Ναυτιλία: Νέα στρατηγική με ρυμουλκά, ναυαγοσωστικά και υπεράκτιες δραστηριότητες

Στο επίκεντρο του συνεδρίου της Ένωσης Πλοιοκτητών Ρυμουλκών η ασφάλεια, η ναυτιλιακή ανάπτυξη και οι επενδύσεις στη θαλάσσια οικονομία

Ρυμουλκό © Eurokinissi

Με επίκεντρο την ασφάλεια και την ανάπτυξη των ελληνικών θαλασσών ολοκληρώθηκε το 1ο συνέδριο της της Ελληνικής Ένωσης Πλοιοκτητών Ρυμουλκών, Ναυαγοσωστικών, Αντιρρυπαντικών και Πλοίων Υποστήριξης Υπεράκτιων Εγκαταστάσεων. Συγκεκριμένα, στο συνέδριο συζητήθηκε ο ρόλος των ρυμουλκών στις σημερινές προκλήσεις των λιμένων, με δεδομένο τον ολοένα και αυξημένο όγκο των ναυτιλιακών μεταφορών και το μέγεθος των πλοίων σε συνδυασμό με τις λιμενικές υποδομές, που χρειάζονται αναβάθμιση, ενώ αναλύθηκε και η σημασία των ναυαγοσωστικών πλοίων τόσο για την ανθρώπινη προστασία όσο και την προστασία του περιβάλλοντος και της οικονομίας.

Ακόμη, αναφορά έγινε στην αντιρρύπανση και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος από ναυτικά ατυχήματα δίνοντας έμφαση στις δράσεις απορρύπανσης, στα σχέδια οργάνωσης και αντιμετώπισης της ρύπανσης και την ετοιμότητα της Ελλάδας να αντιμετωπίσει τέτοια περιστατικά, ενώ συζητήθηκε και το μέλλον των υπεράκτιων δραστηριοτήτων στην χώρα μας στο πλαίσιο του νέου θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού και της εξόρυξης υδρογονανθράκων στις ελληνικές θάλασσες.

Ο Αθανάσιος Σκορδάς, Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Ένωσης Πλοιοκτητών Ρυμουλκών, Ναυαγοσωστικών, Αντιρρυπαντικών και Πλοίων Υποστήριξης Υπεράκτιων Εγκαταστάσεων, έδωσε δυναμικό παρών στο συνέδριο, υπογραμμίζοντας τον ουσιαστικό και συχνά υποτιμημένο ρόλο του κλάδου στην ασφάλεια και την εύρυθμη λειτουργία της ελληνικής ναυτιλιακής και ενεργειακής αλυσίδας.

«Όσο γίνονται περισσότερο αντιληπτές οι διεθνείς εξελίξεις των τελευταίων ωρών, γίνεται σαφές πως η Ένωση δεν είναι μια απλή κλαδική καταγραφή επιχειρήσεων. Είναι ένας θεσμός εμπειρίας, συνέπειας και ευθύνης», τόνισε ο κ. Σκορδάς. Όπως ανέφερε, οι επιχειρήσεις που εκπροσωπεί εξυπηρετούν περισσότερα από 12.000 πλοία ετησίως, διαθέτουν υψηλό επίπεδο τεχνογνωσίας, εκπαιδευμένα πληρώματα, καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας και έχουν συνεχή παρουσία στα κρίσιμα σημεία της εφοδιαστικής και ενεργειακής αλυσίδας της χώρας.

Αναφερόμενος στις θεσμικές εξελίξεις των τελευταίων ετών, σημείωσε πως, παρά τις αντίξοες συνθήκες, η συνεργασία με την Πολιτεία επέφερε σημαντική θεσμική αναμόρφωση. «Πλέον, οι ρυμουλκήσεις δεν γίνονται χωρίς κανόνες και πρότυπα. Έχουν σαφές πλαίσιο και μετρήσιμα αποτελέσματα», επισήμανε. Συγκεκριμένα, ανέφερε πως 44 νέα σύγχρονα ενεργά ρυμουλκά εγγράφηκαν στο ελληνικό νηολόγιο τα τελευταία τέσσερα χρόνια, χωρίς να κλείσει καμία εταιρεία, χωρίς να χαθεί καμία θέση εργασίας και χωρίς κανένα λιμάνι να μείνει χωρίς εξυπηρέτηση. «Αντιθέτως, έγιναν επενδύσεις, οι θέσεις εργασίας αυξήθηκαν και η ανταγωνιστικότητα των λιμένων βελτιώθηκε», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ωστόσο, δεν παρέλειψε να αναδείξει και τις δυσκολίες που εξακολουθούν να κρατούν τον κλάδο πίσω. Το σημαντικότερο εμπόδιο, όπως ανέφερε, είναι το γεγονός ότι η πολιτεία εξακολουθεί να διατηρεί τον κλάδο εκτός των βασικών χρηματοδοτικών εργαλείων. «Είναι παράδοξο να ζητάει από τις επιχειρήσεις να επενδύουν σε νέα πλοία, πράσινη τεχνολογία και ψηφιακό εκσυγχρονισμό χωρίς καμία υποστήριξη. Αυτή η επιλογή τους κατευθύνει όλους στη γειτονική Τουρκία και αλλού, αντί να ενισχύει την εγχώρια ναυπηγική βιομηχανία», τόνισε με έμφαση.

Επιπλέον, επεσήμανε πως πολλοί φορείς διοίκησης λιμένων δεν έχουν ακόμη εκδώσει τους απαραίτητους κανονισμούς λειτουργίας. Η έλλειψη αυτή δεν επιτρέπει τον εξειδικευμένο σχεδιασμό των στόλων ρυμούλκησης, με βάση τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε λιμανιού και τα χαρακτηριστικά των πλοίων που υποδέχονται. «Χωρίς σύγχρονο και λειτουργικό κλάδο ρυμουλκών, ναυαγοσωστικών και αντιρρυπαντικών πλοίων, δεν θα υπάρξει ασφάλεια, αξιοπιστία αλλά ούτε και ανταγωνιστικότητα», σημείωσε. Και πρόσθεσε: «Χωρίς πλοία υπεράκτιων δραστηριοτήτων, δεν θα υπάρξει υπεράκτια ανάπτυξη, θαλάσσια αιολικά, εξορύξεις, τεχνολογικά σύνθετες θαλάσσιες υποδομές και μια σειρά άλλων εργασιών που δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν χωρίς οργανωμένη υποστήριξη».

Κλείνοντας την παρέμβασή του, ο κ. Σκορδάς υπογράμμισε τη σημασία του συνεδρίου για την Ένωση, χαρακτηρίζοντάς το «ένα προσκλητήριο ευθύνης για λόγους συνεργασίας». Όπως δήλωσε: «Θέλουμε να καταγράψουμε τις αδυναμίες, να αναδείξουμε τις δυνατότητες, να ακούσουμε τις τεκμηριωμένες απόψεις όσων γνωρίζουν το αντικείμενο και να προτείνουμε εφικτές λύσεις για το κοινό μας μέλλον». Εξέφρασε επίσης την πρόθεση της Ένωσης να θεσμοθετήσει το συνέδριο σε τακτική βάση, κάθε δύο έτη, με στόχο την καλόπιστη και θεσμική ανταλλαγή απόψεων, την παρακολούθηση της εξέλιξης του κλάδου και τη συμβολή στη χάραξη ναυτιλιακής πολιτικής.

«Ο κλάδος δεν φημίζεται για τις μεγάλες κουβέντες. Η επιτυχία του μετριέται στη σιωπή, όταν όλα πάνε καλά, χωρίς να ακούγεται τίποτα», είπε με νόημα. «Όμως σήμερα, για πρώτη φορά, νιώσαμε την ανάγκη να μιλήσουμε – και να ακουστεί δυνατά και καθαρά η φωνή ενός κλάδου που εδώ και δεκαετίες τραβάει κουπί στην ασφάλεια και την υποστήριξη».

Ο Υπουργός Ναυτιλίας για την ασφάλεια, την τεχνολογία και τη στρατηγική αναβάθμιση του λιμενικού συστήματος

Αμέσως μετά, τον λόγο έλαβε ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Βασίλης Κικίλιας, ο οποίος αναφέρθηκε στον ρόλο της Ένωσης και τη συμβολή της στην ασφάλεια των θαλάσσιων μεταφορών και της λιμενικής λειτουργίας, κάνοντας λόγο για το πως το συνέδριο αναδεικνύει τις προκλήσεις και τις δυνατότητες ενός κρίσιμου τομέα.

«Σε μια εποχή γεμάτη γεωπολιτικές και ενεργειακές προκλήσεις, η συζήτηση για την ασφάλεια στη θάλασσα είναι πιο επίκαιρη από ποτέ», ανέφερε στην αρχή της τοποθέτησής του. Ο Υπουργός επεσήμανε ότι πάνω από το 50% του παγκόσμιου εμπορίου μεταφέρεται δια θαλάσσης, γεγονός που καθιστά την ασφάλεια και τη διασφάλιση της αλυσίδας εφοδιασμού θεμελιώδη για την παγκόσμια οικονομία και την καθημερινότητα των πολιτών. Αναγνώρισε τον κομβικό ρόλο των ρυμουλκών, ναυαγοσωστικών και αντιρρυπαντικών πλοίων, τονίζοντας πως είναι αναγκαία η ύπαρξη ενός ισχυρού πλαισίου στήριξης και εκσυγχρονισμού για τον κλάδο.

«Χαιρετίζουμε την αναβάθμιση που παρατηρείται στην Ένωση, την προσθήκη νέων, σύγχρονων πλοίων και την ενίσχυση των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον χώρο. Δεν πρόκειται μόνο για ελληνική υπόθεση – αφορά τη διεθνή ναυσιπλοΐα και την ασφάλεια συνολικά της θάλασσας», σημείωσε.
Ανακοίνωσε επίσης ότι στο άμεσο μέλλον, το Υπουργείο θα προχωρήσει στη θεσμοθέτηση ενός νέου πλαισίου, που θα ορίζει σαφείς κανόνες και υποχρεώσεις για όλες τις ναυτιλιακές και λιμενικές δραστηριότητες, ενισχύοντας τη διαφάνεια, την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των θαλάσσιων μεταφορών.

«Είναι χρέος μας να στηρίζουμε τους επαγγελματίες του κλάδου, όσους εργάζονται σε δύσκολες συνθήκες για να εξασφαλίσουν την ομαλή λειτουργία της ναυτιλίας και των λιμανιών μας. Οφείλουμε να τους παρέχουμε τα μέσα, την τεχνολογία και το θεσμικό περιβάλλον που χρειάζονται για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της εποχής», υπογράμμισε.

Αναφέρθηκε, επίσης, στις συνεχείς επιθεωρήσεις που διενεργούνται στα λιμάνια, επισημαίνοντας ότι πάνω από 180 έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα, ενισχύοντας την αίσθηση ασφάλειας στους πολίτες και αποτρέποντας πιθανές δυσλειτουργίες. Παράλληλα, μίλησε για τις προσπάθειες που καταβάλλονται ώστε να διατηρηθούν προσιτές οι τιμές των εισιτηρίων, χωρίς όμως να γίνονται εκπτώσεις σε θέματα ασφαλείας.

Κλείνοντας, έκανε έκκληση για στενότερη συνεργασία όλων των φορέων – πολιτείας, λιμένων, επαγγελματιών και πολιτών – ώστε να ενισχυθεί περαιτέρω η ασφάλεια και η ποιότητα των υπηρεσιών. «Η ασφάλεια είναι η καλύτερη επένδυση που μπορούμε να κάνουμε. Μια οργανωμένη πολιτεία πρέπει να γνωρίζει τι θέλει και πώς να το πετύχει – και αυτό το πετυχαίνουμε μόνο μέσα από συνεργασία και υπευθυνότητα», τόνισε χαρακτηριστικά.

Γιάννης Κεφαλογιάννης: Η χώρα αντιμετωπίζει ελλείψεις σε ειδικά πλοία και μέσα για μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις

Ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννης Κεφαλογιάννης, αναφέρθηκε στον κρίσιμο ρόλο του Υπουργείου στην αντιμετώπιση περιστατικών έκτακτης ανάγκης. Τόνισε πως το Υπουργείο παρέχει υπηρεσίες συντονισμού και υποστήριξης κατά τη διάρκεια κρίσεων, όπως περιβαλλοντικές καταστροφές ή άλλες έκτακτες καταστάσεις, συνεργαζόμενο στενά με τις περιφέρειες και τους αρμόδιους φορείς. Επιπλέον, τόνισε τη σημασία της συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων, επισημαίνοντας ότι αυτή είναι το βασικό κριτήριο για την αποτελεσματική διαχείριση κρίσεων, περιορίζοντας σημαντικά τις επιπτώσεις.

Ο Υπουργός αναφέρθηκε επίσης στον εξοπλισμό που διαθέτει η χώρα για την πολιτική προστασία, επισημαίνοντας πως υπάρχουν 10 πλοία πυρόσβεσης σε βασικά λιμάνια της χώρας, όπως ο Πειραιάς, η Θεσσαλονίκη, το Ηράκλειο και το Λαύριο. Στο πλαίσιο ενίσχυσης της πολιτικής προστασίας, προβλέπεται η απόκτηση νέων ταχύπλοων πυροσβεστικών σκαφών, τα οποία θα βελτιώσουν την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα.

Ωστόσο, σημείωσε πως η χώρα αντιμετωπίζει ελλείψεις σε ειδικά πλοία και μέσα για μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις, που διαθέτουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Σε περιπτώσεις ανάγκης, γίνεται συνεργασία με γειτονικές χώρες και ελληνικές επιχειρήσεις για την κάλυψη αυτών των κενών.

Οι 7 πυλώνες ανάπτυξης και οι αντίστοιχες χρηματοδοτήσεις- επενδύσεις

Στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής για βιώσιμη ανάπτυξη, έχουν καθοριστεί επτά βασικοί πυλώνες που στηρίζουν την πρόοδο και την αναβάθμιση της χώρας. Κάθε ένας από αυτούς συνοδεύεται από συγκεκριμένα χρηματοδοτικά προγράμματα που στοχεύουν στην ενίσχυση και υλοποίησή τους. Παρακάτω παραθέτουμε τους πυλώνες και τις αντίστοιχες χρηματοδοτήσεις τους:

• Ναυπηγική και τεχνολογία ( Shipbuilding and technologies)

Το 2024, ο κλάδος της ναυπηγικής και της τεχνολογίας αναμένεται να επιτύχει πωλήσεις ύψους 148 εκατομμυρίων ευρώ, με συνολική συνεισφορά στο ΑΕΠ της χώρας που φτάνει τα 939 εκατομμύρια ευρώ. Για το 2026, οι προβλέψεις δείχνουν αύξηση στις πωλήσεις, που εκτιμώνται στα 247 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η συνολική συνεισφορά στο ΑΕΠ θα αγγίξει τα 1,37 δισεκατομμύρια ευρώ, υπογραμμίζοντας τη σημαντική ανάπτυξη και δυναμική του κλάδου.

• Νέες κατασκευές (Ρυμουλκά και κρουαζιερόπλοια)

Για το 2026, οι πωλήσεις στον τομέα των νέων κατασκευών αναμένεται να κυμανθούν μεταξύ 300 και 500 εκατομμυρίων ευρώ, με τη συνολική συνεισφορά στο ΑΕΠ να φτάνει τα 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ.

• Πράσινη μετάβαση

Στον τομέα της πράσινης μετάβασης, και ειδικότερα στα αιολικά πάρκα, οι προβλέψεις για το 2026 δείχνουν πωλήσεις ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ και συνεισφορά στο ΑΕΠ περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ.

• Αμυντικά συστήματα

Για το 2026, οι πωλήσεις στα αμυντικά συστήματα αναμένεται να φτάσουν τα 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ η συνεισφορά τους στο ΑΕΠ προβλέπεται να είναι ιδιαίτερα σημαντική, αγγίζοντας τα 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ.

• Κέντρο έρευνας και ανάπτυξης

Για το 2026, οι πωλήσεις αναμένεται να φτάσουν τα 70 εκατομμύρια ευρώ, ενώ παράλληλα προβλέπεται η δημιουργία 80 έως 120 νέων θέσεων εργασίας.

• Εκπαίδευση και ακαδημία

Ο ετήσιος απολογισμός δείχνει 200-300 αποφοίτους κάθε χρόνο, συμβάλλοντας σημαντικά στην ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού του κλάδου.

• Ο κλάδος χαρακτηρίζεται από διαρκή εξέλιξη και καινοτομία, που αποτελούν κινητήριο δύναμη για την ανάπτυξη και τη διεθνή ανταγωνιστικότητα.

Ο τομέας των ρυμουλκών έχει σημειώσει εντυπωσιακή ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Το 2004 τα έσοδά του ανέρχονταν σε μόλις 130.000 ευρώ, ενώ μέχρι το 2024 αυξήθηκαν στα 168 εκατομμύρια ευρώ. Η ανοδική πορεία συνεχίζεται με εκτιμώμενα έσοδα ύψους 560 εκατομμυρίων ευρώ έως το 2026, γεγονός που αποδεικνύει τη στρατηγική σημασία και τη δυναμική του κλάδου.