Ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Λόρενς Σάμερς δήλωσε ότι είναι πολύ νωρίς για να κριθεί το σχέδιο διάσωσης της Αργεντινής που προωθεί η κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, επισημαίνοντας ωστόσο ότι η πρωτοβουλία περιλαμβάνει μη συμβατικά στοιχεία που προκαλούν ανησυχία.
«Προς το παρόν αποφεύγω να εκφέρω κρίση, αλλά είμαι ανήσυχος για την προσέγγιση που ακολουθείται», είπε ο Σάμερς στο Bloomberg Television. «Οι τακτικές που χρησιμοποιούνται σε αυτή τη διάσωση είναι νέες και ασυνήθιστες και θα χρειαστεί χρόνος για να φανεί το αποτέλεσμα».
Πρόσθεσε ότι μπορεί να υπάρχουν διμερείς συμφωνίες που δεν έχουν δημοσιοποιηθεί και οι οποίες καθιστούν την αμερικανική παρέμβαση «πιο εύρωστη απ’ ό,τι φαίνεται».
Παρέμβαση των ΗΠΑ στις αγορές συναλλάγματος για την Αργεντινή
Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ ηγείται των προσπαθειών στήριξης της Αργεντινής, η οποία δίνει μάχη για να υπερασπιστεί την ισοτιμία του πέσο εν μέσω ανησυχιών των επενδυτών για τις οικονομικές της προοπτικές.
Την Πέμπτη, οι ΗΠΑ παρενέβησαν απευθείας αγοράζοντας πέσος και οριστικοποίησαν ένα πλαίσιο ανταλλαγής νομισμάτων (currency swap) ύψους 20 δισ. δολαρίων με το Μπουένος Άιρες.
Ο Μπέσεντ δεσμεύθηκε να λάβει «όποια έκτακτα μέτρα κριθούν αναγκαία για να διασφαλιστεί η σταθερότητα των αγορών».
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο στην αντιμετώπιση κρίσεων ρευστότητας», σημείωσε ο Σάμερς, ο οποίος πλέον διδάσκει στο Χάρβαρντ. «Πιστεύω βαθιά ότι οι ΗΠΑ πρέπει να στηρίζουν τη παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα».
«Νέα και ασυνήθιστη» μορφή διάσωσης
Ο πρώην υπουργός, που είχε καθοριστικό ρόλο στις διασώσεις του Μεξικού το 1995 και αργότερα της Βραζιλίας και χωρών της Ασίας, επισήμανε τρία στοιχεία που καθιστούν τη σημερινή πρωτοβουλία για την Αργεντινή «νέα και μη συμβατική».
Πρώτον, οι ΗΠΑ φαίνεται να ενεργούν μόνες τους, χωρίς τη συμμετοχή άλλων κρατών ή θεσμών.
«Ιστορικά, η Ουάσιγκτον επιδίωκε να μοιράζεται το βάρος και τον κίνδυνο με άλλες χώρες», είπε.
Δεύτερον, επεσήμανε το ύψος του κινδύνου: «Οι ΗΠΑ ουδέποτε στο παρελθόν αγόρασαν νόμισμα με καθορισμένη ισοτιμία που βρισκόταν υπό επίθεση σε χώρα αναδυόμενης αγοράς», υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι το 1995 το αμερικανικό υπουργείο δεν παρενέβη για να αγοράσει πέσος, ενώ το Μεξικό εξαντλούσε τα συναλλαγματικά του αποθέματα για να υπερασπιστεί το νόμισμά του.
Απουσία όρων και πολιτική διάσταση
Τρίτον, η τρέχουσα παρέμβαση δεν συνοδεύεται από ρητούς όρους όσον αφορά τη μελλοντική οικονομική πολιτική, κάτι που αποτελεί απόκλιση από την παράδοση των προγραμμάτων διάσωσης.
Ωστόσο, κατά τη συνάντηση του Τραμπ με τον Αργεντινό πρόεδρο Χαβιέ Μιλέι στον Λευκό Οίκο την Τρίτη, ο Μπέσεντ ξεκαθάρισε ότι η αμερικανική βοήθεια εξαρτάται από τη συνέχιση των οικονομικών μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης μετά τις εκλογές της 26ης Οκτωβρίου.
Η αμερικανική στήριξη στοχεύει, όπως είπαν ο Τραμπ και ο Μπέσεντ, στην ενίσχυση του κόμματος του Μιλέι στις κάλπες, ενώ τυχόν επιστροφή σε πολιτικές του προηγούμενου καθεστώτος «θα προκαλούσε επανεξέταση της στάσης των ΗΠΑ».
Παράγοντες πολιτικής σκοπιμότητας
Ο Σάμερς αναγνώρισε ότι η χρονική εγγύτητα με εκλογές καθιστά αυτή τη διάσωση ιδιαίτερη, αλλά υπενθύμισε ότι η πολιτική διάσταση δεν είναι χωρίς προηγούμενο.
Ανέφερε το Σχέδιο Μάρσαλ μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο — «μια στήριξη προς τους ‘καλούς’ απέναντι σε σταλινικά στοιχεία» στη Δυτική Ευρώπη — καθώς και τη δυτική υποστήριξη προς τον Μπόρις Γιέλτσιν τη δεκαετία του 1990 ως προτίμηση έναντι «μιας κομμουνιστικής εναλλακτικής».
Υπεράσπιση της ισοτιμίας και το ρίσκο της Αργεντινής
Ένα ακόμη νέο στοιχείο του αμερικανικού σχεδίου, σύμφωνα με τον Σάμερς, είναι ο βαθμός δέσμευσης στην υπεράσπιση της ισοτιμίας του πέσο.
«Πρόκειται για μια πολύ κερδοσκοπική προσέγγιση», είπε, υπενθυμίζοντας ότι στη διάσωση του Μεξικού το 1995 οι ΗΠΑ είχαν εξασφαλίσει δικαιώματα επί των εσόδων από τις εξαγωγές πετρελαίου ως εγγύηση για τη βοήθειά τους.
Παρά ταύτα, αναγνώρισε την εμπειρία του Μπέσεντ ως ειδικού στις αγορές συναλλάγματος από την καριέρα του στα hedge funds και εκτίμησε ότι «έχει χρησιμοποιήσει αυτή την εμπειρία για να κρίνει πως η υπεράσπιση της ισοτιμίας είναι συνετή επιλογή».
Ο Σάμερς κατέληξε ότι η διάσωση ενδέχεται να αποδειχθεί καλή απόφαση εάν οδηγήσει σε «κερδοφόρα επένδυση» ή σε «ουσιαστικό πολιτικό όφελος» για την Ουάσιγκτον.
«Ωστόσο, εγείρει πολλά ερωτήματα στις αγορές, και θα πρέπει να δούμε πώς θα εξελιχθεί», πρόσθεσε.
