«Ο Καναδάς αξίζει σεβασμό από τις Ηνωμένες Πολιτείες» δήλωσε ο νέος πρωθυπουργός, Μαρκ Κάρνεϊ, σε αποκλειστική συνέντευξή του στο BBC, ξεκαθαρίζοντας πως δεν πρόκειται να ξεκινήσει συνομιλίες για εμπόριο ή ασφάλεια με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, αν δεν υπάρξει ουσιαστικός διάλογος με σεβασμό στην καναδική κυριαρχία.
«Θα πάω στην Ουάσιγκτον μόνο όταν υπάρξει σοβαρή συζήτηση», τόνισε ο Κάρνεϊ, την ώρα που οι κάλπες έκλειναν στον Καναδά και το κόμμα του εξασφάλιζε ιστορική νίκη στις εκλογές της Δευτέρας.
Οι δηλώσεις του έρχονται στον απόηχο της επανεκλογής Τραμπ, ο οποίος έχει επανειλημμένως δηλώσει την πρόθεσή του να καταστήσει τον Καναδά την «51η πολιτεία» των ΗΠΑ – δήλωση που επανέλαβε ο Λευκός Οίκος και την Τρίτη μέσω της αναπληρώτριας εκπροσώπου Άννα Κέλι. Ο Κάρνεϊ απάντησε αποφασιστικά: «Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ».
Παρότι απορρίπτει τις φαντασιώσεις Τραμπ, ο Κάρνεϊ δήλωσε ανοιχτός σε μια «win-win» συμφωνία με τις ΗΠΑ, εφόσον αυτή συνδυαστεί με εμβάθυνση των εμπορικών σχέσεων με την Ε.Ε. και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ρήγμα στις σχέσεις Καναδά – ΗΠΑ
Η οικονομική σχέση Καναδά-ΗΠΑ είναι κρίσιμη, καθώς περίπου το 75% των καναδικών εξαγωγών κατευθύνεται προς τις ΗΠΑ, ενώ ο Καναδάς αποτελεί τον μεγαλύτερο εξωτερικό προμηθευτή αργού πετρελαίου των ΗΠΑ. Αντιστρόφως, μόνο το 17% των αμερικανικών εξαγωγών καταλήγει στον Καναδά. Το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με τον Καναδά αναμένεται να φτάσει τα 45 δισ. δολάρια το 2024, κυρίως λόγω των ενεργειακών εισαγωγών.
Οι σχέσεις των δύο χωρών έχουν επιδεινωθεί λόγω των σχολίων Τραμπ – ο οποίος έχει αποκαλέσει τον πρώην πρωθυπουργό Τζάστιν Τριντό «κυβερνήτη», υποβαθμίζοντας τον σε επίπεδο πολιτείας. Επιπλέον, ο Τραμπ έχει επιβάλει δασμούς 25% σε σειρά καναδικών προϊόντων, μεταξύ των οποίων και οι εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα, εξαιρώντας όμως προϊόντα ενταγμένα στη συμφωνία USMCA. Ο Καναδάς απάντησε με αντίποινα ύψους 60 δισ. καναδικών δολαρίων (42 δισ. δολάρια ΗΠΑ).
«Οι συνομιλίες θα γίνουν με τους δικούς μας όρους, όχι με τους δικούς τους», επανέλαβε ο Κάρνεϊ, προσθέτοντας: «Υπάρχει περιθώριο για μια νέα οικονομική και αμυντική συνεργασία – πολύ διαφορετική από τις προηγούμενες». «Ο Καναδάς είναι ο μεγαλύτερος πελάτης για περισσότερες από 40 πολιτείες των ΗΠΑ», υπενθύμισε ο Κάρνεϊ. «Τους προμηθεύουμε με ενέργεια, με λιπάσματα για τους αγρότες τους. Αξίζουμε σεβασμό και τον περιμένουμε».
Στροφή σε νέες συνεργασίες
Ο Κάρνεϊ δείχνει πρόθυμος να επεκτείνει τη συνεργασία με χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο. Έχοντας στηρίξει τη Ρέιτσελ Ριβς στις βρετανικές εκλογές, εκτιμά ότι Καναδάς και Ηνωμένο Βασίλειο μπορούν να ολοκληρώσουν μια σταματημένη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, παρότι το 95% των μεταξύ τους συναλλαγών είναι ήδη αδασμολόγητο. «Μπορούμε να ενισχύσουμε την οικονομική και αμυντική μας ενσωμάτωση», ανέφερε.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ συνεχάρη τον Κάρνεϊ και δήλωσε πως προσβλέπει σε στενή συνεργασία στους τομείς άμυνας, ασφάλειας, εμπορίου και επενδύσεων.
Κάρνεϊ: Όλα θα κριθούν στη G7
Ο Κάρνεϊ επισήμανε ότι η επερχόμενη Σύνοδος Κορυφής της G7, την οποία θα φιλοξενήσει ο Καναδάς τον Ιούνιο, θα αποτελέσει κομβικό σημείο για την πορεία του παγκόσμιου εμπορικού πολέμου. «Εκεί θα φανεί το κατά πόσο οι επτά πιο ανεπτυγμένες οικονομίες του κόσμου εξακολουθούν να μοιράζονται κοινό όραμα», τόνισε.
Η Σύνοδος θα πραγματοποιηθεί λίγο πριν λήξει η 90ήμερη αναστολή σε μερικούς από τους αυξημένους δασμούς που έχει επιβάλει ο Τραμπ.
