Δίκτυα μεταφοράς, λιμάνια, εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και αξιόπιστα δεδομένα. Αυτό είναι το τρίπτυχο με το οποίο, όπως φωνάζει η αγορά, θα «ζεσταθούν οι μηχανές» για την εκκίνηση των υπεράκτιων αιολικών στην Ελλάδα. Γιατί το εγχείρημα δεν είναι απλώς ενεργειακό – είναι βιομηχανικό, τεχνικό και θεσμικό ταυτόχρονα. Για να σταθεί, χρειάζεται δίκτυα ικανά να υποδεχθούν νέα ισχύ, λιμάνια που να μπορούν να εξυπηρετήσουν τη συναρμολόγηση και μεταφορά των πλωτών μονάδων, ανθρώπους με εξειδίκευση και πάνω απ’ όλα αξιόπιστα δεδομένα, που θα δώσουν στους επενδυτές την απαραίτητη βεβαιότητα.
Κι όμως, τρία χρόνια μετά τις πρώτες εξαγγελίες, η χώρα δείχνει να κινείται πιο αργά απ’ όσο επιτρέπει ο διεθνής ανταγωνισμός. Το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών παραμένει ανενεργό, η Κοινή Υπουργική Απόφαση που θα το ενεργοποιούσε δεν έχει ακόμη υπογραφεί, ενώ τα εκτελεστικά διατάγματα παραμένουν σε εκκρεμότητα. Το αποτέλεσμα είναι ένα θεσμικό οικοδόμημα έτοιμο στα χαρτιά, αλλά ακινητοποιημένο στην πράξη· μια αγορά που περιμένει το σήμα εκκίνησης, την ώρα που γύρω της άλλες χώρες κινούνται ταχύτερα – προκηρύσσουν έργα, καθορίζουν θαλάσσιες περιοχές και προσελκύουν επενδυτικά κεφάλαια.
Όπως αναγνωρίζουν οι ειδικοί, τα υπεράκτια αιολικά δεν είναι μια απλή τεχνολογική πρόκληση, αλλά μια ολόκληρη βιομηχανία που χτίζεται από το μηδέν, με προαπαιτούμενο την ωριμότητα – τεχνική, θεσμική και κοινωνική. Χωρίς ενιαίο σχεδιασμό, που να ξεκινά από τη βάση, η Ελλάδα πρέπει να κινηθεί γρηγορότερα.
Υπεράκτια αιολικά: Το στοίχημα της αλυσίδας εφοδιασμού
Με καθαρό μήνυμα για την ανάγκη ισορροπίας μεταξύ διεθνούς τεχνογνωσίας και εγχώριας συμμετοχής, ο Αλέξανδρος Τσαρούχης, συντονιστής Εκστρατειών Ερευνών Υπεράκτιων Αιολικών της ΕΔΕΥΕΠ (HEREMA), περιέγραψε τη στρατηγική της Αρχής για τον τρόπο με τον οποίο η Ελλάδα μπορεί να αναπτύξει βιώσιμα τον νέο της υπεράκτιο κλάδο. Όπως τόνισε, το ζητούμενο δεν είναι μόνο η προώθηση της πλωτής τεχνολογίας, αλλά και η ενσωμάτωση της ελληνικής βιομηχανικής και ναυπηγικής βάσης στην αλυσίδα αξίας των έργων.
«Η πρόκληση των πλωτών ανεμογεννητριών δεν είναι μόνο τεχνολογική – είναι και ευκαιρία για την εγχώρια παραγωγική αλυσίδα», επισήμανε ο Τσαρούχης, υπογραμμίζοντας πως το υψηλότερο κόστος της νέας τεχνολογίας μπορεί να αντισταθμιστεί από το στρατηγικό όφελος της τοπικής ανάπτυξης. Όπως είπε, «η πλωτή αιολική ενέργεια μπορεί να ενισχύσει τις υποδομές, να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και να δώσει ώθηση στη μεταποίηση και τα ναυπηγεία της χώρας».
Η ΕΔΕΥΕΠ βλέπει στα πλωτά αιολικά έναν μοχλό επανεκκίνησης για κλάδους όπως η ναυπηγική, η μεταλλουργία και η λιμενική βιομηχανία. «Η Ελλάδα διαθέτει ήδη θεμέλια – ναυπηγεία, βιομηχανίες χάλυβα και τσιμέντου και λιμάνια με σημαντικές δυνατότητες. Το ζητούμενο είναι να αξιοποιηθεί αυτό το δυναμικό, με προσεκτικό σχεδιασμό ως προς το πού θα κατασκευάζονται, θα συναρμολογούνται και θα αποστέλλονται τα επιμέρους στοιχεία των έργων», εξήγησε.
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα λιμάνια αποτελούν «τον ακρογωνιαίο λίθο» κάθε στρατηγικής για την αλυσίδα εφοδιασμού. «Δεν μπορούμε να μιλάμε για supply chain χωρίς να μιλάμε για λιμάνια. Είναι ο κρίσιμος κρίκος που συνδέει την παραγωγή με την εγκατάσταση. Και στην περίπτωση των πλωτών αιολικών, ο ρόλος τους είναι ακόμη πιο καθοριστικός», σημείωσε.
Να σημειωθεί ότι η ΕΔΕΥΕΠ αναμένεται να αναθέσει σύντομα την εκπόνηση μελέτης καταλληλότητας λιμανιών για την υποστήριξη των υπεράκτιων αιολικών, με το λιμάνι της Πάτρας να βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Το master plan του λιμανιού βρίσκεται στην τελική ευθεία, αναμένοντας τις τελευταίες υπογραφές από τα συναρμόδια υπουργεία, πριν λάβει την τελική έγκριση από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Το σχέδιο καθορίζει τα επιτρεπόμενα όρια της ζώνης λιμένα, τις χρήσεις γης, τους όρους και περιορισμούς δόμησης στη χερσαία ζώνη, τις προβλεπόμενες προσχώσεις, τα βασικά τεχνικά χαρακτηριστικά των έργων, καθώς και την κυκλοφοριακή οργάνωση του λιμένα.
«Η ιδέα είναι να προχωρήσουμε με ενιαίο σχεδιασμό – να πραγματοποιήσουμε μετρήσεις και γεωφυσικές, γεωτεχνικές και περιβαλλοντικές έρευνες σε κρατικό επίπεδο, ώστε οι επενδυτές να έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστα στοιχεία και να επιταχυνθεί η ωρίμανση των έργων», εξήγησε.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο σχεδιασμός της εκστρατείας περιλαμβάνει τρεις κύριες κατηγορίες ερευνών:
- Αιολικά και ωκεανογραφικά δεδομένα, για τη μέτρηση του δυναμικού και των καιρικών συνθηκών.
- Γεωφυσικές και γεωτεχνικές έρευνες, που θα καθορίσουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά του βυθού και των υποθαλάσσιων υποδομών.
- Περιβαλλοντικές παρατηρήσεις, ώστε να εντοπιστούν περιοχές υψηλής ευαισθησίας και να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις.
Ο κ. Τσαρούχης διευκρίνισε ότι, παρ’ ότι στο αρχικό στάδιο η τοπική βιομηχανία δεν θα έχει ακόμη πλήρη εμπλοκή, στόχος της ΕΔΕΥΕΠ είναι να ενισχύσει σταδιακά τη συμμετοχή ελληνικών εταιρειών, μέσα από συνεργασίες με διεθνείς ομίλους. «Αναζητούμε την ισορροπία ανάμεσα στη διεθνή εμπειρία και τους εγχώριους προμηθευτές. Θέλουμε οι ξένοι πάροχοι να συνεργαστούν με ελληνικές επιχειρήσεις για τις εγκαταστάσεις, τη λειτουργία και τη συντήρηση», ανέφερε, αναγνωρίζοντας πως έτσι θα δημιουργηθεί «πραγματικό τοπικό αποτύπωμα».
Η στρατηγική της ΕΔΕΥΕΠ δεν περιορίζεται σε τεχνικό επίπεδο, αλλά επεκτείνεται και στη γνώση. «Εργαζόμαστε με διεθνείς συμβούλους που διαθέτουν δοκιμασμένα πρωτόκολλα αξιολόγησης κινδύνου, αλλά τα συνδυάζουμε με ελληνικούς εταίρους που γνωρίζουν τα ιδιαίτερα περιβαλλοντικά και γεωγραφικά δεδομένα. Ο συνδυασμός διεθνούς εμπειρίας και εγχώριας γνώσης είναι το κλειδί», είπε χαρακτηριστικά.
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr
