Η Παγκόσμια Τράπεζα αναθεώρησε ανοδικά την πρόβλεψή της για την ανάπτυξη της οικονομίας στην Κίνα το 2025, ανεβάζοντάς την στο 4,8% από 4% που εκτιμούσε τον Απρίλιο, παρά το περιβάλλον αβεβαιότητας που δημιούργησε η επιβολή υψηλών δασμών από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η αναθεώρηση εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αναβάθμισης των προβλέψεων για την Ανατολική Ασία και τον Ειρηνικό, μετά από ένα καλοκαίρι έντονης μεταβλητότητας στο παγκόσμιο εμπόριο. Η νέα εκτίμηση ευθυγραμμίζεται περισσότερο με τον επίσημο στόχο του Πεκίνου για ανάπτυξη περίπου 5% το 2025.
Ενισχυτική πολιτική και εξαγωγική ώθηση
Αν και η Παγκόσμια Τράπεζα δεν προσδιόρισε με σαφήνεια τα αίτια της αναβάθμισης, σημείωσε ότι η κινεζική οικονομία επωφελήθηκε από κυβερνητικά μέτρα στήριξης, τα οποία ωστόσο ενδέχεται να αποδυναμωθούν μέσα στο επόμενο έτος.
Η Κίνα διατήρησε στοχευμένα προγράμματα ενίσχυσης της κατανάλωσης και επανεκκίνησε προγράμματα ανταλλαγής καταναλωτικών προϊόντων στα τέλη του 2024, γεγονός που στήριξε τις λιανικές πωλήσεις. Παράλληλα, οι εξαγωγές της χώρας παρέμειναν ισχυρές, με τις αυξημένες αποστολές προς τη Νοτιοανατολική Ασία και την Ευρώπη να αντισταθμίζουν τη ραγδαία πτώση των εξαγωγών προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η ενίσχυση των παραγγελιών πριν από την εφαρμογή υψηλότερων δασμών αποτέλεσε πρόσθετο στήριγμα για τις εξαγωγές. Έτσι, η εξωτερική ζήτηση βοήθησε την Κίνα να αντισταθμίσει τις πιέσεις από τη συνεχιζόμενη κρίση στην αγορά ακινήτων και την υποτονική εγχώρια κατανάλωση.
Εύθραυστη εμπορική ανακωχή
Οι εμπορικές εντάσεις με τις ΗΠΑ κορυφώθηκαν τον Απρίλιο, όταν οι δασμοί στις κινεζικές εισαγωγές ξεπέρασαν προσωρινά το 100%, πριν οι δύο πλευρές καταλήξουν σε ανακωχή που ισχύει έως τα μέσα Νοεμβρίου. Παρά τη συμφωνία, οι τρέχοντες δασμοί παραμένουν στο 57,6%, δηλαδή υπερδιπλάσιοι σε σχέση με τις αρχές του έτους.
Το ενδεχόμενο νέας κλιμάκωσης δημιουργεί αβεβαιότητα, ειδικά σε μια περίοδο όπου η παγκόσμια ανάπτυξη έχει επιβραδυνθεί. Η Παγκόσμια Τράπεζα έχει ήδη προβλέψει ότι η παγκόσμια οικονομία θα αναπτυχθεί μόλις 2,3% το 2025, ρυθμός που θα είναι ο χαμηλότερος από το 2008, εξαιρουμένων των ετών ύφεσης.
Επικείμενη επιβράδυνση το 2026
Η Τράπεζα προβλέπει ότι η κινεζική ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί στο 4,2% το 2026, εν μέρει λόγω της αναμενόμενης κόπωσης στις εξαγωγές και της σταδιακής απόσυρσης των δημοσιονομικών μέτρων στήριξης για να συγκρατηθεί το δημόσιο χρέος.
Οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι η εποχή των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης που χαρακτήριζε την Κίνα τις προηγούμενες δεκαετίες έχει πλέον παρέλθει, καθώς η χώρα αντιμετωπίζει δομικές προκλήσεις, όπως:
- Αύξηση της ανεργίας στους νέους, με έναν στους επτά να μην εργάζεται.
- Δημογραφική γήρανση, που επιβαρύνει το ασφαλιστικό και την παραγωγικότητα.
- Τεχνολογικές ανακατατάξεις, οι οποίες επηρεάζουν ιδιαίτερα τη βιομηχανία και τις νεοφυείς επιχειρήσεις.
Η Παγκόσμια Τράπεζα επεσήμανε ότι οι κινεζικές startups αυξάνουν την απασχόληση κατά τετραπλάσιο ρυθμό, έναντι επταπλάσιου στις Ηνωμένες Πολιτείες — διαφορά που οφείλεται εν μέρει στην ισχυρή παρουσία των κρατικών επιχειρήσεων στην Κίνα.
Αδύναμη κατανάλωση και πτώση επενδύσεων
Παρά τη σχετική ανθεκτικότητα των εξαγωγών, η εσωτερική ζήτηση παραμένει αδύναμη. Οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν μόλις 3,4% τον Αύγουστο, χαμηλότερα από τις προβλέψεις των αναλυτών, ενώ οι επενδύσεις σε ακίνητα σημείωσαν πτώση 12,9% στο οκτάμηνο του έτους, επιδεινούμενες σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα.
Τα προκαταρκτικά στοιχεία για τη “Χρυσή Εβδομάδα” του Οκτωβρίου έδειξαν επίσης χαμηλότερη καταναλωτική δραστηριότητα, παρά την άνοδο των εσωτερικών μετακινήσεων. Οι ημερήσιες επιβατικές μετακινήσεις αυξήθηκαν 5,4% σε σχέση με πέρυσι, όμως αυτός ο ρυθμός ήταν σημαντικά χαμηλότερος από το 7,9% που είχε καταγραφεί την Πρωτομαγιά.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Nomura για την Κίνα, Τινγκ Λου, εκτίμησε ότι η πραγματική κατανάλωση ίσως είναι ακόμα πιο αδύναμη, καθώς η φετινή “Χρυσή Εβδομάδα” συνδύασε δύο εορτές —την Εθνική Ημέρα (1 Οκτωβρίου) και τη Γιορτή της Φθινοπωρινής Πανσελήνου (6 Οκτωβρίου)— μειώνοντας το καθαρό οικονομικό όφελος σε σχέση με πέρυσι.
Η Παγκόσμια Τράπεζα υπολογίζει ότι κάθε μείωση κατά μία ποσοστιαία μονάδα στο κινεζικό ΑΕΠ οδηγεί σε πτώση 0,3 ποσοστιαίων μονάδων στην ανάπτυξη των υπόλοιπων οικονομιών της Ανατολικής Ασίας και του Ειρηνικού. Αντίστοιχα, η αναβάθμιση των κινεζικών εκτιμήσεων ανεβάζει την πρόβλεψη για την περιοχή στο 4,8% το 2025, από 4% προηγουμένως.
Η ανθεκτικότητα της Κίνας, έστω και με βραδύτερους ρυθμούς, εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό μοχλό για την παγκόσμια οικονομία, ιδίως σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από αυξημένο προστατευτισμό, γεωπολιτικές εντάσεις και επιβράδυνση της κατανάλωσης στη Δύση.