Στο νότιο Κρητικό Πέλαγος, μια μικρή θαλάσσια περιοχή του κόσμου, τις τελευταίες ημέρες γράφεται μια δύσκολη και πολυπαραγοντική εξίσωση: η Chevron αποφάσισε να συμμετάσχει -μαζί με την Helleniq Energy- στον διεθνή διαγωνισμό για τα θαλάσσια οικόπεδα, οι μεταναστευτικές ροές αυξήθηκαν απότομα κινώντας εύλογες υποψίες και η Τουρκία και προσωπικά ο Ερντογάν αγωνίζεται για την επικύρωση του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου. Την ίδια ώρα, δε, το ωκεανογραφικό Πίρι Ρέις ετοιμάζεται για έρευνες στο κέντρο του Αιγαίου, ενώ η Τουρκία εξέδωσε νέα NAVTEX, με την οποία επαναλαμβάνει τις γνωστές και παράλογες αξιώσεις της περί «αποστρατιωτικοποίησης» ελληνικών νησιών.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στην πρώτη του τηλεοπτική εμφάνιση μετά τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, εμφανίστηκε ψύχραιμος και καθησυχαστικός. Για την κυβέρνηση, εξάλλου, προέχει η ανάδειξη του γεγονότος ότι η εξόρυξη «ελληνικού» φυσικού αερίου είναι ένα βήμα πιο κοντά στην πραγματοποίησή της, αν και ο δρόμος ακόμα είναι μακρύς και σύνθετος. Ακόμα και προ των ερευνών, ωστόσο, το Μέγαρο Μαξίμου προσδίδει γεωπολιτικά και στρατηγικά χαρακτηριστικά στην παρουσία του αμερικανικού κολοσσού της Chevron στις ελληνικές θάλασσες.
«Tο γεγονός ότι ένας μεγάλος αμερικανικός κολοσσός, η δεύτερη μεγαλύτερη ενεργειακή εταιρεία εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου, έρχεται νότια της Κρήτης, εκδηλώνει έμπρακτα το ενδιαφέρον της και ουσιαστικά πιστοποιεί στην πράξη ότι εμείς ασκούμε κυριαρχικά δικαιώματα σε αυτά τα θαλάσσια οικόπεδα, τα οποία έχουμε προκηρύξει, νομίζω ότι είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη, όχι μόνο ενεργειακή, αλλά και γεωπολιτική», ανέφερε στη συνέντευξή του στον ΑΝΤ1 ο κ. Μητσοτάκης.
Για τις αυξημένες μεταναστευτικές ροές, που έχουν προκαλέσει προβληματισμό και ανησυχία, ο πρωθυπουργός έδειξε προς τη λεγόμενη μεγάλη εικόνα: «Είμαστε 30% κάτω σε σχέση με το πού ήμασταν πέρυσι», είπε, αναφερόμενος στις συνολικές φετινές ροές. Σημείωσε ότι η συνεργασία με την Τουρκία έχει αποδώσει καρπούς στη μείωση των μεταναστευτικών ροών (στο Ανατολικό Αιγαίο) και αποκάλυψε ότι στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2027 και μετά υπάρχει μεγάλη αύξηση για τη φύλαξη των συνόρων και για το μεταναστευτικό, ως αποτέλεσμα πρωτοβουλίας και της ελληνικής κυβέρνησης.
Καθησυχαστικός εμφανίστηκε ο πρωθυπουργός και ως προς το Πίρι Ρέις. Πρώτον, άφησε να εννοηθεί ότι τελικά μπορεί να μην εκτελέσει την αποστολή που έχει προγραμματιστεί. «Το είδατε να βγαίνει το Piri Reis»;», αναρωτήθηκε στη διάρκεια της συνέντευξης. Δεύτερον, διέψευσε ότι η άσκηση των Ενόπλων Δυνάμεων στο Αιγαίο είναι κάποιου είδους απάντηση στην Άγκυρα. «Οι ασκήσεις τις οποίες κάνουμε είναι όλες προγραμματισμένες ασκήσεις. Τις κάνουμε πάντα τέτοια εποχή, μεταξύ 15 και 30 Σεπτεμβρίου». Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε νωρίτερα και ο υπουργός Εθνικής Άμυνας. «Νομίζω ότι σηκώνεται πολύς θόρυβος. Η άσκηση των Ενόπλων Δυνάμεων είναι στον κύκλο των αιφνιδιαστικών ασκήσεων που γίνονται κάθε χρόνο. Δεν έχουν σχέση με το Πίρι Ρέις και το Πίρι Ρέις δεν απασχόλησε το ΚΥΣΕΑ», ανέφερε ο Νίκος Δένδιας.
Εν όψει της διαφαινόμενης συνάντησης που θα έχει την προσεχή Τρίτη στη Νέα Υόρκη με τον Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, είναι εμφανές ότι ο πρωθυπουργός θέλει να κρατήσει χαμηλά τους τόνους και να μην κλιμακώσει τη ρητορική του. Είναι επίσης βούλησή του να μην αφήσει κανένα περιθώριο πολιτικής αντίδρασης ή εκμετάλλευσης στα λεγόμενα εθνικά θέματα, τόσο από τα κόμματα δεξιότερα της ΝΔ (Ελληνική Λύση, Νίκη, Φωνή Λογικής), όσο και να μην αφήσει τον «χώρο» σε ενδεχόμενο νέο κόμμα υπό την ηγεσία του Αντώνη Σαμαρά, που εφόσον προχωρήσει θα «πατήσει» πάνω σε αυτήν την ατζέντα.
Οι εξελίξεις εξάλλου στο αμυντικό και διπλωματικό πεδίο από ελληνικής πλευράς είναι πυκνές. Μετά την έγκριση από το ΚΥΣΕΑ, κατατέθηκε στη Βουλή χθες το βράδυ το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εθνικής Άμυνας με τίτλο «Έγκριση σχεδίων συμβάσεων στον τομέα της άμυνας για την τροποποίηση των υπό στοιχεία 016B/21 και 017Β/21 συμβάσεων για την προμήθεια φρεγατών τύπου FDI HN και την εν συνεχεία υποστήριξή τους», που εγκρίνει το σχέδιο σύμβασης για την προμήθεια τριών φρεγατών Bellhara τύπου «FDI HN», με δικαίωμα προαίρεσης αγοράς μιας επιπλέον φρεγάτας.
«Ο Θεμιστοκλής θέλω να εξηγήσω ότι δεν είναι απλώς μια τέταρτη φρεγάτα», είπε ο Νίκος Δένδιας εξερχόμενος της συνεδρίασης του ΚΥΣΕΑ. «Ο βασικός τύπος της φρεγάτας, όπως είχε συμφωνηθεί το 2020, ήταν Belharra Standard 2. Ο «Θεμιστοκλής» είναι Belharra Standard 2++. Έχει 1 + 10 αυξημένες δυνατότητες. Η μία είναι οι βαλλιστικοί πύραυλοι, ο καινούργιος τύπος του Προγράμματος ELSA, που είναι σε στάδιο δημιουργίας. Επίσης, στο ίδιο πλαίσιο και οι προηγούμενες τρεις φρεγάτες θα φτάσουν στο επίπεδο Standard 2++».
Η έτερη ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη αφορά την έναρξη της διαδικασίας για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης. Ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, συναντήθηκε με τον ασκούντα χρέη υπουργού Εξωτερικών της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης, Ταχέρ Σαλέμ Αλ Μπαούρ, συμφώνησαν στην εκκίνηση της διαδικασίας για την ΑΟΖ και μάλιστα πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνεδρίαση των τεχνικών επιτροπών και συμφωνήθηκε η επόμενη συνάντηση να λάβει χώρα στην Τρίπολη. Οι δύο ΥΠΕΞ μίλησαν και για το μεταναστευτικό, καθώς είναι διαρκής η πίεση της χώρας μας προς τη Λιβύη να αναλάβει πρωτοβουλίες και δράση για να μην ξεκινάνε οι βάρκες από τα παράλιά της.
