηρήσει τη στρατηγική μας, να την εφαρμόσει και να διαφυλάξει την ταυτότητα της Iveco και των υφιστάμενων εμπορικών σημάτων μας». Συμπλήρωσε, δε, πως οι Γάλλοι υπάλληλοι δεν πρέπει να ανησυχούν. «Ποτέ οι μετασχηματισμοί δεν ήταν τόσο γρήγοροι και βαθιοί όσο σήμερα. Θα διασφαλίσουμε ότι η Γαλλία και η Ευρώπη θα παραμείνουν στην πρωτοπορία των νέων τεχνολογιών. Και τα τελευταία δύο χρόνια, είμαστε ο μόνος κατασκευαστής που αύξησε την παραγωγική ικανότητά του στην Ευρώπη» συνέχισε ο Πέρσον, πρώην στέλεχος του σουηδικού ομίλου Volvo. Τα μοντέλα της Iveco χρησιμοποιούν πολλαπλές μορφές ενέργειας: από ντίζελ και βιοκαύσιμα μέχρι ηλεκτρικές μπαταρίες και κυψέλες καυσίμου.
Ο πρόεδρος του κλάδου των λεωφορείων, Κλαούντιο Παζερίνι, υπενθυμίζει ότι «η Iveco έχει αναλάβει έναν σημαντικό βιομηχανικό μετασχηματισμό» στο εργοστάσιο της Ανοναί. «Η ευρωπαϊκή νομοθεσία θέτει ένα σαφές όριο: το 2030, το 90% των αστικών λεωφορείων που κυκλοφορούν στην αγορά πρέπει να είναι μηδενικών εκπομπών και το 100% των παραδόσεων έως το 2035. Θέλουμε να προλάβουμε» ξεκαθαρίζει.
Μια συμφωνία που κλείνει ένα σημαντικό κεφάλαιο στη βιομηχανική Ιταλία
Γεγονός είναι, ωστόσο, ότι με την πώληση της Iveco στην Tata από την εταιρεία συμμετοχών Exor NV της οικογένειας Ανιέλι έναντι 3,8 δισ. ευρώ, σηματοδοτείται το κλείσιμο ενός ακόμη κεφαλαίου από τη βιομηχανική κληρονομιά της Ιταλίας. Στην ανακοίνωση της συμφωνίας που έγινε τον Ιούλιο, ο υπουργός Μεταφορών της Ιταλίας, Αδόλφο Ούρσο, είχε δηλώσει πως γνωρίζουμε απόλυτα τη σημασία αυτού του περιουσιακού στοιχείου στη βιομηχανία της Ιταλίας: τις εγκαταστάσεις παραγωγής, τα μοντέλα της και την εμπειρία της. «Πιστεύουμε πως αυτή είναι μια μεγάλη επιχειρηματική συναλλαγή που, εάν τεθεί στη σωστή βάση, έχει τη δυναμική να ανοίξει νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη» είχε προσθέσει.
Εντούτοις, ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας στην Ιταλία έχει περάσει από μεγάλα κύματα αποεπενδύσεων τα τελευταία χρόνια. Η Fiat απορροφήθηκε από τη Stellantis, ένας όμιλος που προσπαθεί να βρει την ταυτότητά του, σχολιάζουν αναλυτές στην Ιταλία. Η Magneti Marelli, η εταιρεία εξαρτημάτων και ανταλλακτικών αυτοκινήτων, πουλήθηκε στην επενδυτική εταιρεία KKR και έπειτα συγχωνεύτηκε με την ιαπωνική Calsonic Kansei το 2019.
Για τη Ρώμη, όμως, σημαντικότερη ήταν η απορρόφηση της μονάδας στρατιωτικών οχημάτων της Iveco από τον αμυντικό όμιλο Leonardo έναντι 1,7 δισ. ευρώ που συνέβη παράλληλα με την πώληση των μονάδων εμπορικών φορτηγών και λεωφορείων στην Tata. Με την κίνηση αυτή φαίνεται πως τα ιταλικά συμφέροντα επικεντρώνονται στην αμυντική βιομηχανία σε μια περίοδο που η Ευρώπη σπεύδει να θωρακιστεί απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα και να προμηθεύσει με στρατιωτικό εξοπλισμό την Ουκρανία. Δεν είναι η πρώτη μεγάλη συμφωνία του πολυσχιδούς ομίλου Tata στη Ευρώπη. Το 2024 ξεκίνησε η συνεργασία με την Airbus για την κατασκευή ελικοπτέρων στην Ινδία. Τέλη του 2024 απέκτησε, επίσης, τη ευρωπαϊκή χαλυβουργία Corus, ενώ είχε εξαγοράσει την Jaguar Land Rover το 2008.
