Η πολιτική αντιπαράθεση ανάμεσα στην κυβέρνηση των Ρεπουμπλικανών και των Δημοκρατικών της πολιτείας της Καλιφόρνια βρίσκεται στο προσκήνιο μετά το ξέσπασμα των μαζικών διαδηλώσεων και των αναταραχών εδώ και τέσσερα εικοσιτετράωρα. Κλιμακώθηκε περαιτέρω χθες, όταν ο κυβερνήτης της Καλιφόρνια, Γκάρι Νιούσομ, ανακοίνωσε πως θα προσφύγει στη δικαιοσύνη εναντίον του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, για την αποστολή 300 μελών της Εθνοφρουράς στο Λος Άντζελες. Κατηγόρησε τον Τραμπ για τη δημιουργία ενός καθεστώτος «φόβου και τρομοκρατίας» σε μια «κατασκευασμένη κρίση».
Για πρώτη φορά έπειτα από δεκαετίες, η Εθνοφρουρά συγκαλείται εναντίον Αμερικανών πολιτών, με τον πρόεδρο να παρακούει τις συστάσεις του κυβερνήτη και να ενεργοποιεί έναν νόμο σε ισχύ, κυρίως, για την άμυνα της χώρας από εξωτερική απειλή. Σε ετοιμότητα έχουν τεθεί, επίσης, 700 πεζοναύτες, ενώ ο Τραμπ έχει δώσει το πράσινο φως σε ακόμη 2.000 μέλη της Εθνοφρουράς. Αν και ο Νιούσομ μαζί με τη δήμαρχο του Λος Άντζελες, Κάρεν Μπας, καταδίκασαν την έξαρση βίας, ο Αμερικανός πρόεδρος τους κατηγόρησε για τα γεγονότα που ξεκίνησαν από τις επιδρομές της Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων των ΗΠΑ (ICΕ) και κατέληξαν στη σύλληψη 118 παράτυπων μεταναστών στο προάστιο Πάραμαουντ την περασμένη Παρασκευή.
Το ισχυρό οχυρό των Δημοκρατικών
Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι αντικειμενικά ένας Αμερικανός πρόεδρος που κλίνει στη σύγκρουση για να επιβάλει τη συντηρητική ατζέντα του, είτε μέσω μιας επιθετικής εμπορικής πολιτικής εις βάρος του υπόλοιπου κόσμου, είτε με στρατιωτική παρέμβαση σε μία από τις πολιτείες που είναι ένα από τα ισχυρότερα κέντρα των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του περσινού Οκτωβρίου, σχεδόν το ήμισυ των ψηφοφόρων στην Καλιφόρνια έχουν δηλώσει Δημοκρατικοί (46,5%), ενώ οι Ρεπουμπλικανοί αντιπροσωπεύουν ένα 24,7%. Από το 1992 η Καλιφόρνια ψήφιζε τους Δημοκρατικούς σε κάθε εκλογική αναμέτρηση για την προεδρία των ΗΠΑ. Οι Δημοκρατικοί ελέγχουν σήμερα όλα τα επίπεδα της πολιτικής ηγεσίας στην πολιτεία, ενώ εκτιμήσεις θέλουν τον κυβερνήτη Νιούσομ να θέτει υποψηφιότητα για τις προεδρικές εκλογές του 2028.
Η αναβίωση του Calexit
Είναι τόσο ισχυρή η ταυτότητα των Καλιφορνέζων, που το κίνημα του Calexit επανήλθε στο προσκήνιο από τις προεδρικές εκλογές του 2016. Τότε η Χίλαρι Κλίντον υπερίσχυσε στην Καλιφόρνια, αλλά σε ομοσπονδιακό επίπεδο ηττήθηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος υπηρέτησε την 1η θητεία του μέχρι το 2021. Η ιδέα της απόσχισης της Καλιφόρνια από τις υπόλοιπες ΗΠΑ σήμερα γίνεται ισχυρότερη, καθώς η πολιτεία παραμένει κοινωνικά φιλελεύθερη σε μια χώρα που ασπάζεται τον συντηρητισμό και την εσωστρέφεια, όπως κατέδειξε η πρόσφατη εκλογική νίκη του Τραμπ, που άνοιξε τον δρόμο στη 2η θητεία του. Αρχές του 2025 ελήφθη μια νέα πρωτοβουλία για τη συγκέντρωση υπογραφών μέχρι τον Ιούλιο του 2025 για τη διενέργεια ψηφοφορίας το 2028. Το βασικό ερώτημα θα είναι το εξής: «Μήπως η Καλιφόρνια θα πρέπει να αποχωρήσει από τις ΗΠΑ και να γίνει μια ελεύθερη και ανεξάρτητη χώρα;». Ακόμη και εάν η απάντηση ήταν θετική, δεν θα σήμαινε πως η Καλιφόρνια θα μπορούσε να αποσχιστεί άμεσα. Όμως θα παγίωνε ένα ρήγμα με την Ουάσιγκτον και την υπερσυντηρητική παράταξη, που κυριαρχεί πια, το κόμμα των Ρεπουμπλικανών.
Η οικονομική δύναμη της Καλιφόρνια
Δίχως αμφιβολία, η οικονομία της Καλιφόρνια έχει τα φόντα να είναι αυτόνομη και ισχυρή. Σύμφωνα με περσινά στοιχεία, το ΑΕΠ της πολιτείας ανήλθε σε 4,1 τρισ. δολάρια, αντιπροσωπεύοντας το 14% της συνολικής οικονομίας των ΗΠΑ. Εάν ανεξαρτητοποιούνταν, η Καλιφόρνια θα αποτελούσε την 4η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Θα εκτόπιζε την Ιαπωνία και την Ινδία. Τα λιμάνια του Λος Άντζελες και του Λονγκ Μπιτς έχουν τη μεγαλύτερη κίνηση στις ΗΠΑ, διότι διαχειρίζονται το ένα τρίτο των εμπορευματοκιβωτίων που εισέρχονται στη χώρα. Εκτός από το χάσμα των κοινωνικών ιδεών ανάμεσα στην Καλιφόρνια και τον Λευκό Οίκο, η οικονομία της πολιτείας ήδη επωμίζεται τις επιπτώσεις των δασμών του Τραμπ και της αβεβαιότητας που επικρατεί για τις επόμενες κινήσεις των Ρεπουμπλικανών. Πέραν τούτου, ο Νιούσομ έχει τα περιθώρια να ασκήσει πιέσεις στον Λευκό Οίκο και να απαντήσει στις απειλές του Τραμπ, ο οποίος έχει θέσει στο στόχαστρο τον κυβερνήτη επειδή αρνείται να εφαρμόσει τη συντηρητική ατζέντα του.
Όταν τέλη Μάιου ο Τραμπ απείλησε με την παρακράτηση ομοσπονδιακών κονδυλίων εάν δεν αναιρούνταν απόφαση να συμμετάσχει 16χρονη αθλήτρια που είχε αλλάξει φύλο στους πολιτειακούς αγώνες, ο Νιούσομ άφησε να εννοηθεί πως η Καλιφόρνια μπορούσε τότε να σταματήσει να στέλνει τα περίπου 80 δισ. δολάρια που πληρώνει σε ετήσιους φόρους. Σύμφωνα με την ενημερωτική ιστοσελίδα Axios, η Καλιφόρνια ανήκει στις 13 από τις 50 πολιτείες των ΗΠΑ που συνεισφέρουν πιο πολύ στο ομοσπονδιακό κράτος σε σχέση με όσα λαμβάνουν.
Οι πολιτικές ενέργειες του Τραμπ και οι απειλές για συνέπειες
Ένα από τα κεντρικά σημεία της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ ήταν να παγώσει την είσοδο μεταναστών από τα σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό, ενώ υποσχέθηκε τη μαζική απέλαση όσων ζουν στις ΗΠΑ και δεν πληρούν τις προϋποθέσεις. Η ICΕ πραγματοποιεί εκτεταμένους ελέγχους, συλλαμβάνοντας ακόμη και τον 25χρονο Ιταλοσενεγαλέζο influencer στο διεθνές αεροδρόμιο Χάρι Ριντ στο Λας Βέγκας, επειδή είχε εισέλθει στις ΗΠΑ τέλη Απριλίου και παρέμεινε μετά τη λήξη της άδειας παραμονής του.
Από χθες οι αναταραχές στο Λος Άντζελες επεκτείνονταν στους δρόμους του Σαν Φρανσίσκο. Πολιτικοί αναλυτές υποστηρίζουν πως οι ενέργειες του Τραμπ υπερβαίνουν τα όρια των εξουσιών που ορίζονται από το αμερικανικό σύνταγμα. Μέσα σε λίγες ημέρες έδωσε εντολή για τη διενέργεια ερευνών εις βάρος του πρώην προέδρου, Τζο Μπάιντεν, ενώ δήλωσε πως θα επανεξετάσει τις συμβάσεις του ομοσπονδιακού κράτους με τη Space X του Έλον Μασκ, απειλώντας τον ίδιο πως θα υπάρξουν «πολύ σοβαρές επιπτώσεις» εάν τολμήσει να υποστηρίξει υποψηφίους των Δημοκρατικών. Οι σχέσεις του Μασκ με τον Τραμπ κατέρρευσαν προ ημερών, με τον Αμερικανό δισεκατομμυριούχο να ισχυρίζεται πως ο Τραμπ δεν θα είχε εκλεγεί χωρίς την προεκλογική χορηγία του, που κινήθηκε στα 270 εκατ. δολάρια.
