Η Ελλάδα αποπληρώνει σήμερα πρόωρα 5,287 δισ. ευρώ δάνεια από το πρώτο μνημόνιο, με τη σύμφωνη γνώμη ESM και EFSF, συνεχίζοντας τα καλά νέα για την οικονομία, μετά την εκλογή του Κυριάκου Πιερρακάκη στην προεδρία του Eurogroup και τους στόχους που έβαλε. Ποια είναι, όμως, τα οφέλη για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις;
Με την κίνηση αυτήν, ο κρατικός προϋπολογισμός ελαφρύνεται άμεσα από πληρωμές ύψους 1,6 δισ. ευρώ, που θα γίνονταν από το 2026 και τα επόμενα χρόνια αποκλειστικά και μόνο για τόκους των εν λόγω δανεικών (5,287 δισ. ευρώ), αν αυτά δεν εξοφλούνταν νωρίτερα.
Βασικός στόχος της κυβέρνησης είναι η αποπληρωμή των μνημονιακών δανείων μία δεκαετία νωρίτερα από την τελική ημερομηνία λήξης τους και μέχρι το 2031, ούτως ώστε το δημόσιο χρέος να μειωθεί τόσο ως απόλυτο μέγεθος όσο και ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Συγκεκριμένα, η Ελλάδα στοχεύει στην πρόωρη αποπληρωμή, έως το 2031, των 31,6 δισ. ευρώ που υπολείπονται από το πρώτο μνημόνιο, ποσό που υπό κανονικές συνθήκες θα αποπληρωνόταν με τριμηνιαίες δόσεις από το 2029 έως το 2041.
Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 145,9% του ΑΕΠ στο τέλος του 2025 για να περιορισθεί στο 138,2% του ΑΕΠ το 2026 και να πέσει κάτω από το 120% του ΑΕΠ το 2029, προσεγγίζοντας τα επίπεδα της Γαλλίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την περίοδο 2022-2024 προηγήθηκαν τρεις πρόωρες αποπληρωμές ευρωπαϊκών δανείων ύψους 15,9 δισ. ευρώ. Με τη νέα αποπληρωμή, το συνολικό ποσό ανέρχεται στα 20,1 δισ. ευρώ. Επιπλέον, 7,9 δισ. ευρώ διατέθηκαν για την προεξόφληση δανείων προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οδηγώντας στη διαγραφή του χρέους προς το Ταμείο. Συνολικά, η Ελλάδα έχει αποπληρώσει πρόωρα δάνεια ύψους 29 δισ. ευρώ, με εξοικονόμηση τόκων 3,5 δισ. ευρώ έως σήμερα.
Μετά τα διμερή δάνεια (GLF), σειρά παίρνουν οι «ακριβές υποχρεώσεις» του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), συνολικού ύψους 141,8 δισ. ευρώ, που λήγουν το 2070.
Στο οικονομικό επιτελείο και τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) εξετάζουν σενάρια που θα επιτρέψουν την περαιτέρω ελάφρυνση του Προϋπολογισμού από το βάρος των μνημονιακών δανείων, καθώς από το 2034 θα… ζητήσουν εξυπηρέτηση και οι οφειλές ύψους 61,9 δισ. ευρώ προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), οι οποίες θα πρέπει να αποπληρωθούν έως το 2060.
Κοινός παρονομαστής όλων αυτών των κινήσεων είναι το «μαξιλάρι» των διαθεσίμων, το οποίο έχει ανέρχεται σε 44,8 δισ. ευρώ και σε συνδυασμό με τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (3,8% για το 2025), επιτρέπει στην κυβέρνηση όχι μόνο να καλύπτει τις δαπάνες για τους τόκους, αλλά και να προχωρεί σε παράλληλες προεξοφλήσεις, μειώνοντας έτσι το κόστος δανεισμού.
Φέτος ο δανεισμός του Δημοσίου από τις χρηματοπιστωτικές αγορές έφθασε περίπου τα 8 δισ. ευρώ, ενώ αντίστοιχο ποσό αναμένεται να αντληθεί και το 2026.
