Η Γαλλία έβαλε τέλος σε μια δεκαετή νομική εκκρεμότητα που κρατούσε «παγωμένο» τον υδροηλεκτρικό της τομέα, συμφωνώντας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ένα νέο πλαίσιο για τα φράγματα. Η μετάβαση από το μοντέλο παραχωρήσεων σε ένα πιο ευέλικτο καθεστώς αδειοδότησης, αλλά και η απελευθέρωση 6 GW «εικονικής» ισχύος από την EDF, ανοίγουν τον δρόμο για επενδύσεις που είχαν καθυστερήσει πάνω από δέκα χρόνια. «Ένα σχέδιο συμφωνήθηκε σε αρχή με την Επιτροπή για τους όρους υπό τους οποίους μπορεί να γίνει μια μαζική αναβίωση των επενδύσεων στα φράγματα και στις κοιλάδες μας, επ’ ωφελεία της ενεργειακής μετάβασης και της διαχείρισης των υδάτων», ανέφερε σύμφωνα με το Reuters το γραφείο του πρωθυπουργού Φρανσουά Μπαϊρού.
Το παράδειγμα αυτό δεν είναι μεμονωμένο. Έρχεται την ίδια στιγμή που η νέα έκθεση «World Hydropower Outlook 2025» της Διεθνούς Ένωσης Υδροηλεκτρικής Ενέργειας (IHA) καταγράφει μια ισχυρή επιστροφή του υδροηλεκτρισμού διεθνώς. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 2024 προστέθηκαν 16,2 GW νέας υδροηλεκτρικής ισχύος και 8,4 GW αντλησιοταμίευσης, ανεβάζοντας το παγκόσμιο δυναμικό στα 1.254 GW για τα συμβατικά υδροηλεκτρικά και 189 GW για τα έργα αντλησιοταμίευσης. Στην παγκόσμια «γραμμή παραγωγής» έργων βρίσκονται σχεδόν 600 GW αντλησιοταμίευσης και πάνω από 475 GW νέων συμβατικών υδροηλεκτρικών, δείχνοντας ότι ο κλάδος έχει ξαναμπεί δυναμικά στον επενδυτικό χάρτη.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι η υδροηλεκτρική ενέργεια παραμένει η μεγαλύτερη ανανεώσιμη πηγή στον κόσμο, με ρόλο όχι μόνο στην παραγωγή αλλά και στη σταθερότητα των ηλεκτρικών συστημάτων. Η αυξανόμενη ζήτηση για ευέλικτη και αξιόπιστη ισχύ, σε συνδυασμό με την ανάγκη αποθήκευσης μεγάλης διάρκειας, φέρνει ξανά στο επίκεντρο τον υδροηλεκτρισμό και ειδικά την αντλησιοταμίευση.
Στην Ευρώπη, η δυναμική αυτή αποτυπώθηκε σε αριθμούς το 2024. Η υδροηλεκτρική παραγωγή έφτασε σε δεκαετές υψηλό με 680 TWh, χάρη σε καλύτερες υδρολογικές συνθήκες, μετά από μια σειρά ξηρών ετών που είχαν πλήξει χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία. Παράλληλα, αναπτύσσεται ένα εντυπωσιακό pipeline 52,9 GW αντλησιοταμίευσης, από τα οποία 3 GW βρίσκονται υπό κατασκευή και άλλα 6,7 GW έχουν ήδη λάβει έγκριση. Στην πρώτη γραμμή βρίσκονται χώρες όπως η Ισπανία, η Αυστρία και το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και η Ελλάδα, η οποία φιλοδοξεί να καλύψει το έλλειμμα αποθήκευσης στο ηλεκτρικό της σύστημα.
Ειδικότερα, η Ελλάδα τοποθετείται στη μεσαία κατηγορία χωρών, με 3.429 MW συνολικής εγκατεστημένης υδροηλεκτρικής ισχύος, εκ των οποίων 699 MW αντλησιοταμίευσης. Σημειώνεται πως το δίμηνο Ιουλίου–Αυγούστου καταγράφηκε ένα νέο κύμα εγκρίσεων, με 12 μικρά υδροηλεκτρικά να λαμβάνουν περιβαλλοντικούς όρους, γεγονός που επιβεβαιώνει την κινητικότητα που αναπτύσσεται στον κλάδο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης το 2024 η παραγωγή έφτασε τις περίπου 3 TWh, υποχωρώντας σε χαμηλά επίπεδα, γεγονός που ανέδειξε την ανάγκη για νέες επενδύσεις. Το εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ) θέτει στόχο για 3 GW αποθήκευσης έως το 2030, και σήμερα βρίσκονται σε ανάπτυξη πάνω από 3 GW έργων αντλησιοταμίευσης, περίπου το ένα τρίτο των οποίων ήδη σε κατασκευαστική φάση.
Το έργο αντλησιοταμίευσης της Αμφιλοχίας αποτελεί το μοναδικό νέο έργο αποθήκευσης μεγάλης κλίμακας που υλοποιείται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα. Με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 680 MW για παραγωγή και 730 MW για άντληση, περιλαμβάνει δύο ανεξάρτητους άνω ταμιευτήρες, τον Άγιο Γεώργιο και τον Πύργο, με χωρητικότητα περίπου 5 εκατ. και 2 εκατ. κυβικών μέτρων αντίστοιχα, ενώ ως κάτω ταμιευτήρας χρησιμοποιείται η υφιστάμενη λίμνη Καστρακίου της ΔΕΗ. Πρόκειται για μια επένδυση ύψους 650 εκατ. ευρώ, με ετήσια παραγωγή ενέργειας που εκτιμάται στις 816 GWh.
Όπως είχε αναφέρει το energygame.gr σημαντικό ορόσημο για το mega project αντλησιοταμίευσης της Αμφιλοχίας, που υλοποιεί η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή – πλέον υπό τον έλεγχο της Masdar – αποτελεί η σύναψη δανείου ύψους 620 εκατ. ευρώ με την Τράπεζα Πειραιώς. Η συμφωνία αυτή, σε συνδυασμό με την επιδότηση ύψους 250 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, εξασφαλίζει πλήρως τη χρηματοδότηση του έργου, το οποίο βρίσκεται ήδη σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής. Η ενίσχυση της αντλησιοταμίευσης αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας, με το έργο της Αμφιλοχίας να συγκαταλέγεται στα μεγαλύτερα εγχειρήματα αποθήκευσης στην Ευρώπη. Η εξασφαλισμένη χρηματοδότηση δίνει το «πράσινο φως» για την ομαλή ολοκλήρωσή του, ενισχύοντας παράλληλα τη σταθερότητα και την ευελιξία του ηλεκτρικού συστήματος της Ελλάδας.
Η εικόνα στην υπόλοιπη Ευρώπη
Στην υπόλοιπη Ευρώπη, οι κυβερνήσεις κινούνται με ευδιάκριτες αλλά διαφορετικές ταχύτητες: στο Ηνωμένο Βασίλειο ενεργοποιήθηκε το σχήμα Cap & Floor για έργα μακράς διάρκειας αποθήκευσης και έχει ήδη «ξεκλειδώσει» ανακοινώσεις άνω των 13 GW αντλησιοταμίευσης, με ώριμα έργα όπως τα Coire Glas (1,3 GW/30 GWh) και Cruachan 2 (600 MW) να προχωρούν σε ορόσημα υλοποίησης, δίνοντας σήμα πολιτικής δέσμευσης και ορατότητας εσόδων στους επενδυτές. Στην Ισπανία, ο επικαιροποιημένος ΕΣΕΚ ανεβάζει τον στόχο αποθήκευσης στα 22,5 GW έως το 2030 και «τρέχουν» παράλληλα παρεμβάσεις: pipeline περίπου 7 GW (με ~300 MW υπό κατασκευή), χρηματοδότηση 44,9 εκατ. ευρώ για το Alcántara (440 MW/15 GWh), διοικητική έγκριση και πρώτη αντλητική μονάδα στο Valdecañas (275 MW/210 GWh), καθώς και νέα σχήματα συνεργασίας για επιπλέον 830 MW και το Salto de Chira (200 MW/3,5 GWh) με δάνειο 300 εκατ. ευρώ από την EIB· ταυτόχρονα εξετάζεται capacity market για σταθερότητα εσόδων.
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr
