Δύο συμπεράσματα προέκυψαν από την πρώτη συνάντηση των τραπεζιτών με την 7η τέχνη που συντελέστηκε στο Ζάππειο Μέγαρο την περασμένη Δευτέρα, με πρωτοβουλία του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας (ΕΚΚΟΜΕΔ) και του Γραφείου Κινηματογραφικών Παραγωγών της Αθήνας (Athens Film Office, AFO). Πρώτον, ότι η πολιτεία αντιμετωπίζει τον κλάδο της παραγωγής οπτικοακουστικών έργων ως πολύτιμο για την ελληνική οικονομία και δεύτερον, ότι δεν μπορεί εσαεί η 7η τέχνη στην Ελλάδα να στηρίζεται σε δημόσιους πόρους.
Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να εισέλθει και ο ιδιωτικός τομέας στην συγχρηματοδότηση, τόσο του οικοσυστήματος παραγωγής οπτικοακουστικού υλικού στη χώρα μας, όσο και των οπτικο-ακουστικών παραγωγών, που γίνονται στην Ελλάδα. Και φαίνεται να υπάρχει ενδιαφέρον, αφού τουλάχιστον δύο τράπεζες ενδιαφέρονται για τέτοιου είδους χρηματοδοτήσεις.
Πρόκειται για την Τράπεζα Πειραιώς και την Optima Bank. Όπως ανέφερε ο επικεφαλής του τμήματος ΜΜΕ Νοτίου Ελλάδος της Τράπεζας Πειραιώς, Δημήτρης Παπανικολάου, η αγορά του οπτικοακουστικού περιεχομένου είναι μια ταχύτατα αναπτυσσόμενη αγορά, η οποία πλέον δεν περνά αδιάφορη από το τραπεζικό σύστημα. Ταυτόχρονα όμως είναι μια νέα αγορά, την οποία, όπως παραδέχθηκε το στέλεχος της Τράπεζας Πειραιώς, το εγχώριο τραπεζικό σύστημα δεν γνωρίζει καλά κι επομένως είναι επιφυλακτικό στο να χρηματοδοτήσει οπτικοακουστικά έργα.
Ο ρόλος του ΕΚΚΟΜΕΔ
Ωστόσο τα τελευταία χρόνια έχουν πέσει πάρα πολλά χρήματα, τόσο δημόσια όσο και ιδιωτικά (κυρίως από το εξωτερικό). Μόνον το ΕΚΚΟΜΕΔ με τη διαδικασία του cash rebate έχει διαθέσει τα τελευταία 6 χρόνια πάνω από 300 εκατ. ευρώ σε εγχώριες και διεθνείς παραγωγές. Η επιτυχία του θεωρείται αναμφισβήτητη, αφού στην συνάντηση «Industry Days», που συνδιοργανώθηκε την περασμένη εβδομάδα από το ΕΚΚΟΜΕΔ και το AFO στο Ζάππειο Μέγαρο, οι παραγωγοί μίλησαν με τα καλύτερα λόγια για το εργαλείο που λέγεται «cash rebate», δηλαδή «επιστροφή μετρητών».
Όπως δήλωσαν οι παραγωγοί, το σύστημα είναι απλό, γρήγορο και στοχευμένο στις ενισχύσεις παραγωγών οπτικο-ακουστικού στη χώρα μας. Αυτός άλλωστε είναι ο παράγοντας που ξαναέφερε μια σειρά τηλεοπτικών και κινηματογραφικών παραγωγών στη χώρα μας, και όχι μόνον. Για παράδειγμα η εταιρεία που ανέλαβε την τελευταία παγκόσμια διαφήμιση της Perrier προτίμησε την Αθήνα για το γύρισμά της.
Αλλά δεν είναι μόνον η επιστροφή χρημάτων που φτάνει το 40% των δαπανών μιας παραγωγής οπτικο-ακουστικού έργου στη χώρα μας. Η Ελλάδα είναι και φθηνή, καθώς όπως αναφέρθηκε cash rebates προσφέρουν και άλλες χώρες, αλλά το κόστος εκεί είναι υψηλότερο. Έτσι ολοένα και περισσότεροι κινηματογραφικοί και τηλεοπτικοί παραγωγοί στρέφονται προς τη χώρα μας.
Ισχυρή ανάπτυξη του κλάδου
Για τους παραπάνω λόγους, η αγορά ψυχαγωγίας και τεχνών στη χώρα καταγράφει το τελευταίο διάστημα κορυφαίες επιδόσεις. Ο τριτογενής τομέας (υπηρεσίες) ήταν ο κλάδος με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη στο β’ τρίμηνο του έτους. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ σημειώθηκε αύξηση 8,9% στον κλάδο «Ψυχαγωγίας – Διασκέδασης – Τέχνες» όταν ο μέσος όρος στον τριτογενή τομέα ανήλθε σε 0,9%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο μόνος σημαντικός κλάδος της ελληνικής οικονομίας που αναπτύχθηκε γρηγορότερα, ήταν οι «Κατασκευές», οι οποίες στο β’ τρίμηνο του έτους σημείωσαν αύξηση 11%.
Τα παραπάνω σαφώς δεν περνούν απαρατήρητα από τους τραπεζίτες. Όπως ανέφερε ο επικεφαλής τραπεζικής χονδρικής για τις ΜΜΕ Αντώνης Πολυκανδριώτης της Optima Bank, η τράπεζα του ήδη έχει χορηγήσει χρηματοδοτήσεις ύψους 20 εκατ. ευρώ σε διάφορες οπτικοακουστικές παραγωγές. Το ενδιαφέρον του τραπεζικού τομέα ακόμη είναι μικρό αλλά αυξάνει καθώς διευρύνεται συνεχώς το cash rebate και έρχονται ολοένα και περισσότερο μεγάλες ξένες παραγωγές.
Η ροή αυτή, σύμφωνα με το στέλεχος της Optima ενισχύει το τοπικό οικοσύστημα, που αποκτά ολοένα και μεγαλύτερο βάθος και υπόσταση. Είναι κρίσιμο επομένως να έρχονται ξένες παραγωγές. Πολύ σημαντικό ρόλο δε, θα διαδραματίζουν και οι εγγυήσεις που παρέχει το Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Ταμείο (EIF) στη δημιουργία οπτικο-ακουστικού υλικού σε ολόκληρη την Ευρώπη. Τέλος προτείνει, προκειμένου να μειωθεί το ρίσκο της τραπεζικής συγχρηματοδότησης, να μπει στο παιχνίδι και η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (ΕΑΤ).
Από την άλλη πλευρά και ο Δημήτρης Παπανικολάου της Πειραιώς χαρακτηρίζει κρίσιμη τη συνδρομή του EIF, ενώ σημειώνει ότι στο μέλλον οι συνχρηματοδοτήσεις στη βιομηχανίας οπτικο-ακουστικού υλικού θα ενδυναμώσουν. «Είμαστε ενεργοποιημένοι, αλλά όχι τόσο όσο θα θέλαμε», παραδέχεται. «Ως Τράπεζα Πειραιώς βεβαίως», πρόσθεσε, «έχουμε χρηματοδοτήσει την πλειοψηφία των καναλιών -συνολικά 28 εταιρείες- όπως επίσης έχουμε χρηματοδοτήσει και ορισμένες διεθνείς παραγωγές». Ωστόσο σημειώνει ότι υπάρχουν πολλά βήματα να γίνουν ακόμη.
Η πλευρά της πολιτείας
Από την πλευρά της πολιτείας, ο Χάρης Τσαβδάρης από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, διαβεβαίωσε ότι η στήριξη προς το ΕΚΚΟΜΕΔ και το cash rebate θα συνεχιστεί. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «ο κύριος λόγος για τον οποίο είμαι εδώ ως επικεφαλής του γραφείου του υπουργού (Εθνικής Οικονομίας) για να επαναβεβαιώσω στη στήριξη της ελληνικής κυβέρνησης και του υπουργού Εθνικής Οικονομίας ότι θα συνεχιστεί κάθε απαραίτητη χρηματοδότηση στο ΕΚΚΟΜΕΔ. Πιστεύουμε βαθιά», πρόσθεσε, «ότι οι επενδύσεις που έγιναν τα τελευταία 6 χρόνια ήταν πολύ επιτυχείς και πλέον έχει δημιουργηθεί ένα οικοσύστημα και πλέον πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε σε ένα σημείο που πρέπει να εισέλθει και ο ιδιωτικός τομέας που θα συνεχίσει το μεγάλο αυτό ταξίδι που ξεκίνησε».
Η διαβεβαίωση του επικεφαλής του γραφείου του Κυριάκου Πιερρακάκη έρχεται να κατευνάσει την ανησυχία πολλών στο οικοσύστημα της οπτικο-ακουστικής παραγωγής, μετά την κατάργηση του φόρου 10% σε όλες τις εγχώριες συνδρομητικές πλατφόρμες τηλεόρασης. Ο φόρος αυτός χρηματοδοτούσε εν πολλοίς το ΕΚΚΟΜΕΔ και το εργαλείο του cash rebate. Και όπως διαβεβαίωσε η Γενική Γραμματέας Δημοσιονομικής Πολιτικής, Παυλίνα Καρασιώτου, τώρα αναζητείται ο τρόπος υποκατάστασης της εσόδου που είχε το ΕΚΚΟΜΕΔ από το συγκεκριμένο φόρο που απέφερε περίπου 22 εκατ. ευρώ ετησίως.
Τις τελικές αποφάσεις της κυβέρνησης πάνω στο θέμα αυτό, αναμένει και το ΕΚΚΟΜΕΔ, προκειμένου για πρώτη φορά να καταρτίσει το πρώτο Επιχειρησιακό Σχέδιο πενταετίας (2026-2030) που θα προβάλει στο μέλλον τόσο την πολιτική ενίσχυσης της οπτικο-ακουστικής βιομηχανίας, όσο και τις τυχόν χρηματοδοτήσεις έργων.
Στις συναντήσεις των Industry Days συμμετείχαν πολλοί παραγωγοί οπτικο-ακουστικού περιεχομένου από Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ επιπλέον συμμετείχαν και στελέχη της Τράπεζας Natixis Coficiné η οποία ειδικεύεται αποκλειστικά στις χρηματοδοτήσεις οπτικο-ακουστικών έργων στην Γαλλία και την Ευρώπη, με την στήριξη της γαλλικής τράπεζας Natixis (BCPE Groupe).
