Την πεποίθηση πως θα ξεδιαλύνει σύντομα το θολό τοπίο που σκεπάζει την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, Great Sea Interconnector (GSI), εξέφρασε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της καθιερωμένης συνέντευξης Τύπου της ΔΕΘ. «Σύντομα θα έχουμε καθαρή ορατότητα από την Κύπρο, η οποία πρέπει να ξεκαθαρίσει ότι πράγματι θέλει το έργο», ανέφερε. Η ελληνική κυβέρνηση άδραξε την ευκαιρία για να καταστήσει εκ νέου σαφές ότι υπάρχει απόλυτη πρόθεση το έργο να ξεκινήσει και να ολοκληρωθεί, στέλνοντας ταυτόχρονα σαφές μήνυμα προς την Κυπριακή Δημοκρατία να συνταχθεί στο πλευρό της.
Ωστόσο, πίσω από τις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις, η πραγματικότητα στο πεδίο της υλοποίησης αποδεικνύεται εξίσωση για δυνατούς λύτες: η Nexans, ο κατασκευαστής του καλωδίου, η οποία παραμένει απλήρωτη από τον Ιούνιο, εξετάζει, σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr, το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε αναστολή (suspension) του συμβολαίου που έχει συνάψει με τον ΑΔΜΗΕ για την κατασκευή του καλωδίου. Η γαλλική εταιρεία μπορεί να προβεί στην εν λόγω ενέργεια, αφού κάτι τέτοιο προβλέπεται από τη στιγμή που δεν λαμβάνει σε μηνιαία βάση τις πληρωμές που της αναλογούν.
Μάλιστα, προ ολίγων ημερών η Nexans απέστειλε επιστολή προς τον ΑΔΜΗΕ, ζητώντας ενημέρωση σχετικά με το «state of play» του έργου. Υπενθυμίζεται ότι ο ΑΔΜΗΕ έχει παγώσει τις πληρωμές από τον Ιούνιο. Παρ’ όλα αυτά, η γαλλική εταιρεία εξακολουθεί να προχωρεί στην παραγωγή του καλωδίου, έχοντας όμως ξεκινήσει να γράφει τα «χρωστούμενα» από τις αρχές Σεπτεμβρίου, καθώς η τελευταία δόση που κατέβαλε ο ΑΔΜΗΕ κάλυπτε το κόστος έως το τέλος Αυγούστου.
Η Nexans εξακολουθεί να τρέχει την παραγωγή του καλωδίου, εγκλωβισμένη ανάμεσα στο δυσβάσταχτο κόστος μιας ξαφνικής διακοπής της γραμμής στο εργοστάσιό της και στην επιλογή να κρατήσει για λίγες μέρες στάση αναμονής, προτού αποφασίσει τα επόμενα βήματα. Για τον λόγο αυτόν, σύμφωνα με πηγές, ζήτησε επισήμως ενημέρωση από τον ΑΔΜΗΕ, ο οποίος δηλώνει έτοιμος να μιλήσει με διαφάνεια για την υφέρπουσα κατάσταση, επιμένοντας ωστόσο στην απόφαση παύσης πληρωμών για ένα έργο που βρίσκεται σε καθεστώς ρυθμιστικής αβεβαιότητας και, υπό οικονομικούς όρους, θεωρείται πλέον μη βιώσιμο.
Αν μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες από την κήρυξη του «suspension» δεν σημειωθεί καμία πρόοδος, η Nexans αποκτά το δικαίωμα να καταγγείλει οριστικά τη σύμβαση, βάζοντας οριστικούς τίτλους τέλους στο έργο «Great Sea Interconnector» και σηματοδοτώντας ένα ενεργειακό ναυάγιο.
Το σχήμα των μηνιαίων πληρωμών με το οποίο προχωράει σήμερα η κατασκευή του καλωδίου λειτουργεί, μέσα στη δίνη των εξελίξεων, ως μια δικλίδα ασφαλείας. Χάρη σε αυτό, δεν επιβάλλονται βαριές ποινικές ρήτρες στον ΑΔΜΗΕ σε περίπτωση αναστολής, αποτρέποντας πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση για τους καταναλωτές. Αντιθέτως, σε ενδεχόμενη ακύρωση, το μόνο που θα βαρύνει τα δύο κράτη είναι τα ήδη εκταμιευθέντα κεφάλαια, ύψους περίπου 250 εκατ. ευρώ, τα οποία -σύμφωνα με τη διακρατική συμφωνία του Σεπτεμβρίου 2024- θα επιμεριστούν ισομερώς μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου.
H εκκρεμότητα με το έσοδο των 25 εκατ. ευρώ
Αν δεν λυθεί άμεσα η εκκρεμότητα με το έσοδο των 25 εκατ. ευρώ από την Κυπριακή Δημοκρατία, ο ΑΔΜΗΕ δεν προτίθεται να επανεκκινήσει τις πληρωμές προς τη Nexans – και η άμμος στην κλεψύδρα τελειώνει επικίνδυνα… Το ζητούμενο για τον διαχειριστή είναι μια καθαρή και επίσημη δέσμευση από τη ΡΑΕΚ ότι στηρίζει το έργο, δηλαδή ότι θα εγκρίνει την πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ της ετήσιας κυπριακής συμμετοχής, όπως προβλέπεται από τα ήδη υπογεγραμμένα και με βάση τη συμφωνία επιμερισμού κόστους 63% για την Κύπρο και 37% για την Ελλάδα. Μόνο έτσι ο ΑΔΜΗΕ θα μπορέσει να ανακτήσει τα περίπου 13 εκατ. ευρώ που αναλογούν στους Κύπριους καταναλωτές για το 2025 και, μαζί με τα 7 εκατ. ευρώ που έχει εγκρίνει η ΡΑΑΕΥ, να καλύψει τις δόσεις προς τη Nexans, αποτρέποντας μια διακοπή στην κατασκευή του καλωδίου.
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr