Δυο όψεις εμφανίζουν οι τιμές ηλεκτρισμού στην Ελλάδα, με τις τιμές λιανικής να κινούνται κάτω από το μέσο όρο της ΕΕ κατά 21% για το α’ εξάμηνο του έτους και τη χώρα μας να καταλαμβάνει την 18η θέση μεταξύ των 27 χωρών της ΕΕ, όπως υπογράμμισε χθες από το βήμα της Βουλής ο Υπουργός Περιβάλλοντος Σταύρος Παπασταύρου. Στις τιμές χονδρικής, ωστόσο, οι οποίες επηρεάζουν τις τιμές λιανικής και αποτελούν εν πολλοίς το σημείο αναφοράς για τη διαμόρφωση του κόστους ενέργειας, η Ελλάδα παραμένει σταθερά μια από τις ακριβότερες χώρες της Ευρώπης, καθώς το 2024 κατατάχθηκε στην έκτη θέση, ενώ το πρώτο δεκάμηνο του 2025 βρίσκεται στην έκτη θέση σύμφωνα με έρευνα του Green Tank. Και ο κ. Παπασταύρου άλλωστε παραδέχθηκε ότι έχουμε ακόμα πολύ χρόνο να διανύσουμε έως ότου επιτευχθεί ο τελικός στόχος που είναι «να απολαμβάνει ο Έλληνας πολίτης άφθονη και προσιτή ενέργεια», αναγνωρίζοντας εμμέσως πλην σαφώς τα διαρθρωτικά προβλήματα που «φωτογραφίζουν» όχι μόνο οι υψηλές χονδρεμπορικές τιμές, αλλά και οι ακραίες διακυμάνσεις των τιμών κατά τη διάρκεια της ημέρας, κάτι που υποδηλώνει απουσία ευελιξίας (βλέπε διασυνοριακές ηλεκτρικές διασυνδέσεις και αποθηκευτική ισχύ) στο εγχώριο ηλεκτρικό σύστημα.
Πρόκειται για μια συνθήκη που δεν αφορά πάντως μόνο τη χώρα μας αλλά και ολόκληρη την Νοτιοανατολική Ευρώπη και ιδίως τον «διακεκαυμένο άξονα» Ουγγαρίας-Ρουμανίας-Βουλγαρίας-Ελλάδας. Για τον λόγο αυτό η ευρύτερη περιοχή καταλαμβάνει περίοπτη θέση στο Πακέτο για τα Δίκτυα της ΕΕ που παρουσιάστηκε προχθές (Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου), με την προώθηση των κρίσιμων ηλεκτρικών διασυνδέσεων στη ΝΑ Ευρώπη να αναδεικνύονται ως ένα από τα project απόλυτης προτεραιότητας προκειμένου να πέσει το τείχος των (υψηλών) τιμών που χωρίζει την περιοχή από τον ευρωπαϊκό πυρήνα.
Τα μηνύματα της Task Force για τις τιμές ρεύματος
Την ίδια στιγμή, το θέμα της «ψαλίδας» των τιμών ενέργειας μεταξύ της Κεντρικής και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης αλλά και το ύψος των των τιμών ενέργειας στην ΕΕ αυτό καθαυτό απασχολεί και την Task Force για την ενοποίηση της αγοράς ηλεκτρισμού της ΕΕ που συστάθηκε με ελληνική πρωτοβουλία και συμπληρώνει αυτές τις ημέρες έξι μήνες ζωής. Κατά την τελευταία της συνεδρίαση (9 Δεκεμβρίου), η Task Force επεσήμανε την υποχώρηση των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρώπη που κινούνται στα επίπεδα των 27 ευρώ/MWh, δηλαδή εκεί όπου βρίσκονταν πριν τα μέσα του 2021, στο σημείο από όπου ξεκίνησε η μεγάλη ανοδική πορεία που κορυφώθηκε στο ζενίθ της ενεργειακής κρίσης του 2022-2023. «Οι χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρισμού κινούνται κατά μέσο όρο στα 83 ευρώ/MWh στην ΕΕ ( τη στιγμή που στην Ελλάδα βρίσκονται στα 112 ευρώ/MWh από την αρχή του μήνα και στα 106 ευρώ/MWh από την αρχή του χρόνου) , με σημαντικές διαφορές να εμφανίζονται σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο», αναφέρει μεταξύ άλλων. Η Task Force αναγνωρίζει επίσης ότι μπορεί η ενεργειακή κρίση να πέρασε αλλά απαιτείται περαιτέρω προσπάθεια να γίνουν πιο προσιτές δεσμευόμενη να συνεχίσει την προσπάθεια αυτή εντός του 2026.
Πώς βοηθά την κατάσταση με τις τιμές ενέργειας ο…καλός μας ο καιρός
Θετικός -αν και συγκυριακός- παράγοντας πάντως είναι ότι η χειμερινή περίοδος εξελίσσεται σχετικά ομαλά στη Νοτιοανατολική Ευρώπη -συνεχίζοντας το «μοτίβο» του καλοκαιριού-, χωρίς παρατεταμένες περιόδους ψύχους μέχρι στιγμής. Στην βελτιωμένη εικόνα των χονδρεμπορικών τιμών φέτος σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν έχουν συμβάλλει μεταξύ άλλων η αποκλιμάκωση των τιμών του φυσικού αερίου στο φόντο των ισχυρών εισροών LNG στην Ευρώπη, οι βροχοπτώσεις του τελευταίου διαστήματος (που οδήγησαν σε βελτίωση της εικόνας για τα υδροηλεκτρικά αποθέματα, με άνοδο της στάθμης των ταμιευτήρων) και η απουσία απρόοπτων προβλημάτων σε κρίσιμες συμβατικές μονάδες. Eιδικά για την Ελλάδα, μάλιστα, η πτώση των τιμών του φυσικού αερίου έχει τη σημασία της, καθώς η ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο καταλαμβάνει μεγάλο μέρος του μείγματος, της τάξης του 40-50% σε σχέση π.χ. με 18% στη Ρουμανία.
Σύμφωνα δε με προβλέψεις των traders που καταγράφει το πρακτορείο Montel, οι spot χονδρεμπορικές τιμές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη ενδέχεται να υποχωρήσουν κατά 15% σε ετήσια βάση κατά το α’ τρίμηνο του 2026. Πιο συγκεκριμένα, η τιμή στο Χρηματιστήριο Ενέργειας της Ουγγαρίας -που θεωρείται το σημείο αναφοράς για όλη την περιοχή- εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 115-117 ευρώ/MWh, έναντι 135 ευρώ/MWh ένα χρόνο πριν
Green Tank: Γιατί η Ελλάδα δεν είναι Πορτογαλία
Επιστρέφοντας πάντως στην ελληνική χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού, ενδιαφέρον παρουσιάζει μελέτη του Green Tank που παρουσιάστηκε χθες και συγκρίνει την Ελλάδα με τη Πορτογαλία, δύο χώρες με παρόμοια χαρακτηριστικά αλλά με εντελώς διαφορετική εικόνα στο θέμα των τιμών ρεύματος στη χονδρική, καθώς η τιμή στην Ελλάδα συγκαταλέγεται σταθερά στις ακριβότερες, ενώ αυτή της Πορτογαλίας σταθερά στις φθηνότερες. Είναι ενδεικτικό ότι η μέση τιμή για φέτος διαμορφώνεται στα 105 ευρώ/MWh στην Ελλάδα και στα 66 ευρώ/MWh στην Πορτογαλία. Στο ερώτημα πού οφείλεται αυτή η διαφορά όχι μόνο με την χώρα της Ιβηρικής, αλλά και με άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης μια πρώτη απάντηση που δίνει το Greek Tank άπτεται του ενεργειακού μείγματος της Ελλάδας και της υψηλής συμμετοχής των μονάδων του φυσικού αερίου: Όπως αναφέρεται στη ανάλυση, την τελευταία διετία οι Πορτογάλοι διατηρούν σταθερά το μερίδιο του αερίου κάτω από το 25% και κατά μέσον όρο στο 14%, όταν σε εμάς κυμαίνεται σχεδόν στο 44%.
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr