Το νέο καθεστώς των εμπορικών σχέσεων μεταξύ Λονδίνου και της ΕΕ μετά το Brexit αποτελεί άμεση απειλή για τον κλάδο των αυτοκινητοβιομηχανιών της Βρετανίας που καλείται να συναγωνιστεί τις ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου στην ηλεκτροκίνηση. Μετά τη Ford, η Stellantis στέλνει ηχηρή προειδοποίηση στη Βρετανία για το κλείσιμο εργοστασίων και κατ’ επέκταση την απώλεια θέσεων εργασίας εάν δεν παραταθούν κανόνες μέχρι το 2027 αντί της αρχικής προθεσμίας του 2024.
Ουσιαστικά η Stellantis, ένας κολοσσός που κατέχει 14 μάρκες αυτοκινήτων, ζητά μια πίστωση χρόνου έως το 2027 στην εφαρμογή κανόνα για την προέλευση εξαρτημάτων στην παραγωγή ηλεκτροκίνητων οχημάτων. Βάσει του κανόνα αυτού, το 45% της αξίας ενός αυτοκινήτου θα πρέπει από το 2024 να προέρχεται από τη Βρετανία ή την ΕΕ για να μην επιβάλλονται δασμοί. Εάν δεν δοθεί παράταση τότε τα ηλεκτροκίνητα φορτηγά που παράγονται στο εργοστάσιο της Vauxhall, θυγατρική της Stellantis, στο Τσεσάιρ, θα επιβαρύνονται με δασμούς 10% όταν θα εξάγονται στην Ευρώπη από το 2024. Το πρόβλημα είναι πως ένα κιβώτιο μπαταρίας αναλογεί στο ήμισυ του κόστους ενός ηλεκτροκίνητου αυτοκινήτου.
Σε αυτή τη φάση δεν υπάρχουν εργοστάσια παραγωγής μπαταριών αυτοκινήτων στη Βρετανία παρά μόνον ένα της ιαπωνικής Nissan στο Σάντερλαντ, σύμφωνα με το Reuters. Μια δεύτερη εργοστασιακή μονάδα δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, ενώ η νεοφυής εταιρεία Britishvolt οδηγήθηκε σε οικονομικό διέξοδο τον περασμένο Ιανουάριο διότι δεν κατάφερε να αντλήσει τα απαιτούμενα κεφάλαια παρά την κρατική στήριξη της τάξεως των 3,8 δισ. στερλινών. Ναι μεν η εταιρεία εξαγοράστηκε τελικά από την αυστραλιανή Recharge Industries, αλλά δεν έχει ακόμη διευκρινίσει τι σκοπεύει να κάνει στο εγγύς μέλλον. H ινδική Tata, η οποία ελέγχει την Jaguar Land Rover, ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα πως δεν έχει ακόμη αποφασίσει για την κατασκευή εργοστασίου στην Ευρώπη. Πληροφορίες θέλουν το δίλημμα της να είναι ανάμεσα στην Ισπανία και τη Βρετανία.
Τις ανησυχίες της Stellantis και της Ford μοιράζονται όλοι οι παίκτες του κλάδου των αυτοκινητοβιομηχανιών. Η Ένωση Κατασκευαστών και Εμπόρων Αυτοκινήτων της Βρετανίας (Society of Motor Manufacturers and Traders) ενημέρωσαν το κοινοβούλιο της χώρας πως η τρέχουσα παραγωγική ικανότητα στην ΕΕ και τη Βρετανία δεν επαρκεί για να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις για μπαταρίες και εξαρτήματα μπαταριών στη χώρα. Ο Άντι Πάλμερ, πρώην υψηλό στέλεχος της Nissan που είναι σήμερα πρόεδρος της κατασκευάστριας μπαταριών Inobat, δήλωσε στο BBC πως θα πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα καθώς τίθενται σε κίνδυνο 800.000 θέσεις εργασίας που συσχετίζονται με τον κλάδο αυτοκινητοβιομηχανιών.
Οι ελλείψεις αυτές είναι ένα γενικότερο φαινόμενο και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού καθώς η ηλεκτροκίνηση αναμένεται να υπερισχύσει μέσα στα επόμενα χρόνια και όλοι σπεύδουν να προλάβουν τις εξελίξεις. Η Ford έκλεισε ένα εργοστάσιο κινητήρων στο Μπρίτζεντ, ενώ η Mini μετέφερε την παραγωγή ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων στην Κίνα.
Όμως η προειδοποίηση της Stellantis αντανακλά την περιπλοκότητα των οικονομικών προκλήσεων. Ο όμιλος αποφάσισε το 2021 να ξεκινήσει την κατασκευή ηλεκτροκίνητων φορτηγών στο λιμάνι του Έλσμιρ, το οποίο ανήκει στην κομητεία του Τσεσάιρ. Ήταν μια επένδυση 100 εκατ. στερλινών. Αλλά, όπως επεσήμανε στην πρόσφατη ανακοίνωσή της, «μετά την αλλαγή του περιβάλλοντος λόγω της σύγκρουσης στην Ουκρανία, την άνοδο του κόστους των πρώτων υλών και τις προβλημάτων στην προσφορά, δεν θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στους Κανόνες Προέλευσης».
